درآمد دولت از دو نوع مالیات ترکیب یافته بود : اول از خراج یا مالیات ارضی دوم «گزیت» یا مالیات سرانه. زنان و کودکان و پیران از مالیات سرانه معاف بودند. مبنای وصول مالیات راضی، «گریپ» (جریب) بود که تقریباً معادل دو هزار و چهار صد متر مربع میباشد. مالیات را معمولاً در سر قسط دریافت میداشتند. علاوه بر مالیات خراج و گزیت تقدیم تحفی نیز مرسوم بود که آن را « آیین» مینامیدند که در موقع شرفیابی به حضور پادشاه در عید نوروز و مهرگان تقدیم میکردند. این نوع تحفه را از عوارض واردات و صادرات یا عوارض گمرکی پرداخت میکردند.
دیگر درآمدها اتفاقی بود مانند «گنج بادآورده» که به دست خسرو پرویز افتاد و نیز غنائمی که بر اثر فتح شهرهای دشمن بدست می آمد و از درآمدهای اتفاقی به شمار میرفت. مصارف دولت بیشتر عبارت بود از هزینه جنگ و مخارج دربار و حقوق مستخدمان دولت و انجام امور عام المنفعه از قبیل بنای پل ها و تعمیر سدها در هنگام بر تخت نشستن شاه جدید همه سکهها را گداخته با تمثال شاه جدید ضرب میکردند ارز عمدهای که در هنگام صلح به ایران وارد میشد عبارت از مبلغ هنگفت پول طلائی بود که دولت ایران بابت نگهداری دربندهای قفقاز از رومیان میگرفت. رئیس دیوان محاسبات کشور را «ایران آمارکار» میخواندند که گاهی مقام وی معاونت «بزرگفرمذار» بود عایدات سالیانه دولت در زمان خسرو پرویز به 240 میلیون درهم می شد که به نرخ 1337 هجری شمسی برابر با 294 میلیون مارک طلا بودهاست.
دادگستری و عدالت در زمان ساسانیان
قضاوت یا «داذوران» وظیفه موبدان بود. رئیس کل قضاوت را «شهرداذور» میگفتند. هر دیهی یک قاضی صلح داشت که غالباً وظیفه او را «دیهگان» انجام میداد. قاضی سپاه را «سپاهدارذور» یا قاضیعسگر میخواندند. اگر کسی در مراجع دادگستری به حق خود نمیرسید، در روزهای نورورز و مهرگان که شاه بارعام میداد میتوانست پیش او دادخواهی کند. در محاکماتی که تقصیر یا بی تقصیری متهم معلوم نمیشد، کار را به حکم الهی یا « وریه» (varih) محول میکردند. متهم برای اثبات بیگناهی خود میبایستی از چند آزمون موفق بیرون آید. یا از میان خرمنی از آتش بگذرد یا از رودخانه تندی عبور کند، اگر نمیمرد و به وی صدمهای نمیرسید او را بر حق میدانستند.
جنایات در دوره ساسانیان
جنایات بر سه نوع بود . یکی گناه برگشتن از دین دوم خیانت به شاه و مملکت سوم خیانت و تعدی نسبت به دیگران در دو مورد اول و دوم گنهکار را می کشتند در مورد سوم با معامله به مثل می کردند و اور ار مجازات می کردند .
کتاب مبانی حقوق دوره ساسانی
مبانی حقوق ساسانی کتاب «اوستا» و تفاسیر آن و «اجماع نیکان» یعنی مجموعه فتاوای علمای روحانی بود. در دوره ساسانی کتاب قانونی وجود داشت که آن را «ماتیکان هزاردادستان» (ماتیکان هزار دادتستان) یعنی (هزار حکم قضایی) میخواندند. این کتاب هنوز به زبان پهلوی ساسانی موجود است.
سکه های دوره ساسانی
سکههای ساسانی از طلا و نقره و مس بود. سکههای نقره را «زوزن» میگفتند. تاریخ سکهها مشخصکننده سالهای سلطنت پادشاهان ساسانی بود. خط و زبان سکهها پهلوی ساسانی بود.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!