نگاه اجمالی

دی‌اکسید گوگرد تحت شرایط متعارفی گازی بی‌رنگ است ولی در هوا تولید بخارات سفید می‌کند که بوی زننده و خفه کننده‌ای دارد و در آب و در حلالهای آبی قطبی الکلها ، آمیدها و اترها و در بازها (آمین‌ها) قابل حل بوده و تشکیل نمکهایی می‌دهد که بر حسب دما جانشین پذیرند و منظور نمکهای تشکیل شده باشد.

مولکول SO₂ قطبی است و همین علت گوگرد دیوکسید رامی‌توان به سهولت مایع کرد. این گاز تحت فشار 1atm در 10- درجه سانتیگراد (نقطه جوش) و در فشار 3atm در 20 درجه سانتیگراد مایع می‌شود. با توجه به ‌این خاصیت است که SO₂ به عنوان ماده سرد کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ساختار

از نقطه نظر ساختاری SO₂ یک هیبرید روزنانسی است و ساختاری روزنانسی آن به صورت زیر است که ساختار هیبرید روزنانسی خواص هر پنج ساختار روزنانسی را دارد. گوگرد دی اکسید نسبتا در آب حل می‌شود و محلول سولفورواسید (H₂SO₃) تولید می‌کند ‌این اسید چندان پایدار نیست و نمی‌توان آنرا بصورت خالص جدا کرد احتمالا مولکولهای H₂SO₂ و SO₂ در محلول به حالت تعادل وجود دارند.

واکنش با هیدروکسید

برای تهیه سولفیتها معمولا گاز SO₂ را از محلول یک هیدر وکسید عبور داده می‌شود

تهیه دی‌اکسید گوگرد

مواد اولیه برای تولید SO₂ معمولا گوگرد و پینریت و سولفید هیدروژن است اما سولفید‌ها و بعضی سولفاتها مخصوصا سولفات کلسیم ممکن است برای ‌این مصارف بکار می‌روند مقدار قابل توجهی از SO₂ از گازهای تولید شده از سوختن روغنهای قابل احتراق ، زغالها و گاز طبیعی و گازوئیل بدست می‌آید که می‌توان آنرا در یک حلال مناسب تثبیت کرد.

گازهای آتشفشان ، دارای SO2 هستند.

تهیه دی‌اکسید گوگرد از گوگرد

به ‌این منظور هوا را با گوگرد مخلوط می‌کنند که ‌این کار در کوره‌های دوار صورت می‌گیرد. که پوشش خارجی آن از ورقه‌های فولادی و داخل آن از مواد نسوز تشکیل شده است. این کوره‌ها بر حسب نوع عملکردشان ممکن است مختلف باشند یک نوع از آن ممکن است با تزریق گوگرد سوخته یا با مخلوط کردن گوگرد و هوا کار می‌کند. کوره‌های کلاهک‌دار همچنین ممکن است برای این هدف بکار روند که کار‌این کوره‌ها پیوسته است.

تهیه دی‌اکسید گوگرد از سولفیدهای آهن

سولفیدهای فلزی که به صورت عمده در تهیه SO₂ بکار می‌روند پیریت‌ها هستند (FeS₂). امابلاندروی به مقدار بسیار کم در تهیه SO₂ بکار می‌رود واکنش تولید دی‌اکسید گوگرد به صورت زیر است:



احتراق بلاندروی (Zn S) به صورت زیر است:

تهیه دی‌اکسید گوگرد از سولفید هیدروژن (H₂S)

موقعی که H₂O از گاز طبیعی بدست می‌آید با مقدار زیادی از هوا سوزانده می‌شود و تولید گاز SO₂ می‌کند.

تهیه آزمایشگاهی SO2

ازافزایش اسید به یک سولفیت یا یک سولفیت اسیدی گاز SO2 آزاد می‌شود که روش آسانی برای تهیه گاز SO2 درآزمایشگاه است.

کاربردها

*گاز SO₂ سابقا به عنوان سرد کننده بکار می‌رفت.

• به عنوان ضدعفونی کننده
• به عنوان رنگ‌بر در تکنولوژی مواد غذایی
• در صنایع نساجی و کاغذ سازی
• برای تهیه H₂SO₄ و H₂SO₃ و NaHSO₃

مباحث مرتبط با عنوان

• آمید
• الکل
• اتر
• گوگرد
• مواد ضدعفونی کننده
• مواد نسوز
• نقطه جوش