منو
 صفحه های تصادفی
قرارداد انگلیسی ها و حاکم بوشهر در عهد کریمخان زند
پورفیری
اصل موضوع تصریح
اصالت عقل در سنت
سرگذشت ریاضیات 6
محافظت امام علی علیه السلام از حسنین
بیسکوییت
ماجرای کتابسوزی
امام خمینی و آسیب شناسی انقلاب اسلامی - خروج از ساده‌زیستی و گرایش به اشرافیگری
واکنش مولکولهای کایرال ،ارتباط کنفیگوراسیونها
 کاربر Online
452 کاربر online

ترکمانان قویونلو

تازه کردن چاپ
جامعه و علوم اجتماعی > تاریخ > تاریخ ایران
جامعه و علوم اجتماعی > تاریخ > دوره های تاریخی > عصر دین های جهانی
جامعه و علوم اجتماعی > تاریخ > مناطق تاریخی > ایران > سلسله ها
(cached)



ترکمانان قویونلو

«908- 780ق / 1502 - 1378 م»

آذربایجان، عراق عجم و فارس در فاصله بین مرگ تیمور تا اعتلای دولت صفوی، عرصه نزاع دو گروه ترکمان بود؛

قراقویونلو و
آق قویونلو.

به طوری که این دو طایفه، هر یک به نوبت در آن نواحی به قدرت رسیدند؛

  • نخست ترکمانان قراقویونلو «874 - 780 ق / 1469- 1378 م» که قرا یوسف و جهانشاه، مشهورترین فرمانروایان آنها به شمار می‏روند، و

  • سپس ترکمانان آق قویونلو «908 - 780 ق / 1502- 1378م» که از آن جمله اوزون حسن و پسرش سلطان یعقوب در یک دوران پر آشوب آکنده از منازعات مستمر یک چند در قلمرو خود قدرت و ثبات سیاسی قابل ملاحظه‏ای به وجود آوردند.

پیشینه ی مختصری از ترکمانان قویونلو

این ترکمانان بقایای طوایف ترک صحرا نورد آسیای میانه بودند که مقارن تاخت و تاز مغول به نواحی غربی آسیا آمدند.

با آن که غالباً کینه‏های دیرینه‏ای از میراث زندگی سخت آسیای میانه داشتند، ولی در مقابل قدرتهایی که بر ضد آنها یا برای از بین بردنشان از سوی پادشاهان اطراف اعمال می‏شد، مقاومت کردند

به طوری که این احوال آنها را مقاوم، جنگجو و سلحشور بار آورده بود و به قبول خدماتی چون جنگ و گریز و مزدوری در دستگاه پادشاهان نواحی مجاور تشویق می‏کرد.

به علاوه غالباً چشم هم چشمیها و کینه‏های دیرینه‏شان نیز در این گونه موارد، آنها را در اردوهای متخاصم، رو به روی هم قرار می‏داد. این کینه توزیها بین دو طایفه قویونلو، سابقه‏ای دیرینه داشت به طوری که از اواخر عهد ایلخانان، نواحی ارزروم را چنانکه ابن بطوطه جهانگرد مغربی خاطر نشان می‏کند، دچار اختلاف و ویرانی کرده بود.

در آن ایام، هر دو طایفه در آن نواحی و غالباً در مجاورت یکدیگر به شبانی و صحرا گردی سرگرم بودند با این وجود اختلاف بر سر چراگاه و آبشخور، مایه منازعات مستمر و مکرر در بین آنها نیز می‏شد.

سکونتگاه های ترکمان قویونلو

  • سکونتگاه طوایف قراقویونلو، نواحی ارمنستان و اراضی واقع در شمال دریاچه وان بود و

  • طوایف آق قویونلو، در حدود دیار بکر و نواحی شرقی آناتولی می‏زیستند.

پیشه ی ترکمان قویونلو

هر یک از این دو طایفه ترکمان، در واقع

اتحادیه‏ای از چند قبیله شبانکاره و گوسفند چران بودند

که از یکدیگر دست کم در اسم به دلیل رنگ و جنس گوسفندان خویش متمایز می‏شدند؛

  • قراقویونلو «صاحب گوسفندان سیاه» و
  • آق قویونلو «دارنده گوسفندان سفید».

با آن که هر دو اتحادیه از آسیای میانه آمده بودند، مقارن ایامی که نامشان در حوادث عصر به میان آمد، هر دو دسته با فاصله‏ای که موجب ایجاد رقابت و دشمنی بود، در نواحی شمالی

بین النهرین،
حوالی دریاچه وان، و
حدود آناتولی شرقی

به معیشت شبانگارگی سر می‏کردند.


روابط ترکمانان قویونلو

رواط داخلی ترکمانان قویونلو

از آنجایی که طوایف شمالی با وجودی که خود نیز از عشایر ترکمان بودند، هیچ یک از این دو دسته ترکمانان متخاصم را در ترکیب و ساختار اتحادیه عشایری خود نپذیرفتند، این طوایف بر حسب اقتضای احوال و به هنگام ضرورت، گاه با آنها هم پیمان و مواقعی نیز از در دشمنی و تخاصم در می‏آمدند

به طوری که در جنگهای محلی هر یک به اندازه تعداد و توان خویش استعداد جنگی خود را بروز می‏دادند و در ایام صلح، ضمن تربیت اغنام، به راهزنی و غارت در دیه‏ها و شهرهای مجاور نیز مشغول می‏شدند.

روابط خارجی ترکمانان قویونلو

  • از آنجایی که عثمانیها به این طوایف عموماً به دیده سوءظن می‏نگریستند، در بعضی موارد، خاصه طوایف آق قویونلو از اتحاد با مخالفان غربی آنها استقبال می‏کردند.
بدین سان، گه گاه، بین آق قویونلوها و ونیزیهایی که در اروپا با عثمانیها منازعه داشتند، روابط دوستی برقرار می‏شد.
  • از طرفی چون در لشکرکشیهای تیمور به روم و نواحی شمالی عراق هم، طوایف قراقویونلو با دشمنان او متحد بودند، لاجرم طوایف آق قویونلو به تیمور پیوستند و او را بر ضد دشمنانش تقویت و تأیید کردند.

اختلافات مذهبی ترکمانان قویونلو

چون اکثر یا تمامی

طوایف آق قویونلو سنی مذهب بودند و
طوایف قراقویونلو به تشیع گرایش داشتند،

منازعات دیرینه آنها در این ایام رنگ اختلاف فرقه‏ای نیز پیدا کرد به طوری که به صورت یک دعوای بین شیعه و سنی جلوه گر شد.

تا جایی که حتی فرستاده دولت ونیز از ایتالیا در دربار آق قویونلو، منازعات آنها را با نزاعهای فرقه‏ای گلف و گبلین که در همان ایام در ایتالیا همچنان باقی و مستمر بود، همانند یافت.

تا این که این اختلافات به تدریج تحت تأثیر مسایل مذهبی شدت و حدت پیدا کرد و موجب تجدید تعصبات دیرینه شد.

در هر صورت هر دو طایفه یکی پس از دیگری رو به اضمحلال رفتند به طوری که با طلیعه دولت صفوی، تنها نام و نشانی از آنها در تاریخ به یادگار باقی ماند.


طوایف ترکمانان قویونلو



تعداد بازدید ها: 15150


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..