نگاه کلی
هدایت ویژه آب ، شاخص قابلیت آن در هدایت یک جریان الکتریکی است و از این نظر که قابلیت هدایت الکتریکی ویژه ، نسبت معین و مستقیمی با
TDS و مواد محلول موجود در آب دارد، لذا اندازه گیری آن بهمنظور کنترل کیفیت آب از اهمیت زیادی برخوردار است. در صنعت ، هدایت آب در کنترل تخلیه جوشاورها و آبهای برگشتی سیستمهای خنک کننده اهمیت زیادی دارد.
هدایت ویژه با عکس
مقاومت الکتریکی نسبت مستقیمی دارد.
آب خالص دارای مقاومت بالای الکتریکی و هدایت ویژه پایین میباشد. واحد هدایت الکتریکی در سیستم (یکای هدایت الکتریکی مواد در سیستم SI) ،
زیمنس میباشد.
تاثیر یونهای هیدروکسید در هدایت الکتریکی آب
وجود یونهای هیدروکسید در نمونههای قلیایی ، باعث ایجاد خطا شده ، قابلیت هدایت را بطور غیر منتظره بالا میبرد. از اینرو ، وقتی هدف ، تعیین کل مواد محلول در آب باشد، لازمست که نمونه ، قبل از
اندازه گیری هدایت الکتریکی ، خنثی شده باشد. برای این منظور ، از
اسید گالیک استفاده میشود. اسید گالیک به میزان بسیار کم تفکیک میشود، از اینرو در هدایت الکتریکی تاثیر کمی دارد. افزودن اسید گالیک در اندازه گیری آبهای صنعتی بویژه آب بویلرها انجام میشود و برای آبهای سطحی و آب چاه که قلیائیت کمی دارند، نیازی به افزودن اسید نمیباشد.
تاثیر گازهای محلول در هدایت الکتریکی آب
در صنعت آب ، گاهی با آبهای بسیار خالص روبرو هستیم که در آنها نیازی به خنثی سازی آب نیست، اما در این آبها علاوه بر وجود یونهای مربوط به نمکهای محلول ، گازهای محلول در آب نیز در مقدار قابلیت هدایت الکتریکی تاثیر دارند. گازهای CO
2 و NH
3 در صنعت آب اهمیت زیادی دارند و معمولا در
آب مقطر برگشتی حاصل از بخارات بویلرها قابل اندازه گیری هستند و در اندازه گیری هدایت الکتریکی این آبها باید ضریب تصحیحی برای این گازها در نظر گرفت.
عوامل دیگر
هدایت الکتریکی خود تابعی از دماست و اگر دمای نمونههای مورد آزمایش در محدوده 20 یا 25 درجه سانتیگراد نباشد، تصحیحهای لازم در مقدار اندازه گیری شده ، با توجه به ضریب دمای مربوطه انجام میگیرد. البته این روش در اندازه گیری مقدار جامدات غیر الکترولیت مانند اکثر
مواد آلی کارایی لازم را ندارد.
محاسبه TDS از روی نتایج هدایت الکتریکی
پس از تنظیم دستگاه هدایت سنج بر حسب زیمنس و شستن
الکترود دستگاه با
آب مقطر ، الکترود را وارد نمونه میکنیم. قرائت هدایت بعد از ورود الکترود به محلول انجام میشود تا زمان کافی جهت ایجاد تعادل لازم در اطراف الکترود وجود داشته باشد. بین TDS آبهای سطحی و چاهها (آب نهری) و هدایت الکتریکی ویژه (FC) رابطه تجربی به صورت زیر وجود دارد.
(TDSPPM = EC(µs/Cm) × (0.63~0.7
این رابطه برای محاسبه TDS
آبهای صنعتی به صورت زیر اصلاح میشود:
(TDSPPM = EC(µs/Cm) × (~0.9
- البته در برخی از متون علمی جدولهایی وجود دارد که به کمک آنها میتوان مقدار TDS را بطور مستقیم بر اساس قابلیت هدایت الکتریکی آب بدست آورد.
- میزان TDSدر آبهای آشامیدنی بهتر است کمتر از 500PPM باشد. اما کمی بیش از 500PPM هم اشکال اساسی ایجاد نمیکند.
مباحث مرتبط با عنوان