|
مقدمه
اگر نگاهی به اطرافمان بیندازیم، انبوهی از وسایل برقی را خواهیم دید. امروزه زندگی بدون وسایل الکتریکی غیر ممکن شده است. پس برای استقلال و همگامی با رشد جهانی نیازمند متخصصانی هستیم که با اندوختن توشه علمی به کسب تکنولوژیهای جدید اقدام کنند. با نگاهی اجمالی به صنعت در می یابیم که در ابتدا (از رنسانس با قرن بیستم) تمام ابزارها و صنایع، مکانیکی بوده اند و مهندسی عموماً به طراحی و ساخت این وسایل مکانیکی اطلاق می شد، اما با به کارگیری الکتریسیته در صنایع، از حجم ابزارها و دستگاهها کاسته شد و صنایع پیچیده تر گردید. رشته برق در آغاز با مکانیک همراه بود و الکترومکانیک خوانده می شد، اما با رشد و پیشرفت چشمگیر این رشته، رشته برق راه خود را از مکانیک جدا کرد و به عنوان یک رشته مستقل مطرح گردید. با توجه به وسعت صنعت برق و پیشرفت زیاد آن، این رشته خود به چند گرایش تقسیم شده است. به دلیل استقبال بی نظیر از این رشته در 30 سال اخیر، برجسته ترین استعدادها به این رشته جذب شده اند. این به نوبه خود باعث ارتقای سطح علمی و پژوهشی و اعتبار روز افزون دانشگاه های ایران در جهان شده است.
هم اکنون، دانشکده های برق کشور به لحاظ کادر علمی و امکانات، در حدی قابل مقایسه با دانشگاه های معتبر دنیا هستند. کامپیوتر به عنوان یک وسیله الکتریکی، از مصنوعات و تولیدات رشته برق است. در گذشته، مسایل مربوط به کامپیوتر در رشته برق مطرح می گردید، اما با گسترش روز افزون آن، اینک از رشته برق جدا شده است و به عنوان یک رشته مستقل مطرح گشته است. با این حال، دانشگاه هایی هنوز این دو را یک رشته حساب می کنند که یک دانشکده به آن اختصاص می دهند. رشته کامپیوتر از دو بخش تشکیل می شود، سخت افزار و نرم افزار، گرایش سخت افزار، به مسایل الکترونیکی و فنی کامپیوتر توجه دارد، اما گرایش نرم افزار، به برنامه نویسی و نحوه کاربرد و استفاده از کامپیوتر در مصارف مختلف مربوط می گردد. از این تعریف معلوم می شود که بخش سخت افزار، بیشترین شباهت را با رشته برق دارد و دانشجویان رشته برق از تبحر خاصی در مسایل مربوط به آن بهره مند هستند. بدین رو کسانی که به جنبه سخت افزار کامپیوتر علاقه مند هستند، می توانند با انتخاب دروس اختیاری خود (ضمن تحصیل در رشته برق)، با این حوزه نیز آشنا گردند. رشته برق در مقطع کارشناسی به چهار گرایش؛ مخابرات، کنترل، قدرت و الکترونیک تقسیم می شود. دانشجویان در ابتدا بدون تعیین گرایش و همگی تحت عنوان رشته برق به تحصیل می پردازند. متقاصیان هر گرایش پس از گذراندن دروس پایه و اصلی، با توجه به معدل دروس گذرانده شده و ظرفیت و توان علمی هر دانشکده به انتخاب گرایش می پردازند.
سطوح رشته
| ردیف | نام دانشگاه | کاردانی | کارشناسی | ارشد | دکترا |
| 1 | آزاد- بجنورد | * | |||
| 2 | آزاد- بیرجند | * | |||
| 3 | آزاد- تبریز | * | |||
| 4 | آزاد- تهران | * | |||
| 5 | آزاد- تهران جنوب | * | |||
| 6 | آزاد- خمینی شهر | * | |||
| 7 | آزاد- دزفول | * | |||
| 8 | آزاد- ساوه | * | |||
| 9 | آزاد- سبزوار | * | |||
| 10 | آزاد- شهر مجلسی | * | |||
| 11 | آزاد- شهرری | * | |||
| 12 | آزاد- شوشتر | * | |||
| 13 | آزاد- علوم و تحقیقات تهران | * | |||
| 14 | آزاد- علی آباد کتول | * | |||
| 15 | آزاد- فسا | * | |||
| 16 | آزاد- قزوین | * | |||
| 17 | آزاد- گرمسار | * | |||
| 18 | آزاد- گز | * | |||
| 19 | آزاد- گناباد | * | |||
| 20 | آزاد- لاهیجان | * | |||
| 21 | آزاد- مشهد | * | |||
| 22 | آزاد- نجف آباد | * | * | ||
| 23 | آزاد- کازرون | * | |||
| 24 | آزاد- کرج | * | |||
| 25 | آزاد- کرمان | * | |||
| 26 | آزاد- یزد | * | |||
| 27 | آزاد-ابهر | * | |||
| 28 | آزاد-اراک | * | |||
| 29 | آزاد-اردبیل | * | |||
| 30 | آزاد-ارومیه | * | |||
| 31 | آزاد-بروجرد | * | |||
| 32 | آزاد-بندر عباس | * | |||
| 33 | آزاد-بوشهر | * | |||
| 34 | آزاد-جهرم | * | |||
| 35 | آزاد-زاهدان | * | |||
| 36 | آزاد-ماهشهر | * | |||
| 37 | آزاد-نایین | * | |||
| 38 | ارومیه | * | |||
| 39 | اصفهان | * | |||
| 40 | امام حسین تهران | * | |||
| 41 | امام خمینی قزوین | * | |||
| 42 | بابلسر | * | |||
| 43 | باهنرکرمان | * | |||
| 44 | بوعلی سینا همدان | * | |||
| 45 | بیرحند | * | |||
| 46 | تبریز | * | * | ||
| 47 | تهران | * | |||
| 48 | خرم آباد | * | |||
| 49 | زابل | * | |||
| 50 | زاهدان | * | |||
| 51 | زنجان | * | |||
| 52 | سمنان | * | |||
| 53 | سهند تبریز | * | |||
| 54 | شاهد تهران | * | |||
| 55 | شهرکرد | * | |||
| 56 | شهیدباهنرکرمان | * | |||
| 57 | شهیدچمران اهواز | * | |||
| 58 | شیراز | * | * | ||
| 59 | صنعتی اصفهان | * | |||
| 60 | صنعتی امیرکبیر | * | |||
| 61 | صنعتی شاهرود | * | |||
| 62 | صنعتی شریف | * | |||
| 63 | علوم و فنون شهید ستاری | * | |||
| 64 | علوم و فنون فارابی تهران | * | |||
| 65 | فردوسی مشهد | * | |||
| 66 | گیلان | * | |||
| 67 | مازندران | * | |||
| 68 | کاشان | * | |||
| 69 | یزد | * | |||
درسهای رشته
| ردیف | نام درس | ردیف | نام درس | ||
| 1 | آز مبانی مهندسی برق | 2 | آزمایش ابزار دقیق و اجزای سیستم | ||
| 3 | آزمایشگاه الکترونیک 1 | 4 | آزمایشگاه الکترونیک 2 | ||
| 5 | آزمایشگاه الکترونیک دیجیتال | 6 | آزمایشگاه اندازه‌گیری دقیق و کنترل کیفیت | ||
| 7 | آزمایشگاه پایگاه داده ها | 8 | آزمایشگاه تکمیل سطح فلزات | ||
| 9 | آزمایشگاه تکنیک پالس | 10 | آزمایشگاه جوش | ||
| 11 | آزمایشگاه رله و حفاظت | 12 | آزمایشگاه روشنایی فنی | ||
| 13 | آزمایشگاه سیستم عامل | 14 | آزمایشگاه سیستمهای خطی و کنترل | ||
| 15 | آزمایشگاه سیستمهای قدرت | 16 | آزمایشگاه شیمی | ||
| 17 | آزمایشگاه عایقها و فشار قوی | 18 | آزمایشگاه عملیات حرارتی | ||
| 19 | آزمایشگاه فیزیک 1 | 20 | آزمایشگاه فیزیک 2 | ||
| 21 | آزمایشگاه ماشینهای الکتریکی 1 | 22 | آزمایشگاه مایکروویو | ||
| 23 | آزمایشگاه مدار و اندازه‌گیری 1 | 24 | آزمایشگاه مدارهای مخابراتی | ||
| 25 | آزمایشگاه مدارهای منطقی | 26 | آزمایشگاه معماری کامپیوتر | ||
| 27 | آزمایشگاه مهندسی نرم افزار | 28 | آزمایشگاه میکروپروسسورها | ||
| 29 | آزمایشگاه نرم افزار | 30 | آزمایشگاه کنترل 2 | ||
| 31 | آزمون پذیری | 32 | آمار مهندسی | ||
| 33 | آمار و احتمالات مهندسی | 34 | آنتن 2 | ||
| 35 | آنتن پیشرفته | 36 | ابزار دقیق بیومدیکال | ||
| 37 | ابزار دقیق پیشرفته | 38 | ابزار دقیق و اجزا سیستمهای کنترلی | ||
| 39 | اتوماسیون | 40 | ادوات نیمه هادی | ||
| 41 | ارزیابی کار و زمان | 42 | استاتیک | ||
| 43 | استاتیک و مقاومت مصالح | 44 | اصول حسابداری و هزینه‌یابی | ||
| 45 | اصول طراحی پایگاه داده های پیش | 46 | اصول طراحی پایگاه داده‌ها | ||
| 47 | اصول طراحی سیستمهای خبره | 48 | اصول طراحی واسط کاربر | ||
| 49 | اصول مدیریت و تئوری سازمانی | 50 | اصول کنترل مدرن | ||
| 51 | اقتصاد عمومی 1 | 52 | اقتصاد عمومی 2 | ||
| 53 | اقتصاد مهندسی | 54 | الکترومغناطیس | ||
| 55 | الکترونیک 1 | 56 | الکترونیک 2 | ||
| 57 | الکترونیک 3 | 58 | الکترونیک دیجیتال | ||
| 59 | الکترونیک صنعتی | 60 | الکترونیک قدرت | ||
| 61 | الکترونیک قدرت 2 | 62 | الکترونیک نوری | ||
| 63 | انتشار امواج | 64 | انتقال داده‌ها | ||
| 65 | اندازه‌گیری الکترونیکی | 66 | انقلاب اسلامی و ریشه‌های ان | ||
| 67 | اولتراسوند | 68 | ایمنی و بهداشت صنعتی | ||
| 69 | بازبابی هوشمند اطلاعات | 70 | بررسی سیستمهای قدرت 1 | ||
| 71 | بررسی سیستمهای قدرت 2 | 72 | برنامه نویسی کامپیوتر | ||
| 73 | برنامه‌ریزی تعمیرات و نگهداری | 74 | برنامه‌ریزی در سیستمهای قدرت | ||
| 75 | برنامه‌ریزی و کنترل تولید موجودیهای 1 | 76 | برنامه‌سازی پیشرفته | ||
| 77 | برنامه‌سازی شئ گرا در انفورماتیک | 78 | بهره‌بردای از سیستمهای قدرت | ||
| 79 | بینایی ماشین | 80 | پایان‌نامه کارشناسی ارشد 1 | ||
| 81 | پایان‌نامه کارشناسی ارشد 2 | 82 | پایگاه داده پیشرفته | ||
| 83 | پردازش زبانهای طبیعی | 84 | پردازش سگنالهای تصویری | ||
| 85 | پردازش سیگنال دیجیتال 2 | 86 | پردازش سیگنالهای بیولوژیکی | ||
| 87 | پردازش سیگنالهای دیجیتال | 88 | پردازش سیگنالهای دیجیتالی | ||
| 89 | پردازش موازی | 90 | پروژه | ||
| 91 | پروژه 1 | 92 | تئوری اطلاعات و کدینگ | ||
| 93 | تئوری الکترو مغناطیس 1 | 94 | تئوری پیشرفته مخابرات | ||
| 95 | تئوری جامع ماشین‌ها | 96 | تئوری صف | ||
| 97 | تئوری کدینگ | 98 | تاریخ اسلام | ||
| 99 | تاسیسات الکتریکی | 100 | تجارت الکتروینک | ||
| 101 | تجزیه و تحلیل سیستمها | 102 | تحقیق در عملیات | ||
| 103 | تحقیق در عملیات 1 | 104 | تحقیق در عملیات 2 | ||
| 105 | تحلیل و طراحی سیستمها | 106 | تحمل خرابی | ||
| 107 | تخمین و شناسایی سیستمها | 108 | تربیت بدنی 2 | ||
| 109 | ترمودینامیک | 110 | تصویرگری پزشکی با تشدید مغناطیس | ||
| 111 | تعمیر و نصب و نگهداری | 112 | توزیع انرژی الکتریکی | ||
| 113 | تولید و نیروگاه‌ها | 114 | تکنولوژی تولید | ||
| 115 | تکنولوژی فشار قوی و عایقها | 116 | تکنیک پالس | ||
| 117 | جبر خطی | 118 | جبرانی 1 فیزیولوژی | ||
| 119 | حسابگری زیستی | 120 | دینامیک سیستمهای قدرت | ||
| 121 | ذخیره و بازیابی اطلاعات | 122 | رباتیک | ||
| 123 | رباتیک پیشرفته | 124 | رساله دکتری 1 | ||
| 125 | رساله دکتری 2 | 126 | رساله دکتری 3 | ||
| 127 | رساله دکتری 4 | 128 | رساله دکتری 5 | ||
| 129 | رساله دکتری 6 | 130 | رساله دکتری 7 | ||
| 131 | رساله دکتری 8 | 132 | رسم فنی 1 | ||
| 133 | رله نو حفاظت سیستمها | 134 | روشهای عددی در الکترو مغناطیس | ||
| 135 | روشهای همزمانی | 136 | روشهای تولید 1 | ||
| 137 | روشهای تولید 2 | 138 | ریاضی 1 | ||
| 139 | ریاضی 2 | 140 | ریاضی مهندسی | ||
| 141 | ریاضیات عالی مهندسی | 142 | ریزپردازنده 1 | ||
| 143 | زبان تخصصی | 144 | زبان خارجه | ||
| 145 | زبانهای ماشین و اسمبلی | 146 | ساخت قطعات الکترونیکی 1 | ||
| 147 | ساختمان داده‌ها | 148 | ساختمان گسسته | ||
| 149 | سمینار کارشناسی ارشد | 150 | سنتز خودکار مدارهای دیجیتال | ||
| 151 | سیستم تلویزیون | 152 | سیستم کنترل خطی | ||
| 153 | سیستمهای اطلاعاتی مدیریت | 154 | سیستمهای انتقال مخابراتی 1 | ||
| 155 | سیستمهای انتقال مخابراتی 2 | 156 | سیستمهای انتقال مخابراتی دیجیتال | ||
| 157 | سیستمهای بلادرنگ | 158 | سیستمهای تصویر پزشکی | ||
| 159 | سیستمهای عامل 1 | 160 | سیستمهای کنترل پیشرفته | ||
| 161 | سیستمهای کنترل تطبیقی | 162 | سیستمهای کنترل چند متغیره | ||
| 163 | سیستمهای کنترل دیجیتالی | 164 | سیستمهای کنترل غیر خطی | ||
| 165 | سیستمهای انتقال مخابرات 2 | 166 | سیستمهای پردازشگر شبکه | ||
| 167 | سیستمهای کنترل | 168 | شبیه‌سازی کامپیوتری | ||
| 169 | شبکه مخابراتی بی سیم | 170 | شبکه‌ای کامپیوتری پیشرفته | ||
| 171 | شبکه‌های عصبی | 172 | شبکه‌های مخابرات نوری | ||
| 173 | شبکه‌های کامپیوتری | 174 | شناسایی الگو | ||
| 175 | شیمی عمومی | 176 | شیوه ارائه مطالب علمی و فنی | ||
| 177 | طراحی آلگوریتم 1 | 178 | طراحی باربان سخت افزاری | ||
| 179 | طراحی پروسسور و دستگاه‌های جانبی آن | 180 | طراحی زبانهای برنامه‌سازی | ||
| 181 | طراحی سیستم های خیلی فشرده | 182 | طراحی سیستمهای شئ گرا | ||
| 183 | طراحی قالب 1 | 184 | طراحی قالب 2 | ||
| 185 | طراحی ماشینهای الکتریکی | 186 | طراحی ماشینهای الکتریکی 2 | ||
| 187 | طراحی مدارهای مجتمع فعال | 188 | طراحی مدارهای واسط | ||
| 189 | طراحی و ساخت کامپایلرها | 190 | طراحی کامپیوتری سیستم کنترل | ||
| 191 | طرح پست‌های فشار قوی و پروژه | 192 | طرح خطوط انتقال انرژی و پروژه | ||
| 193 | طرح ریزی واحدهای صنعتی | 194 | عایقها و فشار قوی | ||
| 195 | علم مواد | 196 | عملیات حرارتی | ||
| 197 | فارسی | 198 | فرآیندهای اتفاقی | ||
| 199 | فیبر نوری | 200 | فیزیک 1 | ||
| 201 | فیزیک 2 | 202 | فیزیک الکترونیک | ||
| 203 | فیزیک مدرن | 204 | فیلترهای سنتزمدار | ||
| 205 | فیلترهای وفقی | 206 | قابلیت اطمینان سیستمهای قدرت | ||
| 207 | قید و بندها (جیک و فیکسچر) | 208 | گرافیک کامپیوتری | ||
| 209 | لیزر و کاربردهای آن در مهندسی پزشکی | 210 | ماشینهای افزار 1 | ||
| 211 | ماشینهای الکتریکی 2 | 212 | ماشینهای مخصوص | ||
| 213 | ماشینهای افزار | 214 | ماشینهای افزار 2 | ||
| 215 | ماشینهای الکتریکی 1 | 216 | ماشینهای الکتریکی 2 | ||
| 217 | مایکروویو 1 | 218 | مایکروویو 2 | ||
| 219 | مباحث پیشرفته الکترونیک 1 | 220 | مباحث پیشرفته در سیستمهای پشت | ||
| 221 | مباحث پیشرفته در طراحی سیستمها | 222 | مباحث ویژه | ||
| 223 | مباحث ویژه 2 | 224 | مباحث ویژه 3 | ||
| 225 | مبانی طراحی شبکه‌های کامپیوتری | 226 | مبانی مهندسی برق | ||
| 227 | مبانی میکرو الکترونیک | 228 | مبانی کامپیوتر و برنامه‌سازی | ||
| 229 | متون اسلامی | 230 | محاسبات عددی | ||
| 231 | محاسبات کامپیوتری طراحی الگوری | 232 | مخابرات 1 | ||
| 233 | مخابرات 2 | 234 | مخابرات سلولی | ||
| 235 | مخابراتی ماهواره‌ای | 236 | مدار مجتمع توان پایین | ||
| 237 | مدارهای الکترونیکی (کامپیوتر) | 238 | مدارهای الکتریکی 1 | ||
| 239 | مدارهای الکتریکی 2 (کامپیوتر) | 240 | مدارهای مجتمع خیلی فشرده | ||
| 241 | مدارهای مخابراتی | 242 | مداریهای منطقه ای | ||
| 243 | مدلسازی بیولوژیکی | 244 | مدیریت کیفیت | ||
| 245 | معادلات دیفرانسیل | 246 | معارف اسلامی 2 | ||
| 247 | معماری کامپیوتر | 248 | معماری کامپیوتر (برق) | ||
| 249 | معماری کامپیوتر پیشرفته | 250 | مقاومت مصالح | ||
| 251 | منطق فازی | 252 | منطق فازی | ||
| 253 | مهندسی فاکتورهای انسانی | 254 | مهندسی نرم‌افزار | ||
| 255 | موضوعات پیشرفته در سخت‌افزار | 256 | مولتی مدیا | ||
| 257 | مونتاژ مکانیکی | 258 | میدانها و امواج | ||
| 259 | میدانهای فشار قوی و عایق | 260 | میکروپروسسورها | ||
| 261 | مکانیک سیالات عمومی | 262 | مکانیک کوانتیک | ||
| 263 | نرم‌افزارهای سیستم | 264 | نظریه زبانها و ماشین‌ها | ||
| 265 | نقشه کشی صنعتی 2 (پیشرفته کامپیوتری) | 266 | نقشه‌کشی صنعتی 1 | ||
| 267 | نور فوریه | 268 | هوش مصنوعی | ||
| 269 | وریفیکیشن | 270 | ویدئوپروسسور | ||
| 271 | یادگیری ماشین | 272 | کارآموزی | ||
| 273 | کاربرد کامپیوتر در مهندسی صنایع | 274 | کارگاه برق | ||
| 275 | کارگاه تخصصی جوش | 276 | کارگاه ریخته‌گری (ذوب و مدلسازی) | ||
| 277 | کارگاه عمومی جوش | 278 | کارگاه ماشین افزار 1 | ||
| 279 | کارگاه ماشین افزار 2 | 280 | کارگاه ماشینهای افزار پیشرفته | ||
| 281 | کارگاه کامپیوتر | 282 | کنترل بهینه | ||
| 283 | کنترل پروژه | 284 | کنترل توانهای راکتیو | ||
| 285 | کنترل صنعتی | 286 | کنترل عددی | ||
| 287 | کنترل غیر خطی و دیجیتال | 288 | کنترل کیفیت آماری | ||
| 289 | کوانتم الکترونیک مهندسی | ||||
صنعت و بازار کار
اگر چه رشته برق به گرایش هایی تقسیم شده که دانشجو حداکثر در یک زمینه تخصص می یابد اما برنامه های آموزشی طوری تدوین شده که دانشجو را برای کار در هر چهار گرایش آماده می کند و دانشجویان می توانند با قدری مطالعه بیشتر در گرایش های دیگر نیز به کار بپردازند.
بازار کار رشته برق وسعتی به اندازه تمام وسائل برق دارد و این یک شوخی نیست. کافیست مثال ها را بخوانید تا به بازار کار پی ببرید البته مثال ها مربوط به گرایش های رشته برق است.
شناخت، نحوه عملکرد و چگونگی نگهداری و بهره برداری، تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم های مخابراتی، مکانیزم بلندگوها، ارتباطات تلفنی بین شهرها و سراسر کشور، فیبرنوری، ارتباطات موبایل، ارتباطات رادیویی، ارتباطات بی سیم، محاسبه مکان های مناسب برای نصب تقویت کننده، خطوط انتقالی، امواج مایکروویو، آنتن، دستگاه های فرستنده و گیرنده، چگونگی پردازش و بازیابی امواج و سیگنال های دریافتی، اینترنت انتقال داده ها، ارتباطات ماهواره ای و ساخت رادارها، اصول رادار و ردیابی، ارتباطات مخابراتی بین یگان های نظامی درگرایش کنترل، کنترل دمای کوره، کنترل دور الکترو موتور، کنترل موشک، هواپیما، سفینه، ارتفاع آب و کنترل جریان و ولتاژ یک سیستم در گرایش قدرت کلیه امور مربوط به خطوط انتقال برق، عایق کاری، فشار ولتاژ، فاصله کابل ها، جنس دکل، ارتفاع دکل، ترازیستورها، آشنایی با روش های توزیع و پخش جریان در یک کارخانه، ساختمان یا یک شهر در گرایش الکترونیک، بردهای کنترل آسانسور، بردهای کنترل فرایندهای شیمیایی، بردهای کنترل، دستگاه های صنعتی، طراحی مدارهای الکترونیکی.