تسخیر قلعه گنجه
«1015 ق / 1606 م»
شاه عباس پس از در هم شکستن نیروى عثمانى و فرار
چغال اوغلى، قسمتى از اردوى خود را به ت
بریز فرستاد و خود در زمستان آن سال از راه
اردبیل و شمال آذربایجان عازم فتح قلعه گنجه شد. پیش از حرکت به سوى اردبیل،
الله وردى خان را اجازه داد تا به فارس باز گردد و در بهار همان سال با نیروى تازه به اردوى او در
آذربایجان بپیوندد. سرداران خراسان را نیز مرخص کرد.
پس از زیارت اردبیل، شاه به مردم گنجه پیام داد که چون امیدى به رسیدن قواى کمکى از سوى
سلطان عثمانى نیست، بهتر است که بدون جنگ و خونریزى تسلیم شوند، تا جان و مالشان در امان بماند. ولى محمد پاشا حکمران قلعه که اصلا" تبریزى بود، به پیشنهاد شاه وقعى ننهد و آماده دفاع شد.
شاه عباس در آغاز بهار سال 1014 ق / آوریل 1606 م قلعه را در محاصره گرفت؛ اما کار محاصره به سبب دلیرى و پایدارى نگهبانان قلعه نزدیک به سه ماه به درازا کشید. دراین مدت تعدادى از سربازان
قزلباش هم کشته شدند؛ افزون بر این، اهالى قلعه، یکى از سرداران ایرانى را هم که دو سال پیش از آن به دست ایشان افتاده بود، با یکى از سادات مازندران، که از جانب مادر با شاه عباس خویشى داشت، کشتند. با این اقدام، خشم شاه ایران را برانگیختند، به همین جهت پس از آنکه قلعه گنجه را در 28 صفر 1015 ق / 5 ژوئیه 1606 م به دست سربازان ایران افتاد، چون محمد پاشا به خدمت شاه رسید و خواست بر پایش بوسه زند، اجازه نداد و به دستور وى، پاشاى ترک را به همراه سربازانى که از
قلعه دفاع کرده بودند، گردن زند.
در قلعه گنجه گذشته از غنایم بسیار و آذوقه فراوان، مقدار زیادى توپ و تفنگ نیز به دست آمد. شاه حکمرانى قلعه را به محمد خان زیاد اوغلى قاجار سپرد.
