منو
 کاربر Online
692 کاربر online

تاثیر پذیری مارکس از هگل و فوئرباخ در تفسیر دین

تازه کردن چاپ
(cached)

  • در عصر مارکس ، اندیشه هگل حاکم بود و زمینه فکری فلاسفه آلمان این مساله را دامن می‏زد که در برابر «سؤال خدا چیست؟» و «خدا کیست؟» انسان را خدا معرفی می‏کردند. مارکس و دیگر پیروان هگل با توجه به این بخش از عقاید هگل، که می‏گفت: خدا به عنوان حقیقت و اساس وجود انسان است‏، به بیراهه رفتند و منظور هگل را چنین بیان کردند که منظور او همان خدایی است که از الوهیت‏خود خارج شده است. البته مارکس بیش‏تر متاثر از فوئرباخ، فیلسوف آلمانی، بود که اندیشه انسان‏گرایی (اومانیستی) را رواج داد و معتقد بود که انسان خدایی است که خود خلق کرده‏است. بنابراین، خداگرایی هگل به انسان‏گرایی رو نمود.

  • بنابر این مارکس در تفسیر دین، از اندیشه دو متفکر فوئرباخ و هگل متاثر بود: در تفسیر دین، بیش‏تر از آثار و آراء فوئرباخ تاثیر پذیرفته بود. فوئرباخ در کتاب خود، تحت عنوان گوهر مسیحیت ، دین را عبارت از عقاید و ارزش‏هایی می‏داند که به وسیله انسان‏ها در تکامل فرهنگی‏شان به وجود آمده، اما اشتباها به نیروهای الهی یا خدایان نسبت داده شده است و از آن‏جا که انسان‏ها تاریخ خود را کاملا درک نمی‏کنند، معمولا ارزش‏ها و هنجارهایی را که به طور اجتماعی ایجاد شده‏اند به اعمال خدایان نسبت می‏دهند.

  • هگل نیز از جمله کسانی است که مارکس در تفسیر دین از وی متاثر بوده است. هگل می‏گوید: دین به نحو مجازی، مبین آرزوهای انسان ناکام است. این تصویر از ایدئولوژی به نحوی که در اندیشه هگل یافت می‏شود، عاری از نقایص بسیاری است که در نظریه مارکس درباره ایدئولوژی وجود دارد. در اندیشه هگل، به این معنا اشاره شده که کار ایدئولوژی عمدتا حمایت از منافع طبقاتی است و یا این‏که باید ایدئولوژی را به این دلیل که وظیفه‏اش سازش دادن انسان ناخرسند با وضعیت اجتماعی است، به عنوان وهم و خیال طرد کرد. با این حال، هگل با مارکس در این باره توافق دارند که انسان‏ها تنها به این دلیل، جهان دیگری در خیال می‏سازند و در آرزوی آن هستند که نمی‏توانند در این جهان به خرسندی دست‏ یابند.

منابع

  • غلامعباس توسلی، مفهوم جامعه‏شناسی دین‏، کیان، ش. 15 ، سال سوم، آبان 1372
  • آندرو پیتر، مارکس و مارکسیسم ، شجاع‏الدین ضیائیان موسوی، ص‏263
  • آنتونی گیدنز، جامعه‏شناسی، ترجمه منصور صبوری، نشر نی،1373، ص 492
  • جامعه‏شناسی دین، ملکلم همیلتون، محسن کلاشی،ص‏139





تعداد بازدید ها: 22721


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..