آنزیم آمینواسیل tRNA- سنتتاز با اتصال اسیدآمینه به tRNA ، سبب فعال شدن اسیدهای آمینه میشود
اسید آمینه از طریق پیوند کووالانسی که بین گروه کربوکسیل آن و گروه هیدروکسیل آدنوزین انتهایی tRNA برقرار میشود به tRNA متصل میگردد (شکل1 ). اینکه در این اتصال از گروه کربوکسیل استفاده شده است از چند نظر مهم است: اول اینکه قبل از آنکه گروه کربوکسیل بتواند پیوند پپتیدی تشکیل دهد باید از مولکول انطباق دهنده (tRNA) جدا شود، بنابراین تشکیل پیوند پپتیدی و جدا شدن مولکول انطباق دهنده بطور هماهنگ انجام میشود. ضمناً پیوندی که سبب اتصال tRNA به اسید آمینه مربوط به آن میشود، یک پیوند غنی از انرژی است که کمپلکس فوق را بصورت پیشساز فعال شده در میآورد. انرژی موجود در پیوند اسیدآمینه و tRNA میتواند در تشکیل پیوند پپتیدی که از انرژی کمتری برخوردار است مورد استفاده قرار گیرد.
(شکل1 )
فعال شدن یک اسیدآمینه توسط ATP و انتقال آن بر روی انتهای CCA مولکول tRNA مربوط به آن. توجه شود که اسیدآمینه هنگامی که به tRNA متصل شد، میتواند بین جایگاههای OH و آدنوزین انتهایی جابجا شود. |
انرژی لازم برای تشکیل پیوند آمینواسیل از گروه پیروفسفات ~ غنی از انرژی موجود در ATP تامین میشود. قبل از تشکیل کمپلکسهای AA~tRNA ، اسیدهای آمینه توسط آنزیمی بنام آمینواسیل tRNA- سنتتاز فعال میگردند و تشکیل آدنیلات اسیدهای آمینه مزبور (AA~AMP) را میدهند که در آن گروه کربوکسیل اسیدآمینه بوسیله پیوند پر انرژی به یک اسید آدنیلیک (AMP) متصل شده است (ر.ک. به شکل1 ).
ترکیب حد واسط AA~AMP معمولاً محکم به انزیم فعالکننده متصل باقی میماند تا آنکه به یک مولکول tRNA اختصاصی آن اسیدآمینه برخورد نماید. سپس همان آنزیم سبب انتقال اسیدآمینه به اسید آدنیلیک انتهایی tRNA میگردد.
tRNA هایی که اسیدآمینه مربوط به خود را حمل مینماید بنام tRNA شارژ شده خوانده میشوند.
از آنجا که آنزیمهای فعالکننده قادر به تشخیص و اتصال اسیدهای آمینه و tRNA مربوط به آن هستند باید آنزیمهای فوق دارای دو جایگاه مختلف اتصال باشند که یکی گروه جانبی یک اسیدآمینه و دیگری tRNA مربوط به آن را تشخیص دهد. بهمین ترتیب قسمتی از tRNA که توسط آنزیم فعالکننده تشخیص داده میشود میتواند کاملاً با قسمتی از آن که با کدونهای الگو (mRNA) واکنش نشان میدهد متفاوت باشد. ولی آنچه شایان ذکر است این است که گروه جانبی اسیدهای آمینه هرگز در تماس مستقیم با مولکول الگو قرار نمیگیرد بعبارت دیگر مهمترین نقش در انتخاب صحیح اسیدآمینه فعالکننده بعهده دارد.
تمامی سلولها حداقل به بیست نوع آنزیم فعالکننده و 20 نوع مولکول tRNA احتیاج دارند. بنابراین برای هر اسیدآمینه حداقل باید یک آنزیم فعالکننده وجود داشته باشد. در واقع برای هر اسیدآمینه ممکن است چند tRNA وجود داشته باشد که به آنها tRNA های با پذیرنده مشابه گفته میشود. وجود چند tRNA برای یک اسیدآمینه در ارتباط با امکان داشتن چند کدون ژنتیکی برای یک اسیدآمینه است. غالباً برای هر کدون یک tRNA وجود دارد ولی برای tRNAهای مربوط به یک اسیدآمینه لازم نیست که آنزیمهای فعالکننده جداگانهای وجود داشته باشد. در واقع tRNAهایی که مربوط به کدونهای مختلف یک اسیدآمینه هستند توسط یک انزیم آمینواسیل tRNA- سنتتاز فعال میشوند.
بسیاری از تحقیقات نشان میدهند که امینواسیل tRNA سنتتازها به داخل و اطراف ساختمان L شکل tRNA متصل میشوند. یوریدینی که در جایگاه شماره 8 کلیه tRNA ها وجود دارد (U تغییر یافته) بطور ایدهآلی میتواند با آنزیم سنتتاز واکنش نشان دهد (حتی ممکن است پیوند کووالانس گذرایی را تشکیل دهد). اخیراً هم بلورهایی از tRNA های متصل که آنزیم فعالکننده بدست آمده است. امید میرود این مطالعات بتوانند نشان دهند که چگونه آنزیمهای فعالکننده بین tRNA های مربوط به اسیدهای آمینه مختلف تمیز قائل میشوند و میتوانند به tRNA های متعدد با پذیرنده مشابه مربوط به یک اسیدآمینه متصل شوند.
پیوند های خارجی
http://Olympiad.roshd.ir/biology/content/pdf/0178.pdf