اقتصاد و اعتدال، معیار زندگی است. تمام امور زندگی باید بر آن اساس سنجیده و برآورده شود. حضرت
امام خمینی از استعدادها و امکانات در حد مطلوب استفاده میکرد و از اسراف و تبذیر و افراط و تفریط، سختگیری جلوگیری مینمود.
امام در این زمینه الگوی موفقی است که همگان باید خود را با ایشان سنجیده و از خط اعتدال او در تمامی امور زندگی منحرف نشوند. زندگی امام در همة ابعاد براساس اعتدال تنظیم شده بود.
یکی از همراهان امام میگوید:
«
امام خمینی در
نوفل لوشاتو از نظر جا در مضیقه بود، صحبت شد که منزلی بزرگتر تهیه شود. منزلی در یکی از محلههای خلوت
پاریس انتخاب کردیم. بسیار جالب بود، جای وسیعی داشت، منزل آماده شد، امام سؤال کردند وضع این منزل چطور است؟ عرض کردم در سطح بالاست. امام فرمودند: نه من داخل چنین منزلی که سطحش بالا باشد نمیروم.»
آیتا… امامی کاشانی میگوید:
«من میدیدم که زندگی امام خیلی ساده است و زهد را که ما چنین معنا میکنیم، یعنی کم مصرف کردن و زیاد بهره بردن، مثال عالیاش را باید امام در نظر بگیریم …»
توجه به دنیا و آزمندی به تنوع طلبیها و لذت جوییهای آن، تلاش و کوشش فزونتر را میطلبد و هرچه حرص و تلاش بیشتر شود، رنج و تشویش بیشتر میشود. زندگی پر هزینه، خاطر انسان را مشغول میدارد تهیة ابزار و مخارج آن گرفتاری میآفریند، ولی اگر هزینههای زندگی به اندازه نیاز باشد، جسم و روح انسان آسایش مییابد.
پیامبر اکرم میفرماید:
«الزهد فی الدنیا یریح القلب و البدن …»
وارستگی در دنیا، قلب و تن را راحت میسازد.
امام بزرگوار با زندگی ساده نیازی به تحمل رنجها و دغدغهها نداشت و با آزادی روح، از تشویشها و نگرانیها سالم ماند و بیشتر به نیازهای روحی و معنوی پرداخت، زیرا سلامت نفس و قلب را در گرو
زهد میدانست.
یکی از یاران امام میگوید:
«حضرت امام زمانی که در بیمارستان قبل بستری بود … منزلی برایش تهیه شد، منزلی بسیار معمولی، مدتی گذشت. امام فرمود: «این منزل مناسب نیست، من باید از اینجا بروم، برویدمنزلی مثل خانة پدرت (خشت وگلی) برایم پیدا کنید و الا به قم میروم، لازم به ذکر است تنها اشکال منزل، این بود که ظاهرش سنگ شده بود … یا نقل میکنند که، یک روز امام آمدند در حسینیه
جماران و ملاحظه فرمودند که در طبقه بالا بناها و کارگران مشغول گچکاری حسینیه بودند، امام با عصبانیت بیرون آمده و جمله بسیار عجیبی فرمودند: که بگذارید من بمیرم و شما این کارها را انجام دهید و... »