مشخصات گیاهشناسی
ارتفاع درخت انبه ممکن است به 40 - 35 متر برسد. برگهای نو آن تقریبا به رنگ سرخ روشن میباشد که به محض رشد کامل به رنگ قهوهای براق تیرهای در میآیند. در زمان شکوفایی گلهای سفید کوچک ، رایحهای دلپذیر همانند گل یخ در فضا میپیچد. پس از ریختن برگها ، میوههای درخت بعد از گذشت از سه تا شش ماه خواهند رسید. میوه انبه هنگام رشد کامل از روی درخت و روی ساقهها آویزان میشود و ممکن است وزن آنها به 2 کیلوگرم برسد.
میوههای انبه دارای رنگهای متنوعی هستند، سبز ، زرد ، قرمز یا ترکیبی از این رنگها. نوع رسیده آن با پوست دارای رایحــــــه خوشایندی میباشد. در میان این میوه هسته تخت مستطیل شکلی وجود دارد که بسته به نوع آن میتواند رشتهدار یا صاف باشد. داخل پوسته که 1 میلیمتر ضخامت دارد یک مغزی به ضخامت کاغذ وجود داردکه دانه درون آن قرار گرفته است. گفته میشود انبه رایج ترین میوه تازهای است که سرتاسر جهان مصرف میشود.
تاریخچه
در فارسی به این میوه
انبه گفته میشود و اعراب آن را
انبج خواندهاند. در کتب قدیمی
موانبه نیز ذکر شده است. زادگاه اولیه انبه هندوستان و نواحی استوایی است و اکنون در بلوچستان نیز میروید. در نواحی استوایی درخت انبه چندین بار در سال بار میدهد. نام این میوه را در Vedas آیین هندو که 4000سال قبل از میلاد نوشته شده به نام غذای خدایان میتوان یافت. نام این میوه از واژه man-kay گرفته شده که این کلمه هنگام کشف هند غربی توسط پرتقالیان به صورت manga تغییر یافت.
محلهای کاشت
امروزه انبه به عنوان یک درخت میوه در مناطق گرم استوایی و آب و هوای نیمه حارهای در شمال ، جنوب و مرکز آمریکا ، کارائیب ، جنوب و مرکز آفریقا ، فیلیپین و استرالیا به مقدار زیادی کشت میشود. رایجترین گونه انبه در کشور هند Alphonso است که به نام شاه انبه معروف هستند، گفته میشود. این میوه به راحتی پرورش یافته و اکنون بیش از 1000 گونه انبه یافت میشود.
خواص انبه
اعتقاد بر این است که انبهها موجب آرامش
رودهها در هضم میشوند. در کشور هند از انبه برای جلوگیری از خونریزی ، تقویت قلب و منفعتهای مغزی مورد استفاده قرار میگیرند. به سبب
آهن فراوان در انبه ، از آن برای درمان
کم خونی بهـــره میبرند. انبه حاوی اوروشیول است اگرچه مقدار آن بسیار کمتر از پیچک سمی میباشد. بعضی افراد در اثر لمس پوست یا شیره آن دچار
التهاب پوست شدهاند. از میوه و پوست انبه علاوه بر ترشی و مربا عصارهای میسازند که دارای اثرات قابض است.
غرغره این عصاره ، مخلوط با کمی آب جهت درد گلو و اورام لوزتین بکار میرود. پوست انبه دارای 15 تا 18 تانن است و یک قاشق چایخوری کوبیده آن دو مرتبه در روز برای معالجه اسهال کافی است. صمغ این درخت کمی در آب حل میشود و از انواع صمغ عربی است. میوه انبه ابتدا گس و بعد ترش میشود و در اثر زیاد ماندن در روی درخت ، کمکم شیرین میشود. میوه انبه بوی خوشی شبیه انبر دارد. مقوی جسم و روح و اعضای
دستگاه گوارش است.
کلیه و
مثانه را تقویت میکند.
روشهای خوردن انبـــــــه
انبهها عموما بسیار آبدارند و خوردن آنها بسیار کثیف کننده میباشد. بنابراین انبههایی که به مناطق معتدله صادر میشوند همانند بیشتر میوههای گرمسیری به صورت نیمه رسیده چیده میشوند. اگرچه آنها تولید کننده اتیلن هستند و در طول حمل و نقل میرسند، به ندرت به اندازه نوع تازه دارای آب یا طعم هستند. انبه رسیده دارای پوست نارنجی ، زرد یا مایل به قرمز میباشند. برای اینکه انبه پس از خرید همچنان به رسیدن ادامه دهد لازم است در جای خنک و تاریک ولی نه در یخچال انبار شود. یخچال جریان رسیدن انبه را به تاخیر خواهد انداخت. یک راه ساده برای خوردن انبهای درشت ، طبق روال آن استفاده از چاقو است.
در آغاز قسمت پوست را جدا نموده سپس آنرا تقسیم کرده و با چاقو تکههای کوچک آنرا بخورید. قسمتهای بیشتری از پوست را جدا کنید تا به مقدار بیشتری از گوشت میوه دسترسی پیدا کنید. وقتی آخرین قسمت را میخورید، یعنی زمانی که پوست دیگری در میوه برای نگهداشتن وجود ندارد منتظر خیس شدن دستهایتان باشید. در مکزیک و گواتمالا برشهای انبه را با پودر فلفل قرمز و یا نمک میخورند. در هندوستان انبه کال را با پودر فلفل قرمز و یا نمک میخورند. در فیلیپین انبه کال را با نوعی رب شور به نام bagoong که از ماهی یا میگو تهیه میشود میخورند.
مباحث مرتبط با عنوان