در گیری با ازبکان در شرق در زمان شاه اسماعیل و شاه طهماسب

خاندان ازبک از اعقاب چنگیز خان می باشند که توانسته بودند با غلبه بر ظهیر الدین بابر بر ماوراالنهر حکومت کند . شیبک خان ازبک از قدرتمند ترین فرمانروایان ازبک بود پس از تصرف سمرقند و بخارا و توسعه طلبی های او به سمت خراسان ، زمینه و دشمن ازبکان با صفویان را فراهم کرد .
‌أ. درگیری ها در زمان شاه اسماعیل :
    1. ازبکان در سال 915 ه . ق از گرفتاری شده اسماعیل در شروان استفاده کرده به کرمان حمله کرد .
    2. شاه اسماعیل پس از آگاهی از این حادثه نمایندگی به دربار ازبکان جهت مراکز اعزام کرد .
    3. شیبک خان از یک پاسخهای توهین آمیزی که به فستاده های شاه اسماعیل داد .
    4. حمله شاه اسماعیل در سال 916 ه ق به ازبکان در خراسان
    5. فراز شیبک خان به مرو و استقبال حکام و گماشتگان ازبکان در خراسان وممالک آن از شاه اسماعیل .
    6. تصرف خراسان و ممالک اطراف آن و آماده برای عزیمت به مرو و تصرف آن .
    7. رویارویی دو سپاه ازبکان و صفویان در مرو تصرف مرو توسط شاه اسماعیل و شکست و کشته شدن شیبک خان ازبک در این جنگ جنگ مرو
    8. دستور شاه اسماعیل در جدا کردن سر شیبک خان از تنش و فرستادن آن به دربار عثمانی درگیری با عثمانیان در غرب
‌ب. حمله مجدد ازبکان در پی شکست شاه اسماعیل در چالدران و نابسامانی امور :

ازبکان پس از اطلاع یافتن از فوت شاه اسماعیل ( 930 ه 0ق ) و اختلاف میان سران قزبالش ، موقع را مغتنم شمرده از جیحون گذشتند و متوجه خراسان شدند :
1.اختلاف میان سران قزبالش ، یعنی حسین خان شاملو و حبیب الله ساوجی وزیر خراسان که منجر به قتل حبیب الله ساوجی توسط حسین خان شاملو شد ، سبب شد که ازبکان شهر توس را محاصره کنند 0
3.تصرف خراسان توسط عبیدالله خان و قتل عام شیعیان این نقطه به تلافی سنیان به وسیله شاه اسماعیل و عزیمت به سوی استرآباد 0
4.استمداد و درخواست کمک زینل خان حاکم استرآباد از شاه طهماسب و سرانجام ناتوانی وی در مقابله با ازبکان و فرار وی به ری 0
5.تصرف استرآباد و گماشتن عبدالعزیز سلطان از جانب عبیدالله خان به حاکمیت این ناحیه 0
6.بازگشت مجدد زینل خان به همراهی حاکم بسطام و دامغان به استرآباد و گریختن عبدالعزیز از این ناحیه به تردبدر در هرات 0
7.درگیری میان عبیدالله خان ازبک با حاکمان بسطام دامغان و استرآباد و شکست دادن آنان 0
8. عزیمت شاه طهماسب به خراسان به سال 935 و آغاز جنگ جام .
9.تصرف دامغان از دست ازبکان به کمک سران قزبالش چون چوهر سلطان ، الامه سلطان و محمد علی خان ذوالقدر اوغلی .
10. رویارویی دو سپاه در خرگرد جام در سال (935 ه0ق) و شکست سپاه ازبک وپیروزی نیروی صفویه و تصرف هرات واگذاری آن به حسین بیگ لله .