دیدکلی

D.S.M–IV-R مانند طبقه بندیهای قبل از خودش یک سیستم چند محوری است (بیمار را در طول چند متغیر ارزیابی می‌کند). این سیستم حاوی پنج محور است. محورهای I و II تشکیل دهنده کل طبقه بندی اختلالات روانی هستند (17 طبقه عمده و بیش از 300 اختلال خاص). در بسیاری از موارد بیمار (مراجعه کننده) اختلالی روی هر دو محور دارد. محور سوم (III) هر گونه اختلال یا حالت فیزیکی را که ممکن است علاوه بر اختلال روانی وجود داشته باشد، شامل می‌شود. محور چهارم (IV) برای کدگذاری مسائل روانی-اجتماعی و محیطی ایجاد یا تشدید کننده اختلال و محور پنجم (V) مقیاس ارزیابی عملکرد کلی (GAF) را شامل می‌شود.

محور I

محور I در بر گیرنده اختلالات بالینی و سایر اختلالاتی است که ممکن است مورد توجه بالینی قرار گیرد. عناوین اصلی این اختلالات در جدول زیر آورده می‌شود.

محور II

این محور در بر گیرنده اختلالات شخصیتی و عقب ماندگی ذهنی است. استفاده عادتی از مکانیزم‌های دفاعی خاص را می‌توان روی II ثبت کرد.

محور III

در محور سوم هر گونه اختلال یا حالت فیزیکی که ممکن است علاوه بر اختلال روانی وجود داشته باشد، ذکر می‌شود. این اختلال فیزیکی ممکن است جنبه علّی و سببی داشته باشد، یا حاصل اختلال روانی باشد و یا با اختلال روانی رابطه‌ای نداشته باشد. وقتی اختلال طبی عمومی عامل اختلال روانی بوده یا رابطه‌ای سببی با آن داشته باشد، اختلال روانی ناشی از اختلال طبی عمومی روی محور I ذکرشده و اختلال طبی عمومی روی محور I و III باهم ذکر می‌شود. در جدول زیر عناوین اصلی اختلالات طبی عمومی آورده می‌شود.

محور IV

محور IV برای کدگذاری مسائل روانی - اجتماعی و محیطی که سهم قابل ملاحظه‌ای در پیدایش و تشدید اختلال جاری دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در جدول زیر عناوین اصلی مسائل روانی - اجتماعی و محیطی آورده می‌شود.

محور V

محور پنجم مقیاس ارزیابی عملکرد کلی (GAF) است که در آن متخصص بالینی در مورد سطح کلی عملکرد در یک دوره زمانی خاص (نظیر سطح عملکرد بیمار در زمان ارزیابی) قضاوت می‌کند. عملکرد با ترکیب سه زمینه عمده مفهوم پیدا می‌کند. این زمینه‌ها شامل روابط اجتماعی ، عملکرد شغلی و عملکرد روانی ، مقیاس GAF که مبتنی بر دو طیف سلامت روانی و بیماری روانی است. یک مقیاس صد نمره می‌باشد، که در آن نمره صد نشان دهنده بالاترین سطح عملکرد در هر سه زمینه و نمره ده نشان دهنده خطر دائم آسیب زدن به خود و دیگران است. در این مقیاس نمره صفر نشان دهنده اطلاعات ناکافی است.

مباحث مرتبط با عنوان

• طبقه بندی اختلالات روانی
• اختلالات اضطرابی
• اختلالات انطباق
• اختلالات پیسکوتیک
• اختلالات تجزیه‌ای
• اختلالات جنسی
• اختلالات خلقی
• اختلالات خواب
• اختلالات خوردن
• اختلالات روانی
• اختلالات ساختگی
• اختلالات شبه جسمی
• اختلالات شخصیتی
• اختلال طبی
• اختلالات فراموشی
• اختلالات کنترل تکانه
• اختلالات وابسته به مواد
• اسکیزوفرنی
• سلامت روانی
• هویت جنسی