پس از وقفهای بیش از یک دهه، ایران در گامی رو به جلو سعی دارد جایگاه واقعی خود در مهمترین طرح بینالمللی هستهای صلحآمیز دنیا برای نیم قرن آینده را به دست آورد. با دستیابی ایران و 1+5 به راهحلی جامع و درازمدت درباره موضوع هستهای و اجرایی شدن این برنامه، همکاریهای بینالمللی هستهای میان ایران و کشورهای 1+5 و دیگر کشورها و نیز آژانس بینالمللی انرژی اتمی از سر گرفته شد.
در همین چارچوب یکی از مهمترین تحولات در چارچوب همکاریهای بینالمللی و پذیرش ایران به عنوان کشوری دارای فنآوری و تکنولوژی هستهای به ویژه در حوزه تحقیقات هستهای، مذاکرات و سپس پذیرش ایران به عنوان یک عضو پروژه بزرگ و مهم بینالمللی گداخت هستهای (ایتر) است.
ایران به عنوان کشوری که دارای دستگاه توکامک است و خود نیز در سالهای گذشته اقدام به ساخت توکامک `دماوند` کرده است در جایگاهی فراتر از کشورهایی چون کرهجنوبی قرار داشت که متاسفانه به دلیل تمرکز یک دههای بر روی غنیسازی از این پروژه چه در سطح ملی و چه در سطوح بینالمللی جا ماند. مناقشه هستهای در این سالها موجب شد تا اساسا بسیاری از پروژههای تحقیقاتی و مهم هستهای با توجه به محدودیتهای علمی و تکنولوژیکی و نیز مالی که برای کشور به وجود آمد مغفول ماند.
علاوه بر این یکی از مهمترین ضروریات در پروژههای تحقیقاتی علمی ایجاد فضای کار و تحقیق غیر سیاسی ضمن تامین مالی این پروژههاست که متاسفانه در هر دو مساله ایران در یک دهه گذشته با مشکلات بسیاری مواجه بود و در این میان سیاسی شدن برنامه هستهای ایران یکی از بزرگترین آسیبهایی بود که این صنعت و عرصه فنآوری را دستخوش تحولات نه چندان مثبت کرد.
با این حال این امید امروز به وجود آمده است که ایران بتواند با وارد شدن به پروژه بینالمللی ایتر سالهای جامانده از این عرصه را جبران و علاوه بر این با اجرای برجام طی ده سال آینده وقت و بودجه صرف پروژههای تحقیقاتی در عرصه هستهای شود.
علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در آخرین اظهارات خود درباره ورود ایران به این پروژه مهم با تاکید بر تاکید کرد که `ایران به صورت جدی وارد این پروژه شده است و آنها هم استقبال کردند. ما به صورت فراگیر صحبت کردیم و وارد جزییات شدیم.`
ایسنا با توجه به طرح مجدد نام ایتر پس از سالها در کنار نام ایران در این گزارش به تعریف این پروژه مهم و بزرگ بینالمللی و تشریح آخرین تحولات درباره آن در سالهایی که ایران از این فضا دور بوده است، برای تنویر و آگاهی بیشتر افکار عمومی میپردازد.
34 کشور در کادراش واقع در اکس آن پروانس فرانسه، در یکی از بزرگترین همکاریهای علمی روی سیاره زمین، دست به دست هم دادهاند تا با استفاده از همان فرآیندی که در خورشید رخ میدهد، انرژی تولید کنند.
بنا بر این گزارش، راکتور آزمایشی گرماهستهای بینالمللی یا ایتر (Iter)، به زبان لاتین به معنی `راه`، امروزه یکی از جاهطلبانهترین پروژههای انرژی در جهان محسوب میشود.
این طرح بینالمللی گداخت هستهای معروف «ایتر» نام دارد که به زبان لاتین به معنی «راه» است. هدف، تولید انرژی برق ارزان و سالم برای محیط زیست و تداومپذیر با استفاده از فرآیند همجوشی در نوع جدید راکتور هستهای است.
به گزارش ایسنا، در جنوب فرانسه ۳۵ کشور با یکدیگر همکاری میکنند تا بزرگترین توکامک (tokamak) - واکنشگر ویژه مهار کردن همجوشی هستهای ـ را بسازند. توکامک وسیله گداخت مغناطیسی است که برای اثبات امکان همجوشی به عنوان یک منبع انرژی عظیم و عاری از کربن بر اساس قواعد مشابهی که به خورشید و ستارگان انرژی میدهد طراحی شده است.
عملیات آزمایشگاهی که در ایتر انجام خواهد شد برای پیشرفت علم همجوشی هستهای و آمادهسازی مسیر نیروگاههای انرژی گداخت در آینده حیاتی است.
ایتر نخستین وسیله گداخت یا همجوشی خواهد بود که انرژی شبکهای تولید میکند. ایتر نخستین وسیله همجوشی خواهد بود که گداخت را برای یک دوره زمانی بلند مدت حفظ میکند و ایتر نخستین وسیله گداخت هستهای خواهد بود که به آزمایش تکنولوژیهای تلفیقی مواد و نظام فیزیک میپردازد که برای تولید تجاری الکتریسیته بر اساس همجوشی هستهای ضروری است.
از زمانی که ایده آزمایش مشترک بینالمللی هم جوشی در سال ۱۹۸۵ عملی شد، هزاران مهندس و دانشمند برای طراحی ایتر با یکدیگر همکاری کردهاند.
اعضای ایتر ـ چین، اتحادیه اروپا، هند، ژاپن، کره جنوبی، روسیه و ایالات متحده ـ اکنون در یک همکاری ۳۵ ساله برای ساخت و فعالسازی وسیله آزمایشی ایتر و رساندن گداخت به نقطهای که راکتور نمونه گداخت هستهای بتواند طراحی شود، مشغول شدهاند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!