نگاه کلی
رهاکردن
فاضلابهای شهری و
صنعتی بدون انجام عملیات بهسازی
پساب ، می‌تواند فاجعه‌های زیست محیطی غیر قابل جبرانی پدید آورد. امروزه فاضلابهای شهری ، بیمارستانی و صنعتی را پس از انجام عملیات گوناگون تا حدی پاکسازی کرده و سپس در آبهای طبیعی مانند
رودخانه ،
دریاچه ،
اقیانوسها رهاسازی می‌کنند.
آب باران و برفهای ذوب شده معمولا زیاد آلوده نمی‌باشند. این آبها را که از کوچه‌ها و خیابانها و سایر سطوح
آسفالت شده جاری می‌شوند جمع کرده و مستقیما در آبهای طبیعی رها می‌سازند.
مواد آلی با منشأ زیستی جزء اصلی
فاضلاب می‌باشد این ماده به صورت ذراتی با اندازه‌های مختلف یافت می‌شود. قبل از انجام مراحل بهسازی ابتدا زباله‌های درون فاضلاب مثل
شاخه‌های درخت ،
ظروف پلاستیکی ، تکه های پارچه و … را بوسیله توریهایی که
ذرات معلق و میکروسکوپی را ازخود عبور می‌دهد، جداسازی می‌کنند.
مرحله اول بهسازی
در مرحله اول ذره‌های نامحلول را با عبور دادن فاضلاب به آرامی از درون توریهایی درطول یک
مرداب جداسازی می‌کنند. ذره‌های نامحلول به صورت
لجن درته مرداب تشکیل می‌شود و مایعی روغنی شکل که لایه‌ای سبک روی آب تشکیل می‌دهد که آن را جدا می‌کنند. این مرحله کاملا ماهیت مکانیکی دارد. اما حدود 30% BOD (
اکسیژن لازم برای اکسایش مواد آلی موجود در آب) با این فرآیند حذف می‌شود. لجن حاصل بطور عمده آب و مواد آلی می‌باشد. این لجن را یا می‌سوزانند یا در
مزارع به عنوان
کود کم ارزش استفاده می‌کنند که به علت دارا بودن
فلزات سنگین و سایر اجسام سمی استفاده از آن در مزارع مورد تأیید نمی‌باشد.
مرحله دوم بهسازی پساب
پس از انجام مرحله اول بهسازی ، پساب تا حد زیادی شفاف می‌شود. اما به علت BOD زیاد رهاسازی آن در آبهای طبیعی برای
ماهیها و سایر
آبزیان خطرناک است. در مرحله دوم بهسازی ماده آلی باقی مانده در پساب توسط موجودات ریز به آب و
دی‌اکسید کربن ، اکسایش یافته و مقدار OD به 10% غلظت اولیه آن در
فاضلاب می‌رسد.
این فاضلاب را می‌توان در آبهای طبیعی رها کرد بدون اینکه به حیات آبزیان صدمه‌ای وارد شود. دراین روش آب را از روی بستری از
شن و ماسه که با
موجودات ریز پوشیده شده عبور می‌دهند یا در یک واکنشگاه به هم می‌زنند تا واکنش با موجودات ریز انجام شود. ماده آلی به صورت لجن به آسانی از آب جدا می‌شود.
مرحله سوم بهسازی پساب
در برخی مناطق ، مخصوصا در شهرهای صنعتی
مواد شیمیایی خاصی را که سمی می‌باشند و وجود آنها باعث
آلودگی آبهای طبیعی می‌شود از آبی که بطور جزئی تصفیه شده است جدا می‌کنند. در مرحله سوم با توجه به نوع مواد موجود در پساب و محل بهسازی فرآیندهای شیمیایی زیر انجام می‌شود:
- کاهش بیشتر BOD بوسیله حذف اکثر مواد کلوئیدی باقیمانده با استفاده از نمکهای آلومینیوم.
- حذف ترکیبات آلی حل شده بوسیله جذب سطحی آنها روی زغال فعال شده.
- حذف فسفات بوسیله رسوب دادن آن به صورت نمک کلسیم با اضافه کردن آهک.
- حذف فلزات سنگین با اضافه کردن یون سولفید برای تشکیل سولفید فلزی نامحلول.
- حذف نیتروژن بوسیله تبدیل به یونهای
. با هوادهی محلول می‌توان آمونیاک را از آب خارج کرد.
بعد از انجام این عملیات ،
فاضلاب بهسازی شده می‌تواند در آبهای طبیعی رهاسازی شود بدون اینکه به
اکولوژی آب صدمه بزند. بهسازی پساب روش مؤثر برای جلوگیری از آلودگی بیشتر آبهای جاری و
محیط زیست می‌باشد.
مباحث مرتبط با عنوان
