معماری هر قوم، آمیزهای از نیازها، مقتضیات اقلیمی و جغرافیایی، مصالح و مواد اولیه موجود در محیط ، کیفیت زندگی سوابق تاریخی، حوادث موثر در گذشته و حال حکومت و فرمانروایان و سرانجام ذهنیات، فلسفه و معتقدات مذهبی آن قوم است و معماری ایران نیز از تاثیر چنین عواملی برکنار نیست.
بناهایی که در کشور وسیع ایران از گذشتههای بسیار دور تا قرورن اخیر باقی مانده، آیینه تمامنمای طبیعت و تاریخ ایران و وضع اجتماعی و روحی هر دوره به حساب میآید؛ «شیراز» و «اصفهان» دو شهر بسیار معروف ایران که شهرت جهانی دارند و شایستهترین محل تجلی معماری و هنرهای ایران قبل و بعد از اسلام بوده و همیشه مورد بحث عام و خاص قرار میگیرند. با این که در شیراز، امروزه آثار عصر اسلام کاملاً چشمگیر است؛ ولی معروفیت عمدده این شهر به خاطر همجواری آن با «پاسارگاد» و «پرسپولیس» است.
در اینجا توضیحاتی مختصر درباره «تختجمشید» میدهیم، باشد که از سوی عاشقان به معماری ایران که همان تجلی هنر و زیبایی است، مورد قبول واقع گردد.
در مورد مختصات و ویژگیهای آثار به جا مانده در «تختجمشید» ایرانشناسان بزرگی در سراسر جهان به تحقیق و پژوهش پرداختهاند که سعی شده است در این بخش به اختصار، مهمترین و مشهورترین نتایج حاصل به دوستداران شاهکارهای معماری ایران تقدیم شود.
خصوصیات عمده در معماری «تختجمشید» عبارتند از:
الف) استفاده از سنگ بریده منظم و پاکتراش و گاهی صیقلی و به کار بردن بهترین نوع مصالح از لحاظ مرغوبیت، رنگ و دوام.
ب) آماده ساختن بهترین «فنداسیون» در آن زمان به منظور استحکام زیرین بناها و زیر ساختمانها با لاشه سنگ و سنگریزه، پیسازی، پیکوبی.
پ) نهادن و استقرار ستونها در حداکثر فاصله ممکن، تا ارتفاع بسیار چشمگیر و آرایش سرستونها.
ت) سعی و تلاش در آراستن پلکانهای کوتاه با نقشهای برجسته و کنگرههای زیبا.
ث) محاسبه دقیق همراه با برش ظریف درگاهها و آرایش سردرها با استفاده از چفت و بندهای پیرامون درگاه .
ج) ساختن دیوارهای جداکننده با خشت خام و آرایش داخلی و خارجی آن با رنگ و کاشی لعابدار.
چ) طراحی و مفروش کردن کف گذرها با بهترین مصالحی که در آن روزگار یافت میشده است.
ح) آرایش پیرامون تالارهای پذیرایی، اتاقهای نشیمن و زیرگنبد اصلی با استخر و آبنما.
خ) طراحی اصولی به منظور ارتباط دادن آشپزخانه و تاسیسات فرعی به وسیله راههای پنهانی با بنای اصلی.
د) تعبیه سایبان و بارانگیر برای ساختمانها و بناها.
شایان توجه است که بناها و شهرهای هخامنشی علاوه بر جنبههای تکنیکی، معماری و شهرسازی، اوضاع آن دوره را نیز نشان میدهند. کاخهای عظیمی که ساختمانشان در تمام دوره هخامنشیان ادامه داشته از وجود «شاه» و وابستگاه قدرت او به عنوان یک قشر ممتاز جامعه حکایت میکند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!