تئوری آزمایش
استفاده از روش کمپلکسومتری در سنجش عناصر در گیاه ، طبق دو اساس است. استفاده از
معرفهای رنگی و استفاده از
کلیتورها. معرفهای رنگی مولکولهای بزرگ آلی هستند که وقتی در حضور عنصر فلزی به محیط اضافه شوند، تغییر رنگ می‌دهند. تغییر رنگ نتیجه واکنشی است که یون
هیدروژن در آن واکنش آزاد می‌شود و کمپلکس رنگ با عنصر فلزی تشکیل پیوند می‌دهد. کلیتورها ترکیبات آلی با وزن مولکولی کم هستند که کمپلکس پایداری را با فلزها می‌دهند. تمایل کلیتورها به فلزها بیشتر از معرفها به فلزها می‌باشد و در نتیجه فلزها از معرفها جدا شده و به کلیتورها می‌چسبند. در این آزمایش ما می‌خواهیم با استفاده کردن از معرفها و کلیتورهای مناسب ، مقدار یون
کلسیم را در عصاره گیاه تعیین کنیم.
هدف آزمایش
تعیین مقدار یون کلسیم در مقدار معینی از عصاره گیاه.
مواد لازم
- عصاره گیاه
- اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) به عنوان کلیتور
- محلول موروکسید به عنوان معرف یون کلسیم
- هیدروکسید سدیم
روش کار
روش تهیه محلول شاهد برای EDTA مصرفی
برای تهیه محلول شاهد ، 10 میلی‌لیتر کلرید کلسیم 0.01 نرمال را با 2 میلی‌لیتر هیدروکسید سدیم مخلوط می‌کنیم و روی آن به عنوان معرف چند قطره
محلول موروکسید اضافه می‌کنیم. این محلول به رنگ صورتی خواهد بود. این محلول را بوسیله EDTA که در داخل بورت ریخته‌ایم، تیتر می‌کنیم.
موقعی که رنگ محلول از صورتی به بنفش تغییر کرد، مقدار EDTA مصرفی را یادداشت می‌کنیم.
تعیین مقدار EDTA مصرفی برای یون کلسیم در عصاره گیاه
برای این منظور 10 میلی‌لیتر عصاره گیاه را با 2 میلی‌لیتر
هیدروکسید سدیم مخلوط می‌کنیم و روی آن چند قطره معرف رنگی موروکسید اضافه می‌کنیم. محلول صورتی رنگ را بوسیله EDTA تیتر می‌کنیم.
زمانی که رنگ محلول بنفش شد، مقدار EDTA مصرفی را یادداشت می‌کنیم.
روش تهیه محلول یک نرمال کلسیم
برای این منظور باید مقدار گرمی کلسیم را بدست آوریم. که با استفاده از فرمول نرمالیته N=m/n مقدار آن 20گرم خواهد آمد. این مقدار برای محلول 0.01 نرمال ، 200 میلیگرم کلسیم خواهد بود. 100 سی‌سی محلول EDTA می‌تواند 1000 سی‌سی کلسیم 0.01 نرمال را کمپلکسه کند.
نتیجه آزمایش
مقدار EDTA مصرف شده در محلول شاهد ، 10 سی‌سی بدست آمد. مقدار EDTA مصرفی در تیتراسیون 10 میلی‌لیتر عصاره گیاه ، 0.8 سی‌سی بدست آمد. که ما می‌توانیم با استفاده از این اعداد و ارقام مقدار یون کلسیم را در 50 میلی‌لیتر عصاره گیاه بدست آوریم. جداول از بالا به پایین محاسبات را نشان می‌دهد.
|
| | 200 میلیگرم یون کلسیم | 1000 سی‌سی EDTA
| | x = 0.16 میلیگرم یون کلسیم | 0.8 سی‌سی EDTA |
|
| | 0.16 میلیگرم یون کلسیم | 10 سی‌سی عصاره گیاه
| | x = 0.8 میلیگرم یون کلسیم | 50 سی‌سی عصاره گیاه |
|
| | 0.8 میلیگرم یون کلسیم | 0.65 گرم (وزن گیاه)
| | x = 1.23 میلیگرم یون کلسیم | 1 گرم (وزن گیاه) |
|
آزمایش طراحی کنید
- همین آزمایش را برای یون کلسیم برای آب شهری و محلول خاک تکرار کنید.
- همین آزمایش را برای یون منزیم برای عصاره گیاه ، آب شهری و محلول خاک تکرار کنید.
پرسشها
- درباره ساختار کلیتور اتیلن دی آمین تترااستیک اسید ، تحقیق کنید.
- نقش کلسیم در گیاهان چیست؟
- نقش منیزیم در گیاهان چیست؟
همچنین ببینید
