مشخصات دوره پرمین
طول عمر دوره از 250 تا 290 میلیون سال قبل بوده است. گذر زیرین دوره پرمین با فسیلهای شواژرنیا یا دوکفه‌ای پالئودونتا و گذر فوقانی آن با براکیوپودهای پرودوکتیده و فسیل آمونوئیدها مشخص می‌گردد. در بعضی نقاط دنیا مثل جلفای ارس (مرز ایران و روسیه) گذر بین رسوبات پرمین و تریاس مشخص نیست و مجموعه این رسوبات به
پرموتریاس معروفند. بطور کلی دو نوع
رخساره مهم در دوره پرمین را می‌توان تشخیص داد، یکی
رخساره دریایی و دیگری
رخساره مردابی و خشکی.
رخساره مردابی و خشکی پرمین
در دوره پرمین ته نشینهای مردابی و خشکی در بسیاری از نواحی دنیا مثل انگلستان و آمریکای شمالی مشاهده شده است. رخساره‌های مردابی و خشکی این دوره اغلب از ته نشستهای ماسه سنگ قرمز و شیست مارنهای قرمز رنگ تشکیل شده است. بدین جهت زمین شناسان انگلیس این رخساره را به نام ماسه سنگ قرمز جدید نامیده‌اند. زمین شناسان آمریکایی رخساره مردابی پرمین را به نام طبقات قرمز می‌نامند. اغلب در میان
رسوبات گل رسی ته نشینهای تبخیری از قبیل:
نمک ،
کارنالیت ، ایندریت کیه زیت (سولفات دو منیزی) و
گچ نیز یافت می‌شود.
رخساره دریایی پرمین
مهمترین ته نشینهایی که در دریاهای پرمین بر جای مانده‌اند عبارتند از: از
ماسه سنگ ،
آهک و
دولومیت.
تقسیمات دوره پرمین
پرمین زیرین
پرمین زیرین دارای سه
اشکوب می‌باشد که به ترتیب عبارتند از: اشکوب
آسلین (
Asselia) ،
ساکمارین (
Sakmarian) و
آرتینسکین (
Artinskian) ، نام اشکوب آرتینکسین از ناحیه آرتینسیک واقع در اورال روسیه مشتق شده و رخساره‌اش ماسه سنگ و آهک می‌باشد.
پرمین بالایی
پرمین بالایی شامل اشکوبهای گودالوپین و پامیرین می‌باشد.
- اشکوب گوادالوپین (Guadalupian): نام آن از گوادالوپ ایلت تگزاس گرفته شده است، این اشکوب معادل اشکوب مرغابین (Murgabian) می‌باشد.
- اشکوب پیامیرین (Pamirian): نام آن از پامیر چین گرفته شده است. این اشکوب معادل اشکوب جلفین است که اولین بار در جلفای شوروی (کنار رودخانه ارس در مرز ایران) نامگذاری شده است.
گیاهان دوره پرمین
بیشتر گیاهانی که در دوره پرمین دیده می‌شود در
دوره کربنیفر نیز شناخته شده‌اند. مهمترین جنبه‌ایی که در این دوره یافت شده‌اند عبارتند از: گلوسوپتریس که مشخص دوره پرمین و تریا خشکی گندوانا می‌باشد. فسیل این گیاه در شمال روسیه ما بین پرمین زیرین و پرمین فوقانی نیز شناخته شده است.
گانگاموپتریس که اختلاف آن با گلوموپتریس در این است که برگها عاری از رگ برگ وسط می‌باشند. این جنس نیز مشخص خشکی گنوانا است.
جانوران دوره پرمین
در میان روزبزان جنس فوزودلنیا که در کربنیفر دیده شده ، در ته نشینهای دوره پرمین نیز شناخته شده است. تریلوبیتها تقریبا از بین رفته‌اند. از بازوپایان که در پرمین شناخته شده‌اند می‌توان گونه‌هایی از پروکتوس و اسپریفر را نام برد. از
نرمتنان دو کفه‌ایها و
شکم پایان و آمونوئیدها در ته نشستهای دوره پرمین به حالت فسیل شناخته شده‌اند. بخصوص گروه آمونوئیدها دارای گونه‌های مشخص می‌باشند.
در پرمین آثاری از
خزندگان مشهود است. از
دوزیستان استگوسفالها با جثه بزرگ و دست و پای کوچک در روی رسوبات رودخانه‌ای زندگی می‌کرده‌اند. بطور کلی مهره داران پرمین با دوره کربنیفر اختلاف زیادی نداشته‌اند. با این وصف پیدایش خزندگان ترومورف که پستانداران اولیه شباهت داشته‌اند را می‌توان یکی از صفات مشخص
دیرینه شناسی این دوره به شمار آورد.
جغرافیای دیرینه پرمین
با توجه بوجود حرکات مهم
کوهزایی در کربنیفر ، به نظر می‌رسد که در کربنیفر پایانی قاره‌ها و خشکیها توسعه پیدا نموده و مناطق وسیعی از مردابها و برکه‌های ساحلی یا بین قاره‌ای (حوضه‌های دریاچه‌ای) تشکیل گردیده و در آنها گیاهان زغالی رشد و نمو زیادی داشته‌اند. در پرمین ، در قاره‌های فوق الذکر شرایط آب و هوایی خشکتری حاکم گردیده و بالا آمدن آب دریا محدود و محلی بوده است. دریای آرتینکسین ، آسیای جنوب شرقی ، کناره شرقی گمداونا و بخش غربی قاره آمریکا را می‌پوشانده است.
یکی از شرایط مهم تکامل پالئو ژئوگرافی در پرمین و بطور کلی پالئوزئیک پایانی ، تشکیل
رشته کوههای اورال است که موجب اتصال قاره‌ای اطلس شمالی و سیبری گردیده است. در این حال دریای آرکتیک به طرف شمال اروپا رانده شده است. این دریا بعدا در حالیکه
پسروی نموده از خود رسوبات مردابی و تبخیری بر جای گذاشته است. یکی از مشخصات برجسته دوره پرمین وجود و توسعه یخچالها در نقاط مختلف بوده بطور کلی در تمام ممالکی در نیمکره جنوبی واقع شده‌اند، بعد از کربنیفر یخچالها توسعه زیادی داشته‌اند. این یخچالها منحصر به نقاط کوهستانی نبوده بلکه زمینهای وسیعی را اشغال می‌نمودند.
مباحث مرتبط با عنوان
