نخستین سیاره ای که با کمک تلسکوپ کشف گردید، اورانوس بود. این سیاره در سال 1781 توسط یک ستاره شناس انگلیسی به نام ویلیام هرشل Wiliam Herschel کشف شد. خواهر هرشل به نام کارولین نقش بزرگی در موفقیت او داشت). اورانوس نام خود را از جد تایتان و پدر زحل گرفت.هرشل در ابتدا تصور کرد که یک دنباله دار را یافته است ولی مشاهداتش نشان داد که بر خلاف دنباله دارها که یک مدار، با خروج از بیضی بزرگ دارند، این جرم، یک مدار بیضی شکل با خروج از مرکز بسیار کم حول خورشید دارد و این دلالت داشت بر اینکه جرم مورد نظر نمی تواند یک دنباله دار باشد و پس از سایر بررسی ها مشخص شد که جرم رویت شده یک سیاره است. البته این سیاره، قبل از آن، توسط در حدود بیست نفر دیگر نیز رویت شده بود ولی آنها قادر به شناخت و حرکت آن نبودند. مثلا گالیله در دسامبر 1612 آن را در تلسکوپ خود مشاهده و در دفترچه یاد داشت خود ثبت کرده بود، ولی از آن به عنوان یک ستاره نام برده بود. یک ماه بعد که گالیله مجدد آن را رصد می کند در دفترچه یادداشت خود می نویسد: ` به نظر می رسد که این ستاره در زمینه ستارگان حرکت می کند.
سیاره اورانوس با قطری در حدود 50100 کیلومتر، در فاصله 2.872.460.000 کیلومتر از خورشید قرار گرفته است. چرخش سیاره حدود 17 ساعت طول می کشد و در حدود هر 84 سال ما زمینی ها، یک دور به دور خورشید می گردد. این سیاره بیش از 21 قمر دارد. همچنین این سیاره دارای حلقه نیز می باشد.
این تصویر حلقه پیرامون سیاره را نشان می دهد.
منبع تصویر: fa.wikipedia.org
یکی از ویژگیهای سیاره اورانوس این است که: شمال و جنوب سایر سیارات با شمال و جنوب منظومه شمسی تقریبا برابر است، ولی تقریبا استوای سیاره اورانوس به سمت شمال و جنوب منظومه شمسی است و در اغلب موارد یکی از قطبهای آن به سمت خورشید است. برای روشن شدن بهتر موضوع به این مثال توجه کنید: تصور کنیم که الان قطب شمال سیاره اورانوس به سمت خورشید است. 21 سال بعد، استوای سیاره به سمت خورشید است و 42 سال بعد، قطب جنوب سیاره به سمت خورشید است.
این تصویر نشان می دهد که چگونه قطب سیاره اورانوس به سمت خورشید است.
منبع تصویر: http://daneshnameh.roshd.ir
پس از کشف این سیاره، ابتدا مدار آن مشخص و پیش بینی شد. ولی اندازه گیریها نشان داد که سیاره نپتون بر روی مدار پیش بینی شده به دور خورشید حرکت نمی کند. به زودی معلوم شد که اورانوس از مدار خود منحرف می شود و این، به نوعی، باعث سردرگمی ستاره شناسان شده بود. ستاره شناسان به این می اندیشیدند که چه عاملی می تواند بر روی حرکت مداری این سیاره غول پیکر اثر بگذارد و آن را از مدار اصلیش منحرف کند. تنها گزینه ای که قابل ارایه بود، وجود جرمی دیگر در ورای این سیاره بود و آیا می توانست چنین چیزی صحت داشته باشد؟ و آیا گرانش نیوتونی می توانست چنین چیزی را اثبات کند؟
منابع:
نجوم و اختر فیزیک مقدماتی، ترجمه دکتر جمشید قنبری. دانشگاه امام رضا، مشهد
مبانی نجوم: ترجمه دکتر حسین زمردیان، دکتر بهروز حاجبی. انتشارات دانشگاه تهران
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامه‌ريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
ارسال ها: 1615
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!