آیا عبادت آتش مانند سجده به سمت کعبه است؟
در مجله هوخت ارگان انجمن زرتشتیان مقاله‌ای به قلم موبد اردشیر آذر گشت آمده و ادعا شده است که زرتشتیان آتش پرست نبوده و نیستند در آن مقاله می‌نویسد: با آوردن آیاتی از کتابهای آسمانی ثابت خواهیم کرد که خدواند نور الانوار است.
زرتشتیان باور آوردن به سوی آتش و نور در حین ستایش، در حقیقت به وسیلة نور خدای خود را راز و نیاز می‌کنند. این موضوع در هنگام پرستش اهورا مزدا به هیچ وجه به یکتا پرستی آنها خللی وارد نمی‌کند، کما این که پیروان سایر مذاهب در حین خواندن نماز رو به سوی قبله می‌کنند و کمی آنها را بدین سبب خاک پرست و خارج پرست نمی‌دادند.در اینجا ضمن این که از آتش به عنوان عنصری مقدس و شریف یاد می‌کند به ذکر فوائد آتش می‌پردازد و می‌گوید در هر حال همه پیشرفتها برای انسان اولیه با آتش میسر گردیده است و در این صورت او حق داشت برای آن ارزش و احترامی قائل شود و آن را پیک آسمانی بداند که برای کمک به او فرستاده شده است و برای آن معابد بسازد و مانع خاموشی آن شود.
پاسخ:
خداوند نورالانور است اما نه به این معنی که ما اشیاء را به دو قسمت نور ها و ظلمتها تقسیم کنیم و خداوند را تنها نور آن نورها بدانیم نه نور ظلمتها خداوند نور الانوار است به معنی این که هستی مساوی نور است و ظلمت مساوی عدم پس خداوند نور همه چیز است الله نور السموات و الارض از این جهت نوری از قبیل آتش و آفتاب با سنگ و کلوخ تفاوت ندارد و چنین نیست که اگر رو به سوی نور آوریم رو به سوی خدا آورده باشیم و اگر رو به 18سوی خاک کنیم رو به سوی نور الانوار کنیم ایشان می‌گویند که زرتشتیان به وسیلة نور با خدای خود راز و نیاز می‌کند ولی یکتا پرستی این است که انسان آنگاه که رو به سوی خدا
می‌کنید هیچ چیز را واسطه قرار ندهد و اذا سالک عبادی عنی فانی قریب پس از آدمی به خدا رو آورد و خدا را شناخت در مرحله بعد به اولیاء خدا از آنجهت که پرستندگان خدا و فانی فی الله اند و مراحل عبودیت را طی کرده‌اند رو می آورد.در این مرحله است که آنها را وسیله استغفار و دعا قرار می‌دهیم یعنی از آن بندگان صالح که در جهان دیگر زنده اند استمداد می‌کنیم که از خداوند بخواهند گناهان ما را بیاموزد.این استمداد از آن جهت رواست که طرف استمداد یک موجود زنده و مرزوق است و مراتب قرب را با قدم عبودیت پیموده و بهتر از ما می‌تواند مراتب تذلل و عبودیت را انجام دهد. اما مسئله کعبه و قبله که قیاس گرفتنش با تقدیس آتش قیاس مع الفارق است اما در مورد فوائد آتش.اتفاقاً بعثت انبیاء برای این است که بشر را به سرچشمة خیرات آشنا کنند و بشر را از سبب متوجه مسبب الاسباب کنند و به بشر بفهمانند الحمدالله رب العالمین بعلاوه مگر تنها آتش یک پیک آسمانی است که برای کمک به بشر آمده است اگر مقصود از آسمان جهان غیب و ملکوت است همه چیز از آسمان آمده و همه چیز پیک آسمانی است و ان من شی الا عندنا خزائنه و ما ننزّله الّا بقدر معلوم.هیچ چیز نیست مگر آنکه خزانه‌های آن نزد ماست و فرو نمی‌آوریم مگر به اندازه معین.
منبع:خدمات متقابل اسلام و ایران؛مرتضی مطهری
