گرفت خورشيد در تاريخ 14 دي 1389 در پهنه وسيعي از سطح زمين اتفاق خواهد افتاد. اين گرفت از نوع جزئي مي باشد. درگرفتهاي جزئي خورشيد، تمام سطح خورشيد به وسيله تمام سطح ماه پوشيده نمي شود زيرا زاويه بين ماه و زمين نسبت به خورشيد طوري است كه امكان اين پوشيدگي كامل ميسر نيست ، پس آن تاريكي كه در هنگام گرفت كلي خورشيد پديد مي آيد در اينجا پديد نمي آيد. لازم به توضيح است كه مدار ماه به دور زمین با صفحه زمین- خورشید حدود 2/5 درجه زاویه دارد و این زاويه باعث می شود که ما هر ماه شاهد خورشید گرفتگی نباشیم. خورشید گرفتگی زمانی اتفاق می افتد که ماه در بین زمین و خورشید قرار گیرد و سایه آن بر روي زمين قرار گيرد. این پديده زماني روي مي دهد كه ماه و زمين نسبت به خورشيد علاوه بر اينكه هم صفحه مي شوند هم خط نيز شوند و در اين صورت سايه ماه بر روي زمين افتاده و گرفت خورشيد پديد مي آيد.
گرفت خورشيد معمولا سه نوع است. نوع اول آن گرفت حلقوی است. همانطور که می دانيم مدار ماه به دور زمين بیضوی است و به همين دليل گاهی اوقات در اوج (دورترين فاصله از زمين) و گاهی اوقات در حضیض (نزديکترين فاصله از زمين) قرار مي گيرد. اگر هنگام گرفت خورشيد، ماه در اوج مداری خود باشد اندازه زاویهاي آن، كوچكتر از اندازه زاويه اي خورشيد خواهد بود. بنابر اين پس از هم مركز شدن ماه و خورشيد، حلقه اي از خورشيد در اطراف ماه خواهد درخشيد كه به اين نوع گرفتگي، گرفتگي حلقوي گوييم.
نوع دوم گرفت كلي است. در هنگام گرفت كلي ماه در حضيض مدار خود قرار دارد و اندازه زاويه اي آن از خورشيد بزرگتر است. بنابر اين تمام سطح خورشيد به وسيله ماه پوشيده مي شود و آسمان تقريبا تاريك شده و سيارات و ستارگان ديده مي شوند.
گرفت کلی خورشید- مکان رصد: شهر تانگ چوان، استان سیام، چین
عکس از: غلامحسین رستگارنسب
نوع سوم گرفت، گرفت جزیی است و گرفت روز سه شنبه 14/10/89 از اين نوع گرفت است. در این نوع گرفت به خاطر موقعیت جغرافیایی ناظر در روي زمين و همچنین به دلیل موقعیت ماه در مدارش، زمین وارد تمام سایه ماه نمی شود. به این دليل رصد گر تنها در نیم سایه قرار ميگيرد و از ديد او فقط بخشهايي از خورشيد به وسيله ماه پوشيده ميشود.
عکس از: غلامحسین رستگارنسب
در خورشيد گرفتگي 14 دي 1389 ميزان گرفتگي در سطح خورشيد از 0% تا 95% مي باشد. ميزان اين گرفت در كشور ما از 53% در شمال غربي كشور شروع مي شود وحدود 9% در جنوب شرقي كشور كه پايان مي يابد متغير است. لازم به توضيح است كه شروع گرفت به زمان بين المللي در ساعت 6:40 دقيقه در كشور الجزاير آغاز شده وپس از عبور از اروپا وشمال آفريقا وآسيا در ساعت 11:00 به وقت بين المللي در چين اتمام مي پذيرد.
اين گرفت در ساعت 11:22 دقيقه به ساعت رسمي ايران در تهران آغاز مي شود. اوج گرفت در ساعت 12:51 دقيقه بوده و در ساعت 14:15 دقيقه پايان مي پذيرد. حداكثر گرفت خورشبد در تهران حدود 39% است.
علاقه مندان به گرفت خورشيد بايستي نكات ايمني را هنگام رصد اين پديده رعايت نمايند. در هنگام گرفت خورشيد به دليل اينكه بخش زيادي از آن پوشيده مي شود، از شدت نور كاسته مي شود. ولي اين باعث نمي شود كه خطرات خورشيد كاهش يابد. حتي هنگامي كه هلال باريكي از خورشيد قابل مشاهده باشد، همچنان اشعه ماوراء بنفش و مادون قرمز از آن متصاعد مي شود كه حتي اگر دقايقي چشم در برابر اين اشعه ها قرار گيرد باعث كوري مي شود. پس بايستي نكات ايمني را به طور كامل رعايت كرد. اگر با چشم غير مسلح رصد مي كنيد حتما از عينكهاي مخصوص خورشيد گرفتگي استفاده كنيد. اگر از ابزار اپتيكي استفاده مي كنيد حتما از فيلتر مايلار كه ويژه اين كار ساخته شده است استفاده كنيد. به ياد داشته باشيد كه حتي با ابزارهاي ويژه نيز مدت زيادي به خورشيد نگاه نكنيد. كم خطر ترين نوع رصد، رصد غير مستقيم است. به طوري كه تصوير گرفت پس از عبور از شيئي و چشمي به روي يك مقوا ي سفيد نقش بسته و مي توان بدون خطر آن را روئيت كرد.
عکس از: غلامحسین رستگارنسب
عکس از: سایت آسمان شب
اگر در زير درختاني كه هنوز انبوه برگ را دارند باستيد ،نوري كه از لابه لاي برگها عبور مي كند ودر سطح زمين نقش مي بندد، تصوير خورشيد گرفته را به شما نشان خواهد داد كه مي توانيد از آن عكس نيز تهيه كنيد.
عکس از: غلامحسین رستگارنسب
به اميد آسماني آبي، رصدي مفيد و روزي خوب براي همه ي دانش آموزان گرامي .
منتظر گزارش رصد هايتان هستيم .
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!