خودآگاهی جهانی

خودآگاهی جهانی یعنی آگاهی به خود در رابطه‏اش با جهان که : از کجا آمده‏ام ؟ در کجا هستم ؟ به کجا می‏روم ؟


در این خودآگاهی ، انسان کشف‏ می‏کند که جزئی از یک " کل " است به نام جهان ، می‏داند یک جزیره‏ء مستقل نیست ، وابسته است ، به خود نیامده و به خود زیست نمی‏کند و به‏ خود نمی‏رود ، می‏خواهد وضع خود را در این کل مشخص کند .

سخن پر مغز علی ( علیه السلام ) ناظر به این نوع از خودآگاهی است که می‏گوید :

« رحم الله امرء علم من أین ؟ و فی أین ؟ و الی أین ؟ »

خدای رحمت کند آن که را که بداند از کجا آمده ؟ در کجاست ؟ به کجا می‏رود

این نوع از خودآگاهی یکی از لطیف‏ترین و عالی‏ترین دردمندیهای انسان را به وجود می‏آورد ، آن دردمندی که در حیوان و هیچ‏ موجود دیگر در طبیعت وجود ندارد : درد حقیقت داشتن . این خودآگاهی است‏

که انسان را تشنه‏ء حقیقت ، جویای یقین ، می‏سازد ، در تلاش اطمینان و آرامش قرار می‏دهد ، آتش شعله ور شک و تردید به جانش می‏افکند و او را از این سو به آن سو می‏کشاند ، آن آتشی که به جان غزالی‏ها می‏افتد ، خواب‏ و خوراک را از آنها می‏گیرد ، آنها را از مسند نظامیه‏ها به زیر می‏آورد ، آواره‏ء بیابانهاشان می‏کند و سالها در دیار غربت سر در گریبانشان می‏سازد ، همان آتشی که " عنوان بصری‏ها " را از خانه و کاشانه شان کوبه‏ کو و شهر به شهر به دنبال حقیقت می‏کشاند. این نوع از خودآگاهی‏ است که دغدغه‏ء سرنوشت را در انسان به وجود می‏آورد .

آیا خود آگاهی جهانی به معنای حاکمیت بی قید وشرط بر جهان می باشد؟



منبع:کتاب انسان در قرآن
شهید مطهری
صفحه61