تغذیه صحیح یعنی خوردن ودریافت مقدار لازم وکافی از مواد مغذی.
مقدار مناسب این مواد مغذی که برای حفظ سلامتی لازمند نیازمندی های تغذیه ای نامیده می شوند. این نیازمندیها با توجه به شرایط جسمی ، محیطی و فردی متفاوتند وبراساس سن ، جنس ، اندازه بدن ومیزان فعالیت فرد تغییر می کند.
یکی از بهترین راهها برای اطمینان از تامین نیازمندی های تغذیه ای استفاده از گروه های اصلی غذایی است.
• گروه شیر ولبنیات
• گروه گوشت وتخم مرغ ، حبوبات ومغزها
• گروه نان وغلات
• گروه میوه وسبزیجات
• گروه متفرقه
واحد غذایی یا سهم غذایی : مقدار مشخصی از مواد غذایی که در یک گروه قرار می گیرند و می توانند جانشین یکدیگر شوند را یک واحد غذایی یا سهم غذایی می گویند. به عنوان مثال یک سهم شیر (یک لیوان) یا یک سهم ماست (یک لیوان )می توانند جانشین یکدیگر شوند.
گروه نان و غلات این گروه شامل موادی مانند انواع نان، برنج، ماکارونی، گندم و جو است منبع مهم انرژی، آهن، انواع ویتامینهای گروه B میباشند. هر واحد سهم از این گروه برابر است با یک برش ۳۰ گرمی از انواع نان به (اندازه یک کف دست از نان سنگک، بربری یا تافتون و در مورد نان لواش چهار کف دست)، نصف لیوان ماکارونی یا برنج خام معادل یک لیوان از شکل پخته آنها، نصف لیوان غلات خام معادل یک لیوان پخته غلات. میزان توصیه شده ۱۱-۶ واحد میباشد. هر واحد از این گروه تامین کننده ۱۵ گرم کربوهیدرات، ۳ گرم پروتئن و صفر گرم چربی است. بهتر است از نانهای حاوی سبوس (نان جو و سنگک) استفاده کرد و برای کامل کردن پروتئین گروه نان و غلات بهتر است آنها را بصورت مخلوط با حبوبات مصرف کرد (عدس پلو، باقلاپلو …)
گروه میوهها و سبزی ها سبزی و میوههای غنی از ویتامین C (مثل سبزیهای برگی، گوجه فرنگی، فلفل دلمهای و مرکبات)، سبزیها و میوههای غنی از ویتامین A شامل سبزیها و میوههای زرد، نارنجی، قرمز، سبز تیره و سبزیهای برگی (مثل اسفناج، هویج، گوجه فرنگی، طالبی، زردآلو، قارچ، پیاز، سیب زمینی، کاهو و …)در این گروه قرار دارند. این گروه منبع ویتامین A، ویتامین C و فیبر غذایی هستند. هر واحد از این گروه برابر است با یک عدد میوه متوسط، یک چهارم متوسط، نصف لیوا ن حبه انگور، سه عدد زرد آلود، نصف لیوان آب میوه، یک لیوان کاهو یا سبزی خوردن یا نصف لیوان سبزی پخته یا یک لیوان سبزی خام خرد شده یا یک عدد سیب زمینی متوسط. میزان توصیه شده روزانه ۵-۳ واحد میباشد. مصرف هر واحد تامین کننده ۵ گرم کربوهیدرات و ۲ گرم پروتئین است. بهتر است پس از جدا کردن پوست میوه از قرار دادن آن در مجاورت هوا خوداری شود زیرا ویتامینهای آن مخصوصاً ویتامین C از بین میرود.
گروه شیر و لبنیات این گروه شامل موادی مانند شیر، ماست، کشک، بستنی و پنیر میباشد ( در بعضی از منابع پنیررا در گروه گوشت قرار میدهند)، این گروه بهترین منبع کلسیم، ویتامین B، پروتئین و ویتامین B میباشند هر واحد از این گروه برابر است بایک یک لیوان شیر، یک لیوان ماست، ۶۰-۴۵ گرم پنیر (دو قوطی کبریت پنیر) یا یک لیوان کشک پاستوریزه یا نصف لیوان بستنی. میزان توصیه شده روزانه ۳-۲ واحد میباشد. هر واحد تامین کننده ۱۲ گرم کربوهیدرات، ۸ گرم پروتئین، ۸-۵ گرم چربی میباشد.
گروه گوشت، حبوبات، مغزها و تخم مرغ این گروه شامل موادی مانند: گوشتهای قرمز (گوسفند و گوساله)، گوشتهای سفید (مرغ، ماهی و پرندگان)، جگر، دل، قلوه، زبان و مغز، تخم مرغ، حبوبات (نخود، لوبیا، عدس، باقلا، لپه و ماش) و مغزها (گردو، بادام، فندق، پسته و انواع تخمه) است که سرشار از پروتئین، فسفر، ویتامینهای B و B، روی، منیزیوم و آهن میباشند. هر واحد از این گروه شامل ۶۰ گرم گوشت و لخم پخته (دو قطعه خورشتی)، دو عدد تخم مرغ، با یک لیوان حبوبات پخته (معادل نصف لیوان حبوبات خام) یا یک لیوان انواع مغزها (گردو، فندق، بادام، پسته و تخمه) بوده میزان توصیه شده آنها روزانه ۳-۲ واحد میباشد. هر واحد تامین کننده ۷ گرم پروتئین، ۵ گرم چربی و صفر گرم کربوهیدرات است.
گروه چربیها، روغنها و شیرینی ها چربیها منبع مهم تامین کننده ویتامینهای محلول در چربی هستند. بدلیل اینکه دارای انرژی بالا و مواد مغذی اندکی هستند میزان سهم روزانه برایشان در نظر گرفته نشدهاست (مصرف با احتیاط). این گروه شامل کره، خامه، مارگارین، انواع روغنها، مایونز، انواع سسها، سر شیر و پنیر خامهای و چیپس میباشند. همینطور انواع آب نبات، شکلات، شیرینیها، نوشابههای گازدار، مربا، عسل، ژله، شکر و… جزء این گروه هستند. هر واحد از این گروه چربیها دارای ۵ گرم چربی میباشد. بطور کلی یک رژیم روزانه باید شامل (۱۵-۱۲) درصد پروتئین، (۶۰-۵۰) درصد کربوهیدرات و (۳۰) درصد چربی باشد.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!