توزیع شهرهای ایران برحسب ارتفاع از سطح دریا

توزیع شهرهای ایران در پهنه سرزمین ، همان طوری که گفته شد، در گونه‌های مختلف ناهمواریها، به دلیل سهولت سکونت در برخی از آنها ، متفاوت است. بررسی ارتفاع از سطح دریا در شهرهای با جمعیت بالای 25 هزار نفر (مرکز آمار ایران ، 1372) ، نشان میدهد که بزرگترین و مهمترین شهرهای کشور در ارتفاع بین 800 تا 200/1 متر استقرار یافته‌اند که همان توپوگرافی پایکوهی است. در این بررسی از میان 188 شهر که اطلاعات آنها درخصوص ارتفاع از سطح دریا موجود است ، 65 شهر معادل 5/34 درصد در پهنه ارتفاعی فوق‌الذکر قرار دارند. شهرهایی چون تهران ، اصفهان ، شیراز ، تبریز، ارومیه ، اردبیل، کرمانشاه و تعداد قابل توجهی از مراکز استانها در این دسته قرار میگیرند.
پس از این پهنه ، شهرهای با ارتفاع کمتر از 100 متر، در رده دوم قرار دارند که 39 شهر معادل 8/20 درصد را به خود اختصاص داده است. شهرهای مذکور ، سکونتگاههای واقع در شمال و جنوب کشور را شامل میشود.
شهرهای واحه‌ای و کویری نیز عمدتاً در ارتفاعات 800 تا 200/1 متر (30 شهر معادل 16‌درصد) و بعضاً در ارتفاعات 400 تا 800 متر (7 شهر معادل 7/3 درصد) ، استقرار یافته اند. این شهرها، سکونتگاههایی چون میبد، اردکان ، کاشان ، نیشابور ، بم ، مشهد، قم و سمنان را شامل میشود.
از میان شهرهای بالای 25 هزار نفر، تنها 5 شهر در ارتفاعات بیش از 000/2 متر واقع شده‌اند که عبارتند از نورآباد لرستان ، مبارکه ، بروجن ، شهرکرد و بافت. البته شهرهای کوهستانی تنها پهنه فوق را شامل نمی شود و برخی از شهرهایی که در ارتفاعات 600/1 تا 000/2 متر استقرار یافته‌اند نیز کوهستانی میباشند.
بررسی کلیه شهرهای کشور نوسان قابل توجهی را در آمار فوق‌الذکر نشان نمیدهد و درصد شهرهایی که در پهنه‌های ارتفاعی مختلف استقرار یافته‌اند ، با ارقام شهرهای بالای 25 هزار نفر تقریباً همخوانی دارد.