ایجاد تشکیلات اداری منسجم وهماهنگ درعهد صفوی

مقدمه :
شاید بتوان صفویه را بنیانگذار دولت به معنی اجتماعی آن وداشتن شیوه حکومت و قانون مخصوص به خود با سیستم تمرکز اداری ، در چهار چوب مرزهای مشخص ارضی در ایران دانست . قطعا در خصوص موسسات اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی یا مذهبی دوره صفویه هیچ چیز تازه ای وجود ندارد که در آداب و رسوم ایرانی یا سنن اسلامی ریشه محکمی نداشته باشد .
چون صفویان با نیروی شمشیر قزلباشها موفق به تشکیل سلطنت شدند و انی امر علاوه بر خصلت مذهبی ، خصلت نظامی نیز به دولت صفویه می بخشید به همین دلیل در اوایل دوره صفویه بخشهای مختلف حکومت یعنی مذهب ، سیاست ، ارتش از یکدیگر کاملا مجزا نبودند ، مناصب و مقامات به طور چشمگیری در وظایف یکدیگر مداخله میکردند در اواخر دوره شاه اسماعیل اول (920 ه. ق) و در روزگار جانشینان او دولت صفوی تشکیلات حکومتی وسیعی یافت ، مناصب ومقامات بسیاری شکل گرفت ، برخی از مناصب به اتضای سیاست پادشاهان تحولاتی یافت و بعضی از آنها به دست فراموشی سپرده شد . وظایف بعضی از مقامات تغییر یافت و تحولات در مناسب نظامی بیشتر شد .

1.وکالت نفیس همایون در روزگار شاه اسماعیل اول ایداع شد . در این زمان وزیر اعظم را وکیل نقس نفیس همایون می نامیدند .
2. امیر الامراء کسی که فرمانده کل قبایل قزلباش را عهده دار بود .
3.صدر : در اوایل حکومت صفوی علاوه بر اینکه رئیس نهاد مذهبی بود اما قدرت سیاسی بالایی برخوردار بود .
4. قاضی حاکم شرع از مقامات روحانی د ر دوره صفویه بود .
5. خلیفه الخلفا رئیس تشکیلات صوفیان در اوایل حکومت صفوی خلیفه الخلفا نام داشت