مقدمه
از آنجا یی که مطالعه، حفاظت،
مرمت و احیای بناها، مجموعه ها، محوطه ها و بافتهای تاریخی عرصه های مسکونی کشور ضرورت دارد، معماران و مهندسینی که در این امر فنی، فرهنگی و
هنری مهارت دارند باید مانند یک معمار و هنرمند اشراف و تسلط لازم را بر ابعاد تخصصی و مفاهیم امروزی حرفه خود داشته باشند.
ضمن اینکه نظری هوشیارانه و عالمانه به گذشته داشته باشند فارغ التحصیلان این رشته در واقع مهندسین
معماری خواهند بود که میاموزند چگونه امروز را با بهره گیری از تجربیات گذشته برای آینده بسازند. افرادی خواهند بود که پلی بین معماری گذشته و آینده می توانند ایجاد کنند. این افراد
تاریخ را باید خوب بشناسند و قادر باشند آثار تاریخی را تجربه و تحلیل کرده و بخوانند و مفاهیم و ارزشهای آن را استخراج و هوشیارانه بکار گیرند. و با بیانی امروزی به جامعه معرفی نمایند. از این رو سه مرحله آموزشی را باید طی کنند:
1- شناخت مبانی و بیان معماری امروز و کارآموزی آن
2- شناخت مبانی و بیان معماری گذشته و کارآموزی آن
3- شناخت چگونگی حفاظت و عرضه ارزشهای معماری گذشته در متن زندگی امروز و کارآموزی آن
در دوره کارشناسی تاکید مرحله سوم می باشد که جنبه های اجرایی در آن بیشتر لحاظ می شود. در دوره های کارشناسی ارشد و دکترای این رشته مکث کافی در مراحل اول و دوم که جنبه های تجربه و تحلیل و تحقیقاتی بیشتری دارد خواهد شد. که در جای خود در آینده مطرح خواهد گردید. دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی یکی از دوره های آموزش عالی است که هدف آن تربیت کارشناسان و متخصصین متعهد و آشنا به شیوه های پیشرفته مطالعه، مرمت و احیای مجموعه ها و بافت های تاریخی ارزشمند کشور است. فارغ التحصیلان این رشته با کارآیی و دانش نظری و علمی می توانند نیازهای کشور را در امر نگهداری و مرمت و احیای علمی میراث گرانبها و تاریخی برطرف نمایند.
حداقل طول دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی 2 سال شامل 8 نیمسال 17 هفته ای می باشد.
دروس عمومی 23 واحد (جدول شماره 1)
دروس پایه 23 واحد (جدول شماره 2)
دروس اصلی 42 واحد (جدول شماره 3)
دروس تخصصی 55 واحد (جدول شماره 4 با احتساب 6 واحد پروژه نهایی)
علاوه بر نکاتی که در مقدمه به آنها اشاره شده در ضرورت و اهمیت دوره کارشناسی مرمت و احیای بناهای تاریخی باید به این نکته مهم اشاره کرد که وجود هزاران بنا و مجموعه و بافت تاریخی مهم و ارزشمند در کشور و توجه روز افزون جامعه به اهمیت این شواهد ارزنده در عرصه زندگی امروز و نقش موثری که دولت برای این میراث عظیم در برنامه های رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی کشور قائل است. حضور کارشناسان و متخصصین آشنا به شیوه های پیشرفته مطالعه و مرمت احیای این آثار را امری ضروری ساخته است و تربیت نیروهای متعهد و متخصص جز از طریق آموزش سطوح عالی و مستمر و فرهنگ ساز میسر نیست.
سطوح رشته
| ردیف | نام دانشگاه | کاردانی | کارشناسی | ارشد | دکترا
|
| 1 | زاهدان | * | | | |
درسهای رشته
| ردیف | نام درس | ردیف | نام درس
|
| 1 | آسیب شناسی | 2 | آسیب‌شناسی
|
| 3 | آشنایی با باستانشناسی | 4 | آشنایی با بافتها و محوطه‌های دوره اسلامی
|
| 5 | آشنایی با مرمت تزئینات وابسته به معماری | 6 | آشنایی با معماری جهان
|
| 7 | آشنایی با هنر و تمدن اسلامی | 8 | آشنایی با هنر و تمدن فرهنگهای همجوار
|
| 9 | آشنایی با کامپیوتر | 10 | اخلاق و تربیت اسلامی 1 و 2
|
| 11 | انسان طبیعت معماری 1 | 12 | انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن از قرن سیزدهم
|
| 13 | ایستایی 1 | 14 | ایستایی 2
|
| 15 | پروژه نهایی | 16 | تاریخ اسلام
|
| 17 | تربیت بدنی 2 | 18 | ترکیب 1
|
| 19 | ترکیب 2 | 20 | تنظیم شرایط محیطی 1
|
| 21 | تنظیم شرایط محیطی 2 | 22 | ریاضیات 1
|
| 23 | زبان خارجی 1 (نظری و عملی) | 24 | زبان خارجی 2 (نظری و عملی)
|
| 25 | زیست‌شناسی | 26 | شناخت سازه‌های سنتی بناهای تاریخی
|
| 27 | شناخت مواد و مصالح | 28 | طراحی معماری 1
|
| 29 | طراحی معماری 2 | 30 | طرح مرمت و احیای بافتهای تاریخی
|
| 31 | طرح مرمت و احیای بنا | 32 | طرح مرمت و احیای محوطه‌های باستانشناسی
|
| 33 | عناصر و جزئیات ساختمان 1 | 34 | عناصر و جزئیات ساختمان 2
|
| 35 | فارسی 1 | 36 | فارسی 2
|
| 37 | فتوگرامتری | 38 | قوانین و تشکیلات مرمت
|
| 39 | مبانی نظری مرمت و احیای ابنید و بافتهای | 40 | متون اسلامی
|
| 41 | مدیریت امور ساختمان | 42 | مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران
|
| 43 | مطالعه و شناخت بناهای تاریخی ایران اسلامی 2 | 44 | معارف اسلامی 2
|
| 45 | نقشه‌برداری | 46 | هندسیه (پرسپکتیو)
|
| 47 | کارآموزی حفاظت و مرمت 1 | 48 | کارآموزی حفاظت و مرمت 2
|
| 49 | کارگاه عکاسی پایه | 50 | کامپیوتر و معماری |
صنعت و بازارکار
فارغ التحصیلان این رشته قادر خواهند بود با اطلاعات و دانش عمومی، نظری و تحقیقات از یک طرف و کار عملی از طرف دیگر هزاران بنای تاریخی را که در اختیار واحدهای دولتی از قبیل سازمان میراث فرهنگی کشور و سایر وزارتخانه‌ها و ارگانهای دولتی و بخش خصوصی قرار دارد، مورد مرمت و بازسازی قرار دهند و ضمن نگهداری و مرمت بناهای تاریخی، نسل جوان را برای عبرت آموزی از آثار گذشتگان یاری نمایند.
این فارغ التحصیلان خواهند توانست در برنامه‌ریزی برای مرمت بناهای تاریخی کشور و تعیین اولویت‌های ضروری با هماهنگی مسئولین و دستگاههای ذیربط مشارکت نمایند و حسب ضرورت در مورد کارهای اجرایی مرمت نیز سهیم باشند.
