دیدکلی
لامپهای فلورسنت از جمله لامپهایی هستند که در دنیا بخاطر
نور زیاد و یکنواخت و مصرف کم بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما یکی از مشکلات که مصرف کنندگان این لامپها با آن مواجه هستند، این است که در شروع کار با چند بار چشمک زدن روشن می‌شوند. در صورتیکه که با ساخت مداری که در زیر به آن اشاره خواهد شد، خواهید توانست بر این مشکل فائق آمده و صاحب یک استارت با عمر بسیار طولانی باشید.
ساختمان لامپ فلورسنت و عملکرد آن
لامپهای معمولی فلورسنت از یک لوله شیشه‌ای بسیار شفاف که بدنه داخلی آنها از پودر فلورسنت پوشیده شده و داخل آنها از
بخار جیوه همراه با کمی
آرگون استفاده شده است. با اعمال
میدان الکتریکی قوی بدو سر لامپ ، گاز یونیزه می‌شود. با یونیزه شدن گاز توسط
نیروی الکتریکی قوی ، گاز دشارژ خواهد شد و
تخلیه الکتریکی در داخل آن صورت می‌گیرد و در نتیجه آن مقدار کمی
نور مرئی و مقدار بسیار زیادی نور نامرئی تولید خواهد شد (
ماوری ابنفش). وجود پودر فلورسنت در داخل لوله باعث می‌شود که نور نامرئی فلورسنت نورانی شده و مقدار بسیار زیادی از این نور نامرئی با
طول موج کوتاه را به نور مرئی قابل استفاده برای روشنایی (طول موج بلند) تبدیل سازد.
البته هر چه دمای داخلی گاز بالا رود، گاز بهتر یونیزه شده و زودتر روشن می‌شود. به همین خاطر از دو
رشته فیلامان در دو طرف لامپ استفاده می‌کنند که این دو رشته قادرند گاز را حرارت اولیه بدهند تا سریع تر روشن شود. در لحظه اول روشن شدن ، به خاطر حرارت پایین آن ، لامپ احتیاج به
ولتاژ زیادی دارد. اما با گرم شدن گاز ، لامپ با ولتاژ پایین تر هم بخوبی کار می‌کند. برای تولید ولتاژ زیاد دو سر لامپ از چوک L
1 استفاده می‌شود. این چوک مانند
کوئیل ایندوکتانس عمل کرده و با کلید شدن استارت قادر است ولتاژ زیاد را تولید کند.
وظیفه استارت
استارت علاوه بر اینکه با روشن و خاموش شدن خود به چوک L
1 اجازه درست کردن ولتاژ را می‌دهد، فیلامان را هم به ترتیبی که در زیر مطرح شده ، روشن و خاموش می‌کند.
استارتبی متال هلیوم
این استارت از یک لامپ که داخل آن یک کلید حرارتی قرار دارد، تشکیل شده و داخل آن از
گاز هلیوم پر شده است. در شرایط معمولی کلید باز است، اما با بسته شدن کلید تمام ولتاژ برق ورودی بین دو صفحه ظاهر می‌شود و این ولتاژ برای راه انداختن
لامپ هلیوم کافی می‌باشد. در اثر یونیزه شدن گاز و حرکت جریان گاز گرم شده و در اثر گرما
کلید حرارتی بسته می‌شود و
اختلاف پتانسیل در دو سر چوک و فیلامان ظاهر می‌گردد.
فیلامان در اینحالت شروع به گرم کردن گاز داخل لامپ فلورسنت می‌کند و لامپ آماده روشن شدن می‌گردد. در این حالت چون بی‌متال بسته شده گاز از التهاب می‌افتد. لذا گاز داخل لامپ استارت رفته رفته سردتر شده و
کلید بی‌متال دوباره به حالت اول بر می‌گردد. در این حالت فیلامان لامپ فلورسنت خاموش شده ، اما ولتاژ ایندوکتانس چوک L
1 ناگهان بالا می‌رود. این ولتاژ زیاد در دو سر لامپ فلورسنت که قبلا گاز درون آن کاملا توسط فیلامان گرم شده است ظاهر می‌گردد و باعث التهاب گاز و روشن شدن آن می‌گردد.
مشکل استارت بی‌متال هلیوم
بزرگترین شکل برای این نوع استاترهای مکانیکی این است که سرعت عمل آنها بسیار کم است و کلید بی‌متال احتیاج به زمان نسبتا زیادی برای چند بار خاموش و روشن شدن و در نتیجه روشن کردن لامپ فلورسنت دارد. برای رفع این مشکل ، توسط
کارخانه فیلیپس طرحی ارائه شده است که می‌توان خیلی سریع با وصل کلید ، بدون چشمک زدن لامپ را نورانی کرد.
شرح مدار استارت الکترونیک
مدار استارت الکترونیکی با هشت قطعه باعث می‌شود که در ظرف یک لحظه شوک‌های لازم برای روشن شدن فلورسنت فراهم شود و از چشمک زدن آن موقع روشن شدن جلوگیری شود. ابتدا فرض می‌کنیم که کلید S
1 بسته است. در نیم سیکل مثبت ولتاژ
آند ترسیتور نسبت به
کاتد مثبت می‌باشد و تا زمانیکه لامپ روشن نشده باشد، این ولتاژ برابر ولتاژ
برق شهر می‌باشد. حال اگر خازن C
1 از طریق تقسیم کننده‌های ولتاژ R
2 و R
1 شارژ شود و ولتاژ آن به
ولتاژ شکست ریاک برسد (حدود 30) ، تریستور قفل شده و C
1 دشارژ می‌شود و
جریان زیاد در داخل فیلامان فلورسنت و چوک شناور شده و
شار مغناطیسی در داخل چوک ایجاد می‌شود.
اما در زمان پلاریته منفی برق شهر ، جریان مثبت در داخل چوک همچنان ادامه پیدا خواهد کرد و با از بین رفتن شار مغناطیسی ، جریان صفر خواهد شد. در این لحظه لامپ به حالت خاموش (OFF) در می‌آید و در اینحالت ولتاژ ماکزیمم نیم پریود برق شهر ، در دو سر R
4 و C
2 ظاهر می‌شود. همچنین L
1 با C
2 همانند یک
مشدد عمل کرده و باعث شارژ و دشارژ شدن ناگهانی خازن C
2 با ولتاژی به اندازه دو برابر ولتاژ برق شهر می‌شود و همین ولتاژ زیاد باعث روشن شدن اولیه لامپ می‌گردد. زمانیکه نیم پریود مثبت به مدار برسد، تریستور دوباره قفل شده و عملیات دایره وار تکرار خواهد شد. تمام این مراحل در زمانی برابر ، 5/1 ثانیه انجام می‌شود. در نتیجه پس از تکرار عمل در چند سیکل که به ثانیه هم نمی‌کشد، لامپ کاملا روشن خواهد شد.
مباحث مرتبط با عنوان
