مقدمه
در علوم راهنمایی خوانده‌اید که برای انجام عمل احتراق ، وجود سه عامل ضروری است. این سه عامل عبارتند از:
ماده سوختنی ،
اکسیژن و
حرارت. بنابراین برای خاموش کردن آتش ، حداقل یکی از این سه عامل را باید حذف کرد. در کتابهای علوم راهنمایی ، آزمایشهایی درباره فرآیند سوختن و شیوه‌های خاموش کردن آتش نوشته شده است که حتما آنها را خوانده و انجام داده‌اید.
آزمایشهای زیر نیز بسیار ساده اند و می توانید آنها را در خانه انجام دهید.
ماده بازدارنده آتش
وسایل مورد نیاز
- چراغ الکلی یا شمع
- کاغذ خشک کن
- یک تکه پارچه کوچک
- لوله آزمایش
- کلراید آمونیم
روش انجام آزمایش
6 قاشق چایخوری کلراید آمونیم را در لوله آزمایش بریزید و آنقدر آب به آن اضافه کنید تا 4/1 لوله آزمایش پر شود. لوله آزمایش را تکان دهید تا کلراید آمونیم در آب حل شود. از پارچه و کاغذ خشک کن ، دو تکه نوار ( به طول و عرض تقریبی لوله آزمایش ) ببرید. یکی از دو نوار پارچه‌ای را در محلول کلراید آمونیم فرو برید، به طوری که همه قسمتهای آن مرطوب شود. آن را کنار بگذارید تا کاملا خشک شود. همین کار را با یکی از دو نوار خشک‌کن انجام دهید.
هر یک از چهار نوار را به‌ترتیب آتش بزنید و چگونگی
سوختن آنها را با یکدیگر مقایسه کنید. مشاهده می‌کنید که آغشتن پارچه و کاغذ به محلول کلراید آمونیم ، از سوختن آنها جلوگیری نمی‌کند، اما موجب می‌شود به‌آسانی آتش نگیرند و فرآیند احتراق با تاخیر و به‌دشواری آغاز شود.
ماده ضد آتش
وسایل مورد نیاز
- چوب کبریت
- محلول سیلیکات سدیم
روش انجام آزمایش
سر چوب کبریت را در دست بگیرید و آن را در محلول سیلیکات سدیم فرو برید، به طوری که تقریبا 3/2 از آن به محلول آغشته شود. کمی صبر کنید تا چوب کبریت خشک شود. اینک آن را روشن کنید. مشاهده می‌کنید که چوب کبریت آتش می‌گیرد، اما شعله به محض این که به بخش آغشته به سیلیکات سدیم رسید، خاموش می‌شود.
خاموش کردن آتش زیر فلر مسی
وسایل مورد نیاز
- سیم مسی یا آلومینیومی کلفت
- شعله
روش انجام آزمایش
یک سیم مسی یا آلومینیومی نسبتا کلفت را به شکل فنر در آورید. اگر آن را بالای شمع افروخته ای بگیرید، مشاهده می‌کنید که شعله شمع پس از چند ثانیه خاموش می شود. علت چیست؟ با اینکه فنر از رسیدن
اکسیژن به سوخت (شمع) جلوگیری نمی‌کند، چرا شعله خاموش می‌شود؟
علت ، آن است که سیم مسی حرارت را جذب می‌کند و دمای شمع را به زیر دمای احتراق می‌رساند. علت استفاده از
مس یا
آلومینیوم در این آزمایش ، این است که دو فلز مذکور ، به‌خوبی گرما را منتقل می‌کنند. اگر پیش از آنکه فنر را روی شعله قرار دهید، آن را گرم کنید، شمع خاموش نمی‌شود، زیرا فنر دمای شعله را آنقدر کاهش نمی‌دهد که به زیر دمای احتراق برسد.
همچنین ببینید
