مقدمه
برای انتخاب روش مناسب اصلاح دید اعم از عینک، کنتاکت
لنز و یا روش های جراحی، بهتر است ابتدا با
ساختمان و عملکرد چشم آشنا شوید. عمل اصلی
چشم متمرکز کردن
نور بر روی پرده
شبکیه است. هنگامیکه چشم توانایی انجام این کار را نداشته باشد، نیاز به عینک یا کنتاکت لنز (لنز تماسی) پیدا خواهید کرد. نور از طریق
قرنیه که همان قسمت شفاف جلویی چشم است وارد چشم شده و پس از عبور از
عدسی چشم که با دقت بیشتری نور را بر روی شبکیه متمرکز می‌کند، به پرده شبکیه می‌رسد. پرده شبکیه که در پشت چشم واقع شده است، همانند فیلم عکاسی دوربین عمل نموده و نور را به امواج الکتریکی تبدیل می‌کند. این امواج توسط عصب چشم به مغز هدایت می‌شود. بنابراین برای واضح دیدن، پیش از همه چیز لازم است نور بر روی شبکیه متمرکز شود. توضیح مختصری درباره قسمتهای مختلف چشم، به درک بهتر روشهای مختلف اصلاح دید کمک خواهد کرد.
قسمتهای مختلف چشم
از لحاظ نوری مجموعه‌ای از
دیوپترهای کروی چشم را تشکیل می‌دهد.
قرنیه
http://217.218.177.31/science/upload/c/c2/Gharniye.jpg
قرنیه در واقع مقطعی از یک کره یا یک جسم بیضوی است که از ورای آن قسمت رنگی چشم (
عنبیه) دیده می‌شود. اعمال جراحی لیزر (PRK) و لیزیک (LASIK) برای اصلاح شماره عینک، بر روی این قسمت از چشم انجام می‌گیرد.
عنبیه و مردمک
http://217.218.177.31/science/upload/1/14/Enabiyevamardomak.jpg
عنبه قسمت رنگی چشم است که به رنگهای مختلف مانند آبی، سبز، قهوهای، عسلی و ... می‌باشد. عمل اصلی عنبیه کنترل اندازه مردمک بوده و همانند دیافراگم در
دوربین عکاسی، کنترل میزان نور ورودی به داخل چشم است، بطوری که روزها که نور محیط بیشتر است، مردمک کوچکتر و بالعکس شبها بزرگتر می‌شود.
- مردمک چشم که دیافراگم دهانه چشم است، یک دیافراگم قابل کنترل است. در واقع یک دهانه اتوماتیک است که می‌تواند بسته به شدت نور ، قطرش را بین 2 تا 8 میلیمتر تغییر دهد. زمانی که شدت نور زیاد است، برای اینکه نور کمی به داخل چشم برسد، قطر مردمک 2میلیمتر می‌باشد.
عدسی چشم
ساختمان شفافی است که در پشت مردمک واقع شده است. عمل اصلی عدسی متمرکز نمودن دقیق نور بر روی شبکیه بویژه در هنگام مطالعه است که با تغییر شکل عدسی صورت می‌گیرد. از سن 45-40 سالگی به بعد, تغییر شکل عدسی کمتر صورت گرفته و میزان تطابق برای مطالعه کردن و کارهای نزدیک کمتر میگردد
- عدسی چشم از تعداد بسیار زیادی دیوپتر تشکیل یافته است که ضریب شکست آنها از مرکز نوری عدسی به طرف کناره‌ها ، بطور مرتب در حال کاهش است تا به دیوپتر خارجی می‌رسد.
عصب چشم
عصب چشم تصاویر دریافتی را بصورت امواج الکتریکی از شبکیه به مغز انتقال می‌دهد.
http://217.218.177.31/science/upload/2/2b/Cheshm.jpg
- در کناره‌های عدسی ماهیچه‌های مژگانی وجود دارد که ضخامت عدسی به کمک آنها ، برای مشاهده اجسام دور و نزدیک ، تنظیم می‌شود.
زجاجیه
ماده ژله مانند شفافی است که محوطه داخل چشم را پر می‌کند و به چشم شکل کروی می‌دهد. با افزایش سن تغییراتی در این ژل به وقوع میپیوندد که بصورت اشکال متحرکی شبیه مو ، نقاط سیاه رنگ یا بال مگس (که اصطلاحا مگس پران نامیده می‌شود) در میدان بینایی به نظر میآید و بویژه هنگام نگاه به یک زمینه یک دست و روشن بیشتر جلب توجه می‌کند.
شبکیه چشم
شبکیه چشم که صفحه حساس به نور است، از سلولهای استوانه‌ای و مخروطی شکل تشکیل یافته است که حساسیت آنها در تمام سطح شبکیه یکسان نیست.
- حساسترین قسمت شبکیه به نور ، لکه زرد چشم است و این نقطه محل تلاقی محور اصلی سیستم چشم با شبکیه می‌باشد. در واقع وقتی به یک جسم با دقت نگاه می‌کنیم، می‌خواهیم تصویر جسم را بر روی لکه زرد بیندازیم.
نحوه تشکیل تصویر در چشم
- قطر سلولهای مخروطی و استوانه‌ای در حدود 4.5 میکرون است. هر کدام از این سلولها به منزله یک فتودیود می‌باشند. وقتی نور بر روی این سلولها می افتد، آنها را تبدیل به الکتریسیته می‌کند و از طریق اعصاب چشم ، الکتریسیته تولید شده روی سلولهای چشم ، به مغز منتقل می‌شود و بینایی شکل می‌گیرد. چشم قادر به رویت تمام اجسام دور و نزدیک و در سطوح مختلف می‌باشد.
- رویت واضح اجسام در چشم به علت ساختار چشم و تطابق در چشم و تحرک چشم می‌باشد. این سه عامل باعث می‌شوند که چشم منطقه وسیعی را در فاصله‌های مختلف واضح ببیند.
- اگر جسم را از بینهایت تا فاصله 15 متری بیاوریم، در تمامی این حالات تصویر جسم بر روی یک سلول از شبکیه در چشم می‌افتد و آن جسم برای چشم به منزله یک نقطه خواهد بود.
تطابق در چشم
عدسی چشم یک عدسی اتوماتیک است، بدین معنی که می تواند با تغییر دادن شعاع انحنای دیوپترهای تشکیل دهنده چشم ، فاصله کانونی خود را تغییر دهد. تنظیم فاصله کانونی در چشم و واضح کردن تصویر بر روی شبکیه ، عمل
تطابق نام دارد. این عمل از 15 متر که
حداکثر رویت می باشد تا 15 سانتیمتر که
حداقل رویت می‌باشد، انجام می‌گیرد.
تحرک چشم
اگر مخروطی را در نظر بگیریم که راس آن بر روی لکه زرد چشم است، زاویه ای که تحت آن می‌توانیم اجسام را ببینیم، 50 دقیقه است. زاویه دید چشم در حالت معمولی 60 درجه است. اگر حرکت چشم در کاسه خودش را هم اضافه کنیم چشم می‌تواند زاویه‌ای حدود 160 درجه را بطور همزمان رویت کند.
مباحث مرتبط با عنوان
