دیگوکسین در درماننارسایی
قلب و آریتمی فوق بطنی (به ویژه فیبریلاسیون دهلیزی) مصرف میشود.
مکانیزم اثر
دیگوکسین نیروی انقباضیقلب را افزایش داده و هدایت الکتریکی آن راکاهش میدهد. تصور میشود افزایشسرعت و نیروی انقباضی عضله قلب ناشیاز مهار حرکت
یونهای
سدیم و
پتاسیم از
غشاء سلولی عضله قلب باشد. در نتیجهجریان ورودی
کلسیم و آزاد شدن یونهایکلسیم آزاد در سلولهای میوکارد افزایشیافته که به نوبه خود بر فعالیت انقباضیفیبرهای میوکارد افزوده میشود. ایندارو سرعت هدایت قلبی را کاهش داده ودوره تحریک ناپذیری گره دهلیزی ـ بطنیرا افزایش میدهد.
فارماکوکینتیک
فراهمی
زیستی قرصدیگوکسین 80 ـ 60 درصد، الگزیر ومحلول تزریقی آن 85 ـ 70 درصد است.پیوند دیگوکسین به
پروتئین کم میباشد(25 ـ 20 درصد). متابولیسم این دارو بهمیزان کم در
کبد صورت میگیرد.
نیمه عمردارو 48 ـ 36 ساعت است که در صورتابتلاء به بیادراری، 6 ـ 4 روز خواهد بود.اثر دارو از راه خوراکی پس از 2 ـ 0/5ساعت و از راه تزریقی پس از 30 ـ 5 دقیقهشروع میشود. زمان لازم برای رسیدن بهاوج اثر از راه تزریقی 4 ـ 1 ساعت و از راهخوراکی 6 ـ 2 ساعت است. طول اثر دارو ازراه تزریقی و خوراکی 6 روز است. دفعدیگوکسین کلیوی است.
موارد منع مصرف
- این دارو در بلوک کاملو متناوب قلب، بلوک درجه دوم دهلیزیبطنی، آریتمی فوق بطنی ناشی از سندرمw-p-w، کاردیومیوپاتی انسدادیهیپرتروفیک (مگر در موارد فیبریلاسیوندهلیزی همراه با نارسایی قلب که باید بااحتیاط مصرف شود) و وجود علائممسمومیت ناشی از مصرف قبلی هر یک ازفرآوردههای حاوی این دارو، نبایدمصرف شود.
- این دارو در موارد زیر باید بااحتیاط فراوان مصرف شود: سکته اخیر، سندرم سینوسی بیمار، کمکاری تیروئید ، عیب کار کلیه ، کمی کلسیم و پتاسیم و منیزیم خون، زیادی کلسیم و پتاسیم خون ، گلومرولونفریت ، حساسیت مفرط سینوس کاروتید ، بیماریشدید ریه یا میکزدم ، تنگی زیرآئورتیهیپرتروفیک با علت نامشخص.
- در بیماران سالخورده و بیمارانی که ازدستگاه ضربان ساز مصنوعی استفادهمیکنند، تنظیم دقیق مقدار مصرف دارو ضروری است، زیرا ممکن است دچارمسمومیت شوند.
عوارض جانبی احتمالی
بیاشتهایی، تهوع، استفراغ،
اسهال ، درد شکم اغلب با مصرف مقادیرزیاد دارو مشاهده است. اختلالات بینایی،
سردرد ، کسالت، خواب آلودگی، اغتشاشفکر، توهم، هذیان، آریتمی و بلوک قلبی بامصرف این دارو گزارش شده است.
توصیه ها
- دوره درمان بایدکامل شود و دارو هر روز در وقت معینمصرف شود.
- اگر یک نوبت مصرف دارو فراموششود، چنانچه پس از 12 ساعت بیاد آوردهشود، بهیچ وجه آن نوبت نباید مصرفشود و مقادیر مصرف بعدی نیز دو برابرنگردد. اگر به مدت دو روز یا بیشترمصرف دارو فراموش شود، باید به پزشکمراجعه شود.
- در صورت بروز هر گونه نشانهمسمومیت از جمله تهوع، استفراغ، اسهال،کاهش اشتها یا آهسته شدن شدید نبض ، باید به پزشک مراجعه شود.
- از مصرف سایر داروها بدون دستورپزشک باید خودداری شود.
- مقدار مصرف دیگوکسین باید براساس نیاز هر بیمار تعیین گردد. این مقدارباید بر اساس وزن بدن بدون چربیمحاسبه شود، زیرا این دارو در بافتچربی وارد نمیشود.
- تزریق وریدی دارو بر تزریق عضلانیآن ارجحیت دارد. تزریق وریدی باید طیحداقل 5 دقیقه صورت گیرد. تزریقعضلانی تنها در صورتی که امکان مصرفدارو از راه خوراکی یا وریدی وجودنداشته باشد، انجام میشود.
- در صورت تغییر شکل تزریقی به شکلخوراکی دارو، تنظیم مقدار مصرف ممکناست ضروری باشد.