تئوری آزمایش
مایع ، درون یک ظرف ، شکل ظرف را به خود میگیرد. این توانایی حرکت یا جریان یافتن یکی از ویژگیهای بسیار مهم مایعات است.
وسیکوزیته (
گرانروی ) ، اندازه مقاومت مایعات در برابر جریان یافتن است. در این آزمایش ، با استفاده از گرانروی مایعات خانگی، یک وسیکومتر خواهیم ساخت. وسیکومتر ، وسیله ای است که سرعت جریان مایعات را اندازهگیری میکند. با استفاده از سرعت جریان ، شاخص گرانروی را اندازه میگیریم که از نسبت گرانروی مایع مورد نظر به گرانروی
آب بدست میآید.
هدف آزمایش
ساختن و استفاده کردن از یک وسیکومتر ( گرانروی سنج ) برای تعیین سرعت جریان یک حجم مشخص آب.
مواد لازم
- یک ظرف شیشهای که دهانه آن کمی ازدهانه بطری مایع ظرفشویی ، کوچکتر باشد.
- قیچی
- خط کش
- ظرف شفاف پلاستیکی مایع ظرفشویی
- زمان سنج ( کرونومتر )
- بادر فشاری
- خمیر مجسمه سازی
- قلم ماژیک
- آب
روش کار
- انتهای بطری مایع ظرفشویی را ببرید.
- ظرف را وارونه قرار دهید. با قلم ماژیک دو خط یکی به فاصله 2,5 سانتیمتر زیر محل بریده شده و دیگری در فاصله 10 سانتیمتری زیر محل بریده شده بکشید.
- کنار اولین خط ، کلمه « شروع » و کنار دومین خط کلمه « پایان » را بنویسید.
- در ظرف مایع ظرفشوئی را ببندید.
- اطراف لبه بالای ظرف شیشهای را با خمیر مجسمهسازی بپوشانید.
- بطری مایع ظرفشویی را وارونه روی در ظرف شیشهای قرار دهید تا بطور عمودی روی خمیر مجسمهسازی قرار گیرد.
- بطری را تا حدود 1,3 سانتیمتر بالای خط شروع ، از آب سرد شیر پر کنید.
- بطری را بلند کنید و در آن را باز کنید.
- بسرعت ، بطری را روی ظرف شیشهای قرار دهید.
- هنگام رسیدن سطح آب به خط شروع ، زمانسنج را بکار بیندازید.
- هنگام رسیدن سطح آب به خط پایان ، زمان سنج را قطع کنید.
- این کار را سه مرتبه انجام دهید و میانگین میزان سرعت جریان آب سرد را بدست آورید.
نتایج
میانگین سرعت جریان آب در آزمایشی که مولف انجام داد، برابر 39,3 ثانیه بود. باید توجه داشت که سرعت جریان متغیر است و به نوع ظرف مورد استفاده بستگی دارد .
چرا؟
مدت زمانی که طول می کشد تا مایع از ظرف به سمت بیرون جریان یابد، به گرانروی مایع بستگی دارد. گرانروی یک مایع ، مقاومت آن مایع در برابر جریان یافتن است که علت آن هم اصطکاک بین مولکولهای مایع است. گرانروی هر مایع ، به ساختارهای مولکولهای مایع بستگی دارد. اگر
مولکولها کوچک باشند و مانند آب ساختار ساده ای داشته باشند، بسرعت روی هم میلغزند، اما اگر مولکولها بزرگ و در هم پیچیده باشند، مثل روغن بهآرامی روی هم حرکت میکنند.
مایعی که مولکولهای آن بهسرعت روی هم میلغزند، دارای گرانروی کم و مایعی که مولکولهای آن بهآرامی روی هم میلغزند، دارای گرانروی بالا هستند.
همچنین ببینید
منبع