همدان (هگمتانه ) (اکباتان) یکی از قدیمی ترین شهرهای جهان است. قبل از آن که مادهای آریایی نژاد ، هگمتانه را تجدید بنا کنند ، اقوام « کاسی» ساکن غرب ایران که تیره ای از بومیان ایران بودند و در سراسر لرستان و کردستان زندگی میکردند این قوم ضمن آن که شهرکهایی در تپه جمشیدی بین «الشتر» و « هرسین» ، « تپه بدهورا» در غرب همدان و در «تپه گیان» در جنوب غربی نهاوند را بنا کردند در دره سرسبز و خوش آب وهوای همدان دهکده یا قریه «کارا- کاسی» یا شهرک « کاسی» را بنا کردند که در سنگ نوشتههای آشوری آمدهاست . عدهای از خاورشناسان (شرق شناسان) و نژاد شناسان بر این عقیده اند که کاسی ها که قبل از مادها در غرب ایران به ویژه همدان (هگمتانه) زندگی میکردند، آریائی بودند زیرا آنها شاخهای از سکاهای شمال ایران بودند که از نظر نژادی، آریائی محسوب میشدند . در ایجاد شهر همدان ابتدا کاسی های آریا نژاد و سپس مادیها به رهبری «دیوکس» (دیااکو) آن شهر را به وجود آورند و این مکان اولین پایتخت حکومت متمرکز ایران مادی گردید.
_
_خط سیر نام همدان در تاریخ ایران__
همه مورخین و شرق شناسان درباره خط سیر و تغییرات نام همدان در مسیر تاریخ نظریه زیر را ابراز کرده اند که استاد مشکور در ص 154 تاریخ ایران در عهد باستان خلاصه و چکیده ای از آن عقاید را به شرح زیر آورده است .
نام همدان در کتیبههای آسوری (آشوری) آمدانه (آمادانا) (amadana)ذکر شده و در کتیبه های هخامنشی «هگمتانا» (hagmatana) به معنی محل اجتماع آمدهاست. در تاریخ هرودوت و مورخان یونانی، هگمتانه به صورت «آگباتان» و «اکباتان »ضبط گردیده است این شهر در پای کوه الوند واقع است و مکان آن برای پایتخت شدن کمال مناسبت را داشته است. زیرا مشرف بر راهی بود که بابل و آشوری رفتهاست. به عقیده همه مورخین به ویژه مرحوم استاد مشکور ، چون در کتیبه های آشوری نام این شهر «آمدانه» است، این کلمه مشتق از کلمه «ماد» است و در معنی واضح تر میتوان گفت که چون قوم ماد را آشوریها ، آمادای میگفتند و به دلیل آنکه پسوند «آن» در زبان فارسی و زبانهای ایرانی علامت ادات مکان است و در آخر غالب شهرهای ایران وجود دارد، از این رو آمادانا به معنی محل مادها و جائی است که مادها د رآن زندگی میکردند . کلمه ماد در زمان ساسانیان تبدیل به «مای» شد . اکباتان در زبان پارسی میانه (پهلوی)، به «اهمدان» تبدیل شد و به تدریج، اهمدان به «همدان» تبدیل گشت.
روایتهای تاریخی و اسطوره ای درباره ساختمان شهر همدان
«دیوکس» (diokes) یک لفظ یونانی است که هرودوت مورخ یونانی برای «دیااکو» اولین فرمانروای مادی قرار دادهاست، او همدان را پایتخت قرارداد .چون این شهر قبل از او آباد بوده و از سبزی و خرمی خاصی برخوردار بوده است .او شهر را روی تپه ای که امروز « مصلی» نام دارد ،بنا کرد و هفت دیوار گرد آن کشید.چنانچه هر دیوار بر دیوار دیگر مشرف بود . دیوار درونی ،یعنی هفتمی از دیگر دیوارها بلند تر بود و کوشک (قصر)پادشاه و خزانه (گنج خانه) سلطتی در همان جا قرار داشت .برجهای کوشک رنگ زرین داشت و دیگربرجها به تقلید از برجهای بابل در بین النهرین هر یک به رنگ مخصوص و نمودار سیارات هفتگانه بود . دیااکو تشریفات دربار آشور را اقتباس کرد و برای خود حاجب و دربان معین نمودو رسوم ایشان را اختیار کرد . در داستان های اسطوره ای ایران زمین آمده است که «کیقباد» از پادشاهان کیانی شهر همدان را ساخت و بعد از کیقباد شاید در زمان جانشین او یعنی «کیکاوس»، هفت دیوار در اطراف آن کشید .
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!