مقدمه
جغدها به
راسته بوفیان (Strigiformes) تعلق دارند. برای این راسته در فارسی نامهای زیادی پیشنهاد شده است مانند شب شکران ، چون اغلب در شب شکار میکنند، جغد شکلان چون اغلب شبیه جغد هستند و جغدها گروه بزرگی از این راسته را تشکیل میدهند. این پرندگان دارای صورتی مسطح و چشمانی درشت میباشند. پرهای بسیار نرم و پر پشت دارند. پرواز آنها بدون صدا انجام میشود.
این پرندگان گردن کوتاهی دارند. گوشهای راسته بوفیان از پرهایی که تغییر شکل یافته است پوشیده شده است و نسبت به گوش سایر پرندگان بزرگتر است. در بعضی نواحی حتی در ایران در زمان قدیم جغد را شوم میدانستند در صورتی که این پرندگان بسیار زیبا و حتی مفید هستند و چون از
موشها تغذیه میکنند در بسیاری از ممالک دارای ارزش و اهمیت میباشند و در بعضی نقاط به این پرنده نگهبان شب باغ ما نام گذاشتهاند.
نحوه تغذیه
غذای این پرندگان از
موشهای کور و
جوندگان مضر میباشد که اغلب به مزارع خسارات فراوانی وارد میآورند. پرندگان بزرگتر این گروه از
خرگوشها و
سنجابها تغذیه میکنند. زمانی از
حشرات تغذیه میکنند. اگر این گروه از پرندگان نباشند موشها و جوندگان مضر مصیبت بزرگی برای مزارع و جنگلها ایجاد میکنند. روش تغذیه این پرندگان جالب است و بیشباهت به سایر
پرندگان شکاری میباشد.
این پرندگان شکار خود را تکه تکه نمیکنند بلکه آن را اگر کوچک باشد با پوست و یا پر و پشم فرو میبرند. اگر بزرگ باشد ابتدا کله و سپس سایر اندامهای آنها را میخورند و اگر شکار خیلی بزرگ باشد ممکن است آن را قطعه قطعه کنند. مواد غیر قابل گوارش را به صورت تودههای فشرده و سفت از گلو خارج مینمایند.
نحوه زندگی
بوفیان به ساختن لانه علاقهای ندارند و اغلب از مکانهایی مانند شکافها در کوهها ، تنه درختها ، ساختمانهای کهنه و خراب ، برجها ، غارها برای آشیانه استفاده مینمایند. تخمها روی زمین آشیانه بدون هیچگونه پوشش گذاشته میشوند. تخمها تقریبا گرد یا کمی تخم مرغی شکل است. تعداد تخمها 3 الی 4است. اگر غذای آنها فراوان باشد به 12 تا میرسد.
این پرندگان با پیرامون خود سازش دارند و در زمستان جوجهدار میشوند و این امر در زمانی خواهد بود که بچه
موشهای صحرایی فراوان باشند. جوجهها کور و بسیار پر خورند و بدنشان از کرکهای ریزی پوشیده شده است و برای پر در آوردن باید دوره زیادی بگذرد. اغلب این پرندگان نر و ماده باهم از جوجهها نگهداری میکنند و در مقابل دشمن جسورانه از جوجه ها دفاع میکنند.
جنسهای بوفیان
جنس بوفها
این جنس دارای گونهها و زیر گونههای فراوان است و در اکثر نقاط دنیا به جز در استرالیا وجود دارد. از ویژگیهای این گروه این است ک پرهای ناحیه گوش بزرگ شده و به این پرنده منظره شاخداری میدهد. معمولا رنگ چشم نارنجی زیبایی دارند. گونه بوف بزرگ یکی از گونههای این جنس است. صدای این پرنده بسیار در نیمه شبها ناراحت کننده میباشد و در تمام شب در محل زندگی آنها شنیده میشود.
جنس جغد
این جنس دارای جثه کوچک و سبکی است و اثری از پرهای گوشی در این جنس دیده نمیشود. پیشانی آنها کوتاه و جمجمه نسبتا مسطح میباشد. رنگ چشم آنها زرد روشن است. جنس نر و ماده یک رنگ و یک اندازه میباشند. این پرندگان از جوندگان و بعضی پرندگان کوچک و حشرات تغذیه میکنند. سر این پرنده دارای حرکات جالبی میباشد و اصولا پرنده ناآرامی به نظر میرسد. این جغدها به آسانی اهلی میشوند. جنس نر و ماده از جوجهها نگهداری میکنند اما معمولا جنس ماده روی تخمها میخوابد.
جنس مرغ حق
این جنس شامل تعداد زیادی جغدهای کوچک هستند و تنها جغدهای کوچکی هستند که دارای پرهای گوشی میباشند. دارای دو دوره پرریزی هستند. سر نسبت به سایر اندامهای بزرگ و نوک آنها کوچک است. نر و ماده بهم شبیه هستند. دارای صدای ناموزونی هستند که شبها دیده میشود. این پرنده به سرعت یک خفاش پرواز میکند و پیش از غروب آفتاب تغذیه میکند و هنگام روز دیده نمیشود.
جنس ماهیبوف
این پرندگان نوکی قوی و بلند دارند. پنجههای آنها بزرگ و خمیده است. بالهای آنها نسبتا کوتاه و مدور میباشد. پر و بال بخش بالای بدن قهوهای متمایل به سرخ است که دارای رگههای طولی سیاه است. این جغد بزرگ در کنار آنها دیده میشود و غذایش بطور عمده
ماهی و
خرچنگ است به علاوه از پرندگان و پستانداران کوچک نیز تغذیه میکند.
جنس بوم
اندازه جثه این جنس متوسط میباشد. در تمام دنیا به جز استرالیا و نیوزالاند و اغلب نواحی جنوبی به جز هاوایی پراکنده میباشند. رنگ آمیزی پر و بال و خطوط و لکههای موجود در پرها او را همرنگ شاخ و برگ درختان میسازد و در نتیجه مانع از دیده شدن جغد میشود. از نظر کشاورزی این پرنده یکی از مفیدترین پرندگان است.
غذای آنها در محیط طبیعی خودشان از جانوران موذی است. این پرنده خیلی به سختی از آشیانه خود خارج میشود حتی اگر محل آشیانه او را تغییر محل بدهند. این جغدها در اغلب ممالک وجود دارند. این پرنده از انواع پرندگان کوچک و
سوسکها نیز تغذیه میکند. هنگام روز روی شاخهای خود را پنهان میکند و شبها فعال است.
جنس کوف
پرندگان این گروه عموما دارای قدی متوسط و یا بزرگ میباشند. چشمهای آنها بزرگ و عنبیه آنها سیاه رنگ است. این پرنده در دهات ، شهرها ، باغها و پارکها دیده میشود. در روز این جغد در بین شاخ و برگ درختها باقی میماند و بدن خود را به تنه میچسباند و هم آهنگی رنگ و پر و بالش با محیط مانع از دیدن این جغد میشود. غذای این جغد اغلب موشها و خرگوش میباشد ولی از پرندگان کوچک نیز تغذیه میکند. این جغد اکثر محلهایی را که دارای درختهای بلند و انبوه باشد برای زندگی انتخاب میکند. این جغدها مهاجرند و گاهی به انسان حمله میکنند و باعث ناراحتی انسان میشوند.
جنس بوف سفید
این جنس از نظر بزرگی و جثه شبیه جنس بوف میباشد. چشمها نسبت به جثه پرنده کوچک است. انگشتان آنها بوسیله پوشش ستبری از پر پوشیده شده است بطوری که چنگالها مخفی است. رنگ عمومی بدن سفید است و در نقاط مختلف بدن کم و بیش لکهها و رگههای تیره رنگی وجود دارد. این جنس دارای دو گونه است که در نواحی قطبی زندگی میکنند.
مباحث مرتبط با عنوان