مقدمه

هر سوره‌ای در قرآن دارای یک نام ویژه یا دو نام یا چند نام می‌باشد. نام سوره‌ها غالبا از مطلبی گرفته شده است که در آن سوره بیشتر مورد توجه بوده است. چنانچه سوره بقره از آن جهت به این نام نامیده شده که جریان گاو بنی اسرائیل بیش از هر مطلب دیگر در این سوره مطرح شده و مورد توجه قرار گرفته است. و سوره انعام از آن جهت به این نام خوانده شده است که در آن راجع به چهار پایان و احکام آنها مفصل‌تر از سوره‌های دیگر بحث شده است.

سوره مائده بدان لحاظ این نام را گرفته است که در آن از نزول مائده آسمانی به پیشنهاد حواریون حضرت عیسی علیه‌السلام سخن به میان آمده است که در غیر از این سوره از موضوع یاد شده ذکری نرفته است. اکثر دانشمندان علوم قرآنی برآنند که هر سوره‌ای در زمان پیغمبر گرامی دارای نام یا نامهایی بوده که از طریق وحی معین و مشخص شده است و پس از رحلت آن حضرت در طی زمانها بعضی سوره‌ها به لحاظ مناسبات و خصوصیات دارای نامها و عنوانهای دیگری شدند که در این مبحث اسامی سوره‌هایی را که دارای دو نام و یا چند نامند بترتیب قرآنهای موجود می‌آوریم:

نام سوره	نامهای دیگر
سوره حمد	ام الکتاب ، فاتحه الکتاب ، اساس ، شفاء ، صاوه ، کافیه ، وافیه ، سبع المثانی ، المناجاه و التفویض ، فاتحه القرآن ، ام القرآن ، القران العظیم ، کنز ، نور ، شکر ، دعا ، الراقیه ، الشافیه ، الحمد الاولی ، الحمد القصری ، تعلیم المساله ، السوال
سوره آل عمران	در تورات طیبه نام دارد و با سوره بقره «زهروان» نام گرفته است
سوره مائده	عقود
انفال	بدر
سوره توبه	برائت ، فاضحه ، حافره ، منقره ، عذاب ، فخریه ، قاضعه ، مقشقشه
سوره نحل	نُعَم
سوره اَسری	بنی اسرائیل ، معراج ، سبحان ، اِسراء
سوره طه	حکیم
سوره نمل	سلیمان
سوره سجده	مضاجع
سوره فاطر	ملائکه
سوره یس	دافعه ، قاضیه ، قلب القرآن
سوره زُمر	غُرَف
سوره مومن	غافر
سوره فصلت	مصابیح ، سجده
سوره محمد	قتال
سوره ق	باسقات
سوره قمر	اقتربت ، مُبیضّه
سوره مجادله	ظهار
سوره حشر	بنی نظیر
سوره ممتحنه	موده ، امتحان
سوره صف	حواریون
سوره ملک	تبارک ، مانعه ، منجیه ، واقیه ، مجادله
سوره معارج	واقع
سوره غافر	مومن
سوره نبا	عَمّ ، تساول ، معصرات
سوره بینه	بریه ، انفکاک ، لم یکن ، اهل الکتاب ، بلد ، قیامه ، مُنفکین
سوره ماعون	دین ، اَرایت ، یتیم
سوره کافرون	عباذه
سوره نصر	تودیع
سوره مَسد	تبت ، اهب ، ابی لهب
سوره اخلاص	توحید ، اساس ، الصمد ، نسبه الرب
سوره فلق و سوره ناس	مُعَوّذتین ، مُعَوّذتان

منابع

• آشنایی با علوم قرآنی _ دکتر سید محمد رادمنش
• تاریخ قرآن کریم _ دکتر حجتی
• آشنایی با سوره‌های قرآند _ احمد قاضی زاهدی