آداب ظاهری
خواندن قرآن بهتر است با وضو و دور از حال جنابت خوانده شود.
((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم] فرمود: «راه قرآن را پاکیزه کنید.»
اصحاب پرسیدند «یعنی چه؟»
فرمود:«دهان خود را مسواک کنید، آنگاه قرآن بخوانید.»
شروع قرائت
امام صادق علیه السلام فرمود:«درهای معصیت را با گفتن «اعوذ بالله من الشیطان الرجیم» ببندید و درهای طاعت را با گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» باز کنید، و این از آداب قرائت قرآن است.»
مکان قرائت
رسول خدا میفرمود:«خانه های خود را با تلاوت قرآن نورانی کنید، و مانند
قوم یهود و
نصاری نباشید که فقط در کنیسهها و کلیساها دعا میکنند و خانه ها را رها کرده اند. وقتی تلاوت قرآن در منزل زیاد شود، اهل خانه از خیر و برکتش بهرهمند می شوند و آن خانه برای اهل آسمان می درخشد، همان گونه که ستارگان آسمان برای اهل دنیا میدرخشد.»
و نیز میفرمود:«در خانههای خود قرآن بخوانید و خانهها را از
برکت آن بهرهمند کنید.»
امام صادق علیه السلام میفرمود:«قبل از خواب، سوره ای از قرآن را بخوانید، چرا که برایتان در مقابل هر آیه، ده حسنه نوشته و ده گناه محو میشود.»
حال قرائت
رسول خدا میفرمود:«قرائت قرآن در حال نماز بهتر است از غیر نماز.»
حضرت امام حسین علیه السلام نیز فرمود:«هرکس آیه ای از کتاب خدا را در نمازش ایستاده بخواند، برای هر حرفی از آن صد حسنه نوشته می شود و اگر در غیر نماز بخواند ده حسنه.»
تدبّر در قرآن
حضرت امام رضا علیه السلام در راه سفر به
خراسان ، شبها زیاد قرآن میخواند و هر گاه به آیهای که در آن ذکر
بهشت آمده بود میرسید، میگریست و از خداوند درخواست بهشت میکردند و از آتش جهنم به خداوند پناه میبرد.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:«در علمی که در آن فهم نباشد خیری نیست؛ در قرائتی که در آن تدبّر نباشد خیری نیست، و در عبادتی که در آن دقت و آگاهی نباشد خیری نیست.»
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم پرسیدند:«و رتل القران ترتیلا» یعنی چه؟
فرمود:«یعنی قرآن را کاملا روشن و واضح بخوان، و مانند شعر که به سرعت میخوانند قرائت نکن!»
سپس فرمود:« وقتی به عجائب قرآن رسیدید توقّف و تأمل کنید و با قرآن قلبهای خود را به حرکت در آورید. سعی نکنید سوره را به آخر برسانید. عجله نکنید، بلکه تفکر و تدبّر داشته باشید، گرچه سوره به اتمام نرسد.»
قرائت قرآن با صدای خوش
رسول خدا میفرمود:«قرآن را با لحن و صوت عربی بخوانید. بعد از من قومی خواهند آمد که قرآن را با غنا میخوانند. اینان که قلبهایشان شیفته آوازشان میباشد، بدانند قرآن از حنجره آنها تجاوز نمیکند.»
رسول خدا میفرمود:«قرآن را به صوت زیبای خود زینت دهید.»
و نیز فرمود:«من بر شما میترسم از اینکه دین را سبک بشمارید، و حکم قاضی را با رشوه و امثال آن بخرید و قطع رحم نمایید و میترسم از اینکه قرآن را با آلات لهو و موسیقی همراه کنید. و نیز میترسم کسی را که در دین با فضیلتترین شما نیست، جلو بیندازید و علی علیه السلام را کنار بزنید.»
امام صادق علیه السلام فرمود:
امام باقر علیه السلام بهترین صوت قرآن را داشت، و هرگاه در شب به نماز میایستاد و قرآن میخواند، بعضی از مردم که از کنار خانه امام میگذشتند، میایستادند و به صدای او گوش میسپردند.»
از رسول خدا پرسیدند:«چه کسانی بهترین صوت قرآن را دارند؟»
فرمود:«آنان که وقتی قرائتشان را بشنوید، خشیت و ترس آنان را از خداوند در صدایشان حس کنید.»
رسول الله و قرآن
رسول خدا به ابن مسعود فرمود:«برای من قرآن بخوان!»
ابن مسعود سوره نساء را شروع کرد تا رسید به آیه «فکیف اذا جئنا من کل امه بشهید و جئنابک علی هولاء شهیدا» (پس چگونه است زمانی که ما از هر امّتی گواهی را حاضر کنیم و تو را، ای رسول ما، بر آنها گواه بگیریم؟)
در این هنگام چشمان رسول خدا پر از اشک شد و فرمود کافی است.
2- رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:«سوره هود و واقعه و مرسلات و عم یتسائلون مرا پیر کردند.»
قرائت ممنوع
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود:«در رکوع و در سجده و در مستراح و در حمام و در حال جنابت نخوانید. همچنین قرآن خواندن زنی که وضع حمل کرده و آلوده به خون است و زن حائض و عریان نیز شایسته نیست.»
مراجعه شود به
تأویل قرآن
امام صادق علیه السلام و تفسیر ظاهر و باطن قرآن
قرآن پیش از ظهور حضرت مهدی عج
امام رضا علیه السلام و قرائت قرآن
قرائت قرآن