| اسهال مزمن یعنی بیش از 3 بار دفع مدفوع مایع در روز که بیش از 2 تا 3 هفته طول بکشد. |
علل اسهال مزمن
- بیماریهای ژنتیک: اسهال مزمن در شیرخواران ممکن است ناشی از بیماریهای ژنتیک مثل کمبود دیساکاریدازها ، فیبروز کیستیک و یا اختلالات ایمنی باشد.
- عدم تحمل پروتئین شیر: در شیرخواران زیر یکسال عدم تحمل پروتئین شیر گاو و یا سویا باعث بروز اسهال میشود که در این نوع اسهال در آزمایش مدفوع گلبول قرمز دیده میشود با یا بدون ائوزینوفیل.
- اسهال غیر اختصاصی مزمن شیرخواران: عبارت است از اسهال (بیش از 5 بار اجابت مزاج آبکی یا شل در روز) به طور مزمن در یک کودک سالم. شایعترین علت اسهال مزمن در دوران شیرخوارگی ، اسهال غیر اختصاصی مزمن شیرخواران است که سن شروع 6 ماهگی تا 3 سالگی است و در آوردن دندان یا بیماریهای عفونی ممکن است باعث شروع آن شود. این بچهها روزانه 6-4 بار مدفوع آبکی قهوهای دفع میکنند که از پاهایشان سرازیر میشود.
علیرغم اسهال مزمن، کودکان مبتلا رشد و نموی طبیعی دارند و هیچ علامتی از
سوء تغذیه نشان نمیدهند. در حقیقت، اسهال، اهمیت خاصی ندارد. نهایتاً نیز حرکات
روده و الگوی اجابت مزاج به حالت طبیعی باز میگردد، ولی این امر ممکن است 3-2 سال طول بکشد.برای این اختلال معمولاً دارو مورد نیاز نیست. اگر کودک در مورد مشکل خود دچار اضطراب و ناراحتی شود، اسهال ممکن است بدتر شود یا ممکن است مشکلات روانی به وجود آید.
- عفونتهای انگلی: در کودکان بزرگتر اسهال مزمن بیشتر ناشی از کمبود آنزیم لاکتاز (قند شیر) و همچنین عفونتهای انگلی بخصوص ژیاردیا است.
- سوء جذب: اگر اسهال مزمن ادامه یابد و با کاهش وزن یا اختلالات تغذیهای اختصاصی همراه باشد، در آن صورت یک سندرم سوء جذب وجود دارد. علایم سوء جذب به صورت دفع مدفوع حجیم چرب (استئاتوره) ، کاهش وزن ، اشتهای زیاد ، اختلال رشد ، ضعف عضلانی و به دنبال آن اختلالات ثانویه ایمنی میباشد.
تشخیص
برای تشخیص علت اسهال باید مدفوع از لحاظ وجود خون ، گلبولهای سفید ، محتوی چربی و سوء جذب کربوهیدراتها مورد آزمایش قرار گیرد. برای رد عفونت انگلی سه نوع مدفوع تازه باید مورد آزمایش قرار گیرد. برای تشخیص انواع سوء جذب ، آزمایشات اختصاصی وجود دارد. در بعضی از موارد اسهال مزمن بیوپسی (نمونه برداری) از روده کوچک کمک کننده است.
درمان
درمان باید در جهت از بین بردن عوامل ایجاد کننده و رفع علت زمینهای و اصلاح کم آبی بدن و اختلالات الکترولیتی باشد.
درمان اسهال مزمن متوجه بیماری زمینهای است. در بسیاری از موارد علت قابل درمان ویژه ، قابل تشخیص نیست و درمان علامتی در این موارد کاربرد پیدا میکند. که از جمله داروهایی که در این مورد استفاده میشود
دیفنوکسیلات ، لوپرامید و کدئین فسفات و ... هستند.
علائم هشدار دهنده همراه اسهال
- اگر کودکتان اسهال مزمن یا اجابت مزاج همراه دفع مخاط دارد که علتی برای آن پیدا نشده است.
- اگر در مدفوع خون وجود داشته باشد.
- اگر درجه حرارت مقعدی به 9/38 درجه سانتیگراد یا بالاتر برسد.
- اگر کودکتان بیحال شود، از خوردن غذا خودداری کند، یا با صدای بلند و به طور مداوم گریه کند و با نوازش نیز گریه وی قطع نشود.
- اگر رشد و نموی کودکتان طبیعی نباشد.
باید به پزشک مراجعه نمود.
مباحث مرتبط با عنوان
