مرحله اول : دورهُ اقتدار مرکزی شاه اسماعیل اول
در این دورهُ قدرت مطلق حکومت در زمان شاه اسماعیل اول که از ( 907 تا 920 ه0ق ) بود پاره ای عوامل که در زیر بدانها اشاره می گردد ، موجب قدرت مطلق شاه در امر حکومت گردید :
1. توانایی وقدرت شاه در سرکوب کردن مخالفان و رقبای
2. دلیری و.شجاعت در توسعه قلمرو حکومت
3. سرکوب کردن دشمنان خارجی
4. نظم و ترتیب بخشیدن به امور داخلی در امر حکومت
5. برخوردار بودن از دو مقام دنیایی و دینی در میان مردم
6. تصور مردم از اینکه شاه صفوی جانشین و خلیفه خدا بر زمین است
7. قرار گرفتن در راس کل ساختار جامعه.
مرحلهُ دوم : دورهُ ضعف سستی در حکومت شاه اسماعیل اول :
این دوره که ز 920 تا 930 ه0ق را شامل می شود ، بواسطه شکست چالدران و ناتوانایی در سرکوب نیروی عثمانی ایجاد شد . این شکست موجب کاهش قدرت شاه اسماعیل در میان نیروهایش گردید . علل گوناگونی موجب نابسامانی هر چه بیشتر اوضاع گردیده بود .
1. از بین رفتن اعتقاد شکست ناپذیری شاه اسماعیل میان پیروانش .
2. بی اعتنایی و بی توجهی ها به امر حکومت از جانب شاه اسماعیل .
3. از دست دادن بخشهایی از قلمرو حکومتی نظیر دیاربکر موجب کاهش هیبت و عظمت حاکم صفوی گردید .
4. شکست چالدران سبب شد که اعتقاد نیروی قزلباش به رهبرشان به عنوان موجودی الهی یا نیمه الهی شکست ناپذیر از بین برود .
5. شکست در چالدران سبب آغاز نافرمانیها و عصیانهای نیروی قزلباش در برابر شاه گردید .
6. ایجاد شورش ها و نابسامانیها از سوی نیروی قزلباش موجب شکست اقتدار مطلق شاه و حکومت مرکزی شد .
|