به تازگی تلسکوپ فضایی هابل تصویری از یک کوازار به ثبت رسانده که به صورت ۵ ستاره خود را نشان می دهد.
اما چرا یک کوازار در این تصویر به صورت یک مجموعه ی پنج تایی دیده می شود ؟
شاید زمانی که ایده های اولیه برای ارائه ی نگرش جدیدی نسبت به گرانش در ذهن انیشتین شکل می گرفت ، او به این فکر بود که چه پدیده هایی می توانند صحت نظریه ی او را تایید کنند . یکی از این پدیده ها ، فرآیند عدسی گرانشی است .
طبق پیش بینی های نظریه نسبیت ، حرکت نور تابع ساختار فضا-زمان است . بدین شکل که وجود اجسامی با جرم زیاد سبب می شود پرتوهایی که از نزدیکی آن ها عبور می کند تغییر جهت بدهند و خمیده شوند .
تصویر بی نظیر تلسکوپ فضایی هابل از یک عدسی گرانشی که باعث آشکار شدن کوازار پشت خود شده است
همان طور که در شکل مشاهده می شود این پدیده سبب دو اتفاق در مشاهده منبع نوری اصلی می گردد :
۱) آن را پرنورتر نشان می دهد . چون جسم پرجرم مانند یک عدسی عمل کرده و پرتوهای ساطع شده از منبع را در یک نقطه جمع کرده است.
۲) منبع نور در تصویر ممکن است بیشتر از یکی دیده شود!
در نمونه ای که هابل موفق به کشف آن شده ، یک خوشه ی ستاره ای نقش یک عدسی گرانشی را داشته است .کوازاری که آن را به صورت پنج ستاره در اطراف مرکز خوشه کهکشانی می بینید ، هسته ی یک کهکشان است .
به این نوع کهکشان ها (Active Galactic Nucleus) یعنی کهکشان هایی با هسته فعال گفته می شود .منبع فعالیت در این نمونه یک سیاهچاله است که در حال بلعیدن گازها و مواد کهکشانی است . اما چگونه می توان از وقوع این پدیده اطمینان حاصل کرد ؟
نمایی از اتفاقاتی که بر اثر یک عدسی گرانشی پدید می آیند
اولین قدم برای ایجاد اطمینان طیف سنجی از منابع نوری است که پیش بینی می شود ، منشاء یکسانی دارند . به طور مثال در مورد اخیر این کار را تلسکوپ ۱۰ متری کک انجام داد . مرحله دوم مدل سازی پدیده است . بدین ترتیب که با توجه به نتایج طیف سنجی و پیش بینی هایی در مورد خروجی نور کوازار یا هر منبع دیگر و با توجه به جرم و ساختار عدسی گرانشی ، تصویری که باید دیده شود با تصویر بدست آمده مقایسه می شود .
جالب است بدانید کهکشان میزبان کوازار که در فاصله ی ۱۰ بیلیون سال نوری قرار دارد و کهکشان های اطراف بخش مرکزی عکس نیز در تصویر به صورت کمان هایی در اطراف مرکز عکس دیده می شوند و این نمایانگر پدیده ی خمیدگی نور است.
امتیاز: 0.00
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از
صفحه قبلی
اقدام کنید.
اخترشناسان برای نخستین بار و با استفاده از یک پدیده نجومی نادر موفق به مشاهده درون نورانی‌ترین اجرام موجود در جهان، یعنی `کوازارها` شده‌اند. به گزارش سایت اینترنتی `اسپیس.کام`، کوازارها( (Quasarکهکشانهای بسیار فعال، در حال شکل‌گیری و نورانی هستند و درون هر کدام از آنها سیاهچالههای بسیار بزرگی وجود دارد که این سیاهچالهها خود با عمر میلیاردها سال، تاریک‌ترین اجرام موجود در جهان محسوب می‌شوند.
سیاهچالهها دارای چنان چگالی بالایی هستند که هیچ چیز، حتی نور نیز نمی‌تواند از جاذبه عظیم آنها فرار کند و به همین علت هیچ نوری از آنها خارج نشده و این اجرام برای انسانها قابل رویت نیستند. از سوی دیگر کوازارها خود قدرتمندترین منابع نور در جهان محسوب می‌شوند و قرارگرفتن این دو در کنار یکدیگر سبب دشواری درک هر دو آنها شده است.
هر چند کوازارها بسیار نورانی هستند، اما نزدیکترین آنها تا زمین میلیاردها سال نوری فاصله دارد و به همین جهت حتی قوی‌ترین تلسکوپها نیز آنها را در شرایط عادی تنها به شکل نقاطی ریز مشاهده می‌کند و مشاهده ساختار درونشان غیرممکن است. هم‌اکنون دانشمندان دانشگاه ایالتی `اوهایو` در آمریکا موفق به مشاهده ساختار درونی دو کوازار با نامهای ` `RJX1131-1231و ` `Q2237+0305شده‌اند.
این محققان برای مشاهده این دو کوازار از یک موقعیت نجومی نادر استفاده کردند که طی آن یک کهکشان میان زمین و این کوازارها قرار می‌گیرد و در پدیده‌ای موسوم به `بزرگ نمایی جاذبه‌ای` سبب خمیده شدن نور کوازارها و بزرگ نهایی تصویر آنها می‌شود.
به گفته `کریستوفر کوچانک` سرپرست این مطالعه، خوشبختانه برخی اوقات کهکشانها خود نقش یک تلسکوپ را بازی کرده و تصویر اجرام قرار گرفته در پس خود را بزرگ نمایی می‌کنند و با همین روش دانشمندان موفق به مشاهده درون این کوازارها و حتی جستجوی سیاهچالههای موجود درون آنها شدند.
در این مطالعه دانشمندان با کمک تلسکوپ فضایی پرتوهای اکس `چاندرا` و چند تلسکوپ زمینی موفق شدند با استفاده از پدیده `بزرگ نمایی جاذبه‌ای` به مطالعه ساختار درون این کوازارها بپردازند. اطلاعات جمع‌آوری شده در این مطالعه نشان داد سیاهچاله موجود درون یکی از این کوازارها در اطراف خود دارای یک حلقه با قطری برابر با ` ۱۴ای‌یو` است.(`ای‌یو` واحد طول مورد استفاده در نجوم و برابر فاصله زمین تا خورشید است).
تصاویر گرفته شده از درون این کوازارها همچنین نشان داد میزان زیادی از پرتوهای اشعه اکس از اطراف سیاهچالهها منتشر می‌شود و همین امر نشان می‌دهد مواد موجود درون کوازار در حین سرعت گرفتن و سقوط درون سیاهچالهها به شدت داغ شده و شروع به تابش پرتوهای اکس کرده‌اند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 244
ارسال ها: 1813
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!