مظهر عظمت و قدرت دستگاه حکومتی میباشد و در اغلب موارد برای نشاندادن شوکت و جلال سلطنت و قدرت پادشاهان استفاده شدهاست.
خرگوش
نماد آبستنی، آوارگی، بیثباتی، بیداری، تیزپایی، زندگی اجتماعی، گیاهخواری، ملایمت، نرمی، نگهبانی و ولگردی است. در این دوره هنرمند روی استخوان نیز کندهکاری میکرد و نقوشی چون غزال و خرگوش و غیره اهلی نبودهاند.
پرندگان
نقش انواع پرنده و مرغ مانند غاز، کبک، مرغابی و امثال آن روی غالب ظوف این دوره دیده میشود. این نقوش گاه تقلید کامل از طبیعت و زمانی به طور استیلیزه (بسیار ساده) نقش شدهاند. به کلامی دیگر سفالساز به جای اینکه تعداد زیادی پرنده را در فضای کوچکی که در اختیار داشته طرح نماید فقط به نقش دو سر پرنده و تعداد زیاد خطوط به جای پاها پرداختهاست. گاه پرندگان روی نقش مثلثی که داخل آن شطرنجی شده، دیده میشوند که این نقش بیانگر کوه است. هنرمند به این ترتیب پرندگان را روی کوه نشان دادهاست. جالب اینکه در ایجاد نقش و تصویر، اصول پرسپکتیو (علم مناظر و مرایا) به طور حیرت انگیزی توسط هنرمندان زمان رعایت شدهاست. نقش پرندگان دریا بر روی سفالینههای این عصر غالباً روی خطوط موجدار افقی و عمودی به نشانهی آب نقش شدهاست.
به این ترتیب نقش عقاب به معنی دانش، آزادگی، آرزو، اعتقاد، اقتدار، الوهیت، بردباری، بیپروایی، پاکدامنی، حاصلخیزی، رعد و برق، قدرت آسمانی، نیروی پرواز و حرکت میباشد. خروس، نماد طلوع خورشید و سحرخیزی است، مرغ، نماد جان است. هنگامی که بالهایش سالم است میل به پرواز دارد و جاودانگی میکند. نقش مرغان درازپا که در مردابها زندگی میکنند اشارهای به اهمیت آب است. لکلک، مظهر آبستنی، احترام فرزندی، تولید مثل، طول عمر و قاصد خوشبختی است.
لکلک یا هر نوع پرندهی دیگر نقش توتمی را نیز داشتهاست.
طبیعت همواره الهام بخش زیبایی بوده و انسان در تمامی دورانها نشان داده توانایی و قدرت درک و شناخت زیبایی را دارد. هنرمند سیلک، استادی بیآوازه است و والامقام، که راز زیستن خویش را در تصاویر متجلی میسازد. او بیگانه نیست، آشنایی است که میداند حکایت زمان خود را.
پینوشتها:
1.پوپ، آرتور. شاهکارهای هنر ایران، ترجمه پرویز ناتل خانلری، تهران: انتشارات فرانکلین، اردیبهشت1338
2.گریشمن، رمان، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول1336 ....چاپ نهم 1372
3.جابز، گرترود/نمادها/ ترجمه و تالیف: محمدرضا بقاءپور
4.اسماعیلپور، ابوالقاسم. اسطوره و بیان نمادین تهران:1374
5.گزیدهای از گفت و گو با دکتر ابوالقاسم اسماعیلپور، تیرماه 1374
6.گزیدهای از سخنرانی دکتر غلامعلی حاتم تحت عنوان «نقش و نماد در سفالینههای پیش از تاریخ»، تهران:18/2/1374 ، دانشگاه هنر
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!