مقدمه
با توجه به وجود ذخایر عظیم نفت و گاز کشور و لزوم بهره برداری صحیح از این نعمت الهی و تاکید دولت جمهوری اسلامی ایران بر توسعه صنایع پالایش نفت،
گاز و
پتروشیمی به عنوان صنایع مادر و نیاز روز افزون کشور به مهندسین شیمی با تخصص در صنایع نفت که بتوانند موجب پیشرفت این صنایع گردند. برنامه دوره کارشناسی صنایع نفت به منظور آموزش علوم و فنون مربوط به پالایش و تبدیل نفت خام و گاز طبیعی و گاز همراه با بهره گیری از فرایندهای مهندسی شیمی به محصولاتی نظیر انواع سوخت ها، انواع روغنهای روان کننده، و مواد اولیه پتروشیمی. تاکید دولت جمهوری اسلامی بر گسترش صنایع تصفیه و تبدیل نفت و گاز به منظور پاسخگویی به نیاز روزافزون صنایع کشور با محصولات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی. با توجه به اینکه محصولات این صنایع عمدتاً به عنوان منابع تامین انرژی و یا به صورت مواد اولیه در بسیاری از صنایع دیگر مصرف می شوند، صنایع نفتی از نقش زیر بنائی در اقتصاد و صنعت کشور برخوردار است.
نقش اساسی تولیدات و محصولات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در تقلیل وابستگی به واردات و یا صادرات بخشی از این محصولات بجای صدور نفت خام و تبدیل این مواد اولیه به محصولات صنایع پتروشیمی مانند کود شیمیائی، مواد پلیمری برای تهیه
لاستیک،
پلاستیک و الیاف مصنوعی، مواد شیمیائی مختلف مانند
اسیدها،
بازها، نمکها، رنگینه ها، شوینده ها،
حلال ها، مواد بهداشتی و غیره تدوین شده است و هدف آن تربیت کارشناس مهندسی شیمی با تخصص در صنایع نفت می باشد. این دوره جانشین دوره های کارشناسی صنایع پالایش، صنایع پتروشیمی و صنایع گاز در رشته مهندسی شیمی می باشد.
طول اسمی این مجموعه 4 سال است و برنامه های درسی آن در 8 نیمسال تحصیلی برنامه ریزی می شود و علاوه بر دروس نظری و عملی و کارگاه و پروژه، یک ترم کامل ( و یا 2 دوره 2 ماهه تابستانی) به کارآموزی اختصاص یافته است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است. هر واحد درس نظری 17 ساعت در هر ترم و علمی و آزمایشگاهی 34 (یا 51 ساعت) و کارگاهی 51 ساعت است.
تعداد کل واحد های درسی مجموعه 150 تا 153 واحد به شرح زیر است:
1- دروس عمومی 23 واحد
2- دروس پایه 34 واحد
3- دروس اصلی 64 واحد
سطوح رشته
|
ردیف | نام دانشگاه | کاردانی | کارشناسی | ارشد | دکترا
|
1 | آزاد- جهرم | | * | |
|
2 | آزاد- شیراز | | * | |
|
3 | آزاد- علوم و تحقیقات تهران | | | * |
|
4 | آزاد- فیروزآباد | | * | |
|
5 | آزاد- گچساران | | * | |
|
6 | آزاد-ماهشهر | | * | |
|
7 | صنعت نفت | | * | |
|
درسهای رشته
|
ردیف | نام درس | ردیف | نام درس
|
1 | آز انتقال حرارت | 2 | آز شیمی آلی 1
|
3 | آز شیمی آلی 2 | 4 | آز شیمی فیزیک 2
|
5 | آز عملیات واحد | 6 | آز مبانی مهندسی برق 1
|
7 | آز مکانیک سیالات | 8 | آز کنترل فرآیندها
|
9 | آزمایشگاه فرآیند گاز 1 | 10 | آزمایشگاه نفت
|
11 | آمار و احتمالات مهندسی | 12 | اخلاق و تربیت اسلامی 1 و 2
|
13 | استاتیک و مقاومت مصالح | 14 | اصول حفاظت محیط زیست
|
15 | اصول مهندسی احتراق | 16 | اقتصاد طرح مهندسی
|
17 | انتقال جرم | 18 | انتقال حرارت 1
|
19 | انتقال حرارت 2 | 20 | انتقال و توزیع گاز
|
21 | انقلاب اسلامی و ریشههای آن از قرن سیزدهم | 22 | ایمنی در صنایع نفت
|
23 | برنامه نویسی کامپیوتر | 24 | بهینهسازی و برنامه ریزی خطی
|
25 | پروژه | 26 | تاریخ اسلام
|
27 | تربیت بدنی 2 | 28 | تربیت بدنی 1
|
29 | ترمودینامیک مهندسی شیمی 1 | 30 | ترمودینامیک مهندسی شیمی 2
|
31 | تصفیه آبهای صنعتی | 32 | خواص مواد
|
33 | خوردگی در صنایع نفت | 34 | درس انتخابی
|
35 | روشهای اندازهگیری کمیتهای مهندسی | 36 | ریاضی عمومی 1
|
37 | ریاضی کاربردی 1 | 38 | زبان خارجی 1 (نظری و عملی)
|
39 | زبان خارجی 2 | 40 | زیستشناسی
|
41 | سیالیت ذرات جامد | 42 | سینتیک و طرح راکتور
|
43 | شیمی آلی 1 | 44 | شیمی آلی 2
|
45 | شیمی پالایش | 46 | شیمی تجزیه و ازمایشگاه
|
47 | شیمی عمومی 1 | 48 | شیمی عمومی 2
|
49 | شیمی فیزیک 1 | 50 | شیمی فیزیک 2
|
51 | عملیات واحد 1 | 52 | عملیات واحد 2
|
53 | فارسی 1 | 54 | فارسی 2
|
55 | فرآیند گاز 1 | 56 | فرآیند گاز 2
|
57 | فرآیندهای پالایش | 58 | فرآیندهای پتروشیمی
|
59 | فرآیندهای پتروشیمیایی 1فرآیندهای پتروشیمیایی 2 | 60 | فیزیک الکتریسیته و مغناطیس
|
61 | فیزیک مدرن | 62 | فیزیک مکانیک
|
63 | مبانی شیمی و تکنولوژی پلیمر | 64 | مبانی مهندسی برق 1
|
65 | مبانی مهندسی برق 2 | 66 | متون اسلامی (آیات و احادیث)
|
67 | مدیریت صنعتی | 68 | معارف اسلامی 2
|
69 | مقدمات مهندسی پالایش | 70 | مقدمات مهندسی پالایش نفت و گاز
|
71 | مقدمهای بر مدلسازی و مشابهسازی ریاضی | 72 | موازنه انرژی و مواد
|
73 | مکانیک سیالات 1 | 74 | مکانیک سیالات 2
|
75 | نقشه کشی صنعتی 1 | 76 | کاتالیزورهای صنعتی
|
77 | کارآموزی | 78 | کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی
|
79 | کارگاه | 80 | کنترل فرآیندها
|
صنعت و بازار کار
فارغ التحصیلان این دوره بطور کلی قادر خواهند بود که مطالعات و عملیات مهندسی
زمین شناسی، نفت، محاسبات و طراحی و تلفیق عملیات و اجزاء جانبی، برنامه های
اکتشاف وزارت
نفت را عهده گیرند و نقش بسزای خود را در عملی کردن و اجرای
بهینه برنامه های مطالعاتی و اکتشافی نیز در تلفیق تدارکات و طرح و چگونگی پیاده کردن برنامه های اکتشافی آتی و
استراتژیک صنعت نفت کشور ایفا کنند. این نقش و توانایی های فارغ التحصیلان این دوره کارشناسی مهندسی را بطور اجمالی می توان به شرح زیر بیان نمود:
1- آشنایی با دانش امروز زمین شناسی نفت و انجام مطالعات مربوطه و بهره گیری از نتایج حاصله
2- انجام آزمایشات و جمع آوری اطلاعات علمی و فنی مربوطه به ناحیه مورد اکتشاف و عملیات اکتشافی
3- انتخاب و یا تعیین مناسب و روشن اکتشاف و اجرای آن با توجه به وضعیت زمین شناسی و شرایط محیطی و اقلیمی ناحیه مورد نظر
4- طرح عملیات و تامین تدارکات و تلفیق برنامه های مربوط برای اجرای بهینه عملیات اکتشافی مورد نظر
5- برآورد فنی و اقتصادی طرح ها و عملیات اکتشاف
6- مدیریت موثر و
صیانت تجهیزات برای مطالعات زمین شناسی، نقشه برداری و عملیات اکتشاف
7- مدیریت و صیانت از مخازن نفت اکتشافی و اعمال روشهای ازدیاد برداشت از جلوگیری از آلودگی و
تخریب محیط زیست ناشی از مطالعات زمین شناسی و عملیات اکتشاف