مقدمه
منظور از
پختن، آماده سازی ماده غذایی برای مصرف است. پختن
غذا روش های بسیار متنوعی دارد و از وسایل مختلفی به منظور تهیه غذا و یا بهبود
طعم و مزه آن و یا گوارش راحت تر آن استفاده می کنند. برای غذا پختن ابتدا باید مواد مورد نظر را انتخاب نمود، از هر کدام به میزان لازم برای تهیه یک نوع غذای خاص استفاده کرد و سپس مواد لازم را طی شیوه ای خاص (دستورالعمل تهیه غذا) با هم مخلوط نمود تا نتیجه دلخواه بدست آید. پختن غذا مهارت ویژه ای را می طلبد که البته با کسب تجربه، هر فردی می تواند این مهارت را برای تهیه انواع غذاها بدست آورد.
تنوع دستورهای مختلف پخت غذا در سراسر دنیا به نوع
تغذیه، مسائل زیبایی شناختی،
کشاورزی، اقتصاد،
فرهنگ و
مذهب بستگی دارد.
اغلب، پختن غذا شامل حرارت دادن آن است که ضمن این حرارت، ماده غذایی تغییرات شیمیایی پیدا می کند و در نتیجه، طعم، بافت، شکل و یا
مواد مغذی آن دچار تغییر می شود. شواهدی وجود دارد که نشان می دهد انسان ها از زمان های بسیار قدیم، مواد غذایی گیاهی و حیوانی را روی آتش می پختند تا طعم و مزه آنرا بهتر نمایند.
اثرات پخت غذا
زمانی که غذا را به منظور پخت آن حرارت می دهیم (بسته به درجه حرارت، مدت پخت و روش پخت به کار رفته)، این حرارت غذا را ضد عفونی نموده و نرم می نماید. البته باید به خاطر داشته باشیم که دمای بین 4 تا 60 درجه سانتی گراد، دمایی است که باکتری های فاسد کننده غذا در آن به خوبی رشد می کنند و بنابراین، برای جلوگیری از فساد
گوشت،
مرغ و انواع
لبنیات، نباید این مواد غذایی را حد فاصل این دو دما نگهداری کنیم. ضمناً در یخچال قرار دادن و یا فریز کردن مواد غذایی باکتری های موجود در آنها را نمی کشد و تنها فرایند رشد آنها را کند می کند. بنابراین برای پخت غذا و نابود کردن باکتری های مضر آن، غذا را باید در دماهای بالاتر از 60 درجه سانتی گراد حرارت دهیم.
طرفداران
رژیم غذایی خام خواری عقیده دارند که حرارت دادن غذا در دماهای بالاتر از 41 درجه سانتی گراد،
آنزیم های موجود در غذا را نابود می کند. آنها عقیده دارند که آنزیم های موجود در غذای خام، برای گوارش غذا و داشتن تغذیه سالم، ضروری هستند (توجه: در طول عمل گوارش،
پپسین موجود در معده تمام
پروتئین ها، از جمله آنزیم ها را به سرعت تجزیه می کند و بنابراین تصور گیاه خواران چندان هم درست نیست).
برخی از انواع روش های پختن غذا
ـ
آب پز کردن
ـ
بخار پز کردن
ـ آرام پز کردن
ـ بی پوست آب پز کردن
ـ آهسته جوشاندن
ـ خیساندن
ـ
سرخ کردن
ـ
تفت دادن
ـ
پخت با استفاده از مایکرو ویو
ـ
کباب کردن
ـ
تنوری پختن
- دیگر روش های سرد جهت تهیه غذا:
ـ
دودی کردن
ـ در آب نمک گذاشتن
ـ
خشک کردن
ـ آسیاب کردن (در مورد مواد غذایی که از پودر آنها استفاده می شود، مثل آرد)
ـ
ترشی گذاشتن
ـ له کردن
ـ
مزه دار کردن
استفاده از روش های مختلف برای تهیه غذا و همچنین مواد به کار رفته در تهیه هر غذا از ناحیه ای تا ناحیه دیگر تفاوت می کند. هر کشوری از مواد غذایی خاصی برای تهیه غذاهای خود استفاده می کند که البته ریشه در فرهنگ و سنت های آن کشور دارد. البته بسیاری از مواد غذایی به کار رفته در تهیه غذاها، در سراسر دنیا مشترکند؛ تنها طرز تهیه این مواد با هم تفاوت دارد.
همچنین ببینید:
