حدود ۴۰ سال قبل، فردی به نام گوردون مور (از بنیانگذاران شرکت اینتل)، که مدیر یک مؤسّسهٔ تحقیقاتی بوده، به مناسبت سالگرد انتشار مجلّهٔ الکترانیکز مقالهای دربارهی آیندهٔ صنعت نیمهرساناها به رشتهٔ تحریر درآورد.
در این مقاله، به این نکته توجّه شده بود که در طی سالهای قبل از آن میزان پیچیدگی مدارهای میکروالکترونیک، هر دو سال دو برابر شدهاست. معیار اندازهگیری این پیچیدگی نیز تعداد ترانزیستورها در واحد سطح بود. بدین معنی که هر سال تراشههایی به بازار میآمدند که تعداد ترانزیستورهای آنها در واحد سطح دو برابر دو سال گذشته بود. در هنگام انتشار این مقاله تنها ۶ سال از ساخت اولین تراشهٔ الکترونیکی گذشته بود.
این روند کمابیش در سالهای بعد نیز ادامه داشت، تا آنجا که به عنوان معیاری برای پیش بینی آیندهٔ صنعت میکروالکترونیک مورد توجه قرار گرفت، و کم کم نام قانون به خود گرفت: قانون مور.
در سالهای بعد این قانون به شکلهای دیگری نیز بیان شد. حتی به مرور زمان نرخ دو برابر برای هر دو سال هم دستخوش تغییراتی گردید، و به دو برابر برای هر ۱۸ ماه تبدیل شد.
طبیعی است که این دو برابر شدن تعداد ترانزیستورها (خواه در دو سال باشد یا در ۱۸ ماه) به معنای این است که ابعاد ترانزیستورها در حال نصف شدن است. این امر بدان معنی است که به سرعت به جایی خواهیم رسید که محدودیّتهای فیزیکی اجازهٔ این نصف شدن ابعاد را نخواهند داد. این یعنی نزدیک شدن به پایان قانون مور، هر چند احتمالاً این قانون تا حدود سال ۲۰۲۰ همچنان معتبر خواهد بود.
پایان عصر قانون مور، دانشمندان را به این سمت سوق داده که شاخههای جدیدی از روشهای محاسباتی را آزمایش کنند، تا در هنگام لزوم (احتمالاً از حدود ۱۰ سال دیگر)، بتوانند جایگزین مناسبی برای رایانههای امروزی داشته باشند؛ روشهایی همچون رایانش کوانتومی (به انگلیسی: Quantum Computing)، رایانش زیستی (به انگلیسی: Bio Computing) و… . آنچه مسلم است، این است که در چنین رایانههایی خبری از تراشه و پردازندههایی به شکلهای امروزی نخواهد بود.
اما آیا این به معنای پایان یافتن دوران رایانههای امروزی تا حدود سال ۲۰۲۰ است؟ یا این که سازندگان رایانههای امروزی، پس از اتمام عصر قانون مور، راه خود را تغییر میدهند، و به جای تلاش برای افزایش توان رایانهها از طریق افزایش ترانزیستورها در واحد سطح، به روشهای دیگری روی میآورند؟ آیا نسل رایانههای امروزی به کل منسوخ خواهد شد؟
پاسخ این سوالات بر کسی روشن نیست. حقیقت آن است که ابتدا باید آن روشهای جایگزین (کوانتومی یا زیستی و…) محقّق شوند، تا بتوان برآورد درستی از توان محاسباتی و هزینهٔ آنها داشت. تنها در آن صورت است که میتوان آنها را با رایانههای فعلی مقایسه کرد، و دربارهٔ از میدان به در شدن رایانههای فعلی اظهار نظر کرد.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!