آیا زلزلههای زیردریایی بر چرخش زمین اثری دارند؟
مدلها پیشبینی میکنند این زلزله با کاستن از طول شبانهروز به اندازهی 3 میکروثانیه (یا سه میلیونیم یک ثانیه) بر چرخش سیاره اثر داشت. علت ایناستکه در هنگام زمینلرزه یک ورقهی زمینساختی (صفحهی هندوستان) به زیر ورقهی دیگر (ورقهی برمه) رانده میشود. حرکت پائینروی جرم ورقه بر آهنگ چرخش زمین اثر میگذارد، درست مانند هنگامی که اگر اسکیتبازی که روی یخ به دور خودش میچرخد دستهایش را به بدناش نزدیکتر کند چرخشاش تندتر میشود. وقتی زمین تندتر بچرخد روزها کوتاهتر میشوند.
آیا میزان این تغییر اندازهگیری شده است؟
این تغییر چرخش چیزی است که یک مدل پیشبینی کردهاست. اما دادههای جمعآوری شده از ایستگاههای زمینی و ماهوارهای مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتهاند تا درستی این پیشبیبنی آزموده شود. دادهها آماده شدهاند اما تحلیل آنةا چند هفتهای به طول میانجامد.
آیا این تغییر دائمی است یا در آینده برطرف خواهد شد؟
فرآیندهای زیادی مانند بادها یا جریانهای اقیانوسی بهطور همیشگی بر طول شبانهروز تاثیر میگذارند. دیرزمانی است که بادها عامل اصلی تغییر طول روز اند. در عمل تاثیر بادها 300 بار از تاثیر پیشبینی شدهی این زمینلرزه بزرگتر است.
آیا کجی محور زمین هم تغییر کرد؟
چون جرم زمین پیرامون محور چرخشاش متعادل نیست دچار لنگر خوردن میشود، درست مانند هنگامی که اگر جرم یکی از چرخهای اتومبیلتان نسبت به مرکز چرخ متعادل نباشد اتومبیل دچار لنگر خوردن (wobbling) میشود. اندازهی لنگر برداشتن سیارهی ما در حدود 33 پا است. هنگام فرو رفتن ورقهی هند به زیر ورقهی برمه، بازآرایی جرم زمین نه تنها سرعت چرخشاش را فزونتر کرد بلکه باعث شد لنگربرداشتناش به اندازهی یک اینچ تغییر کند. عوامل دیگری همچون تغییرات فشار هواکره بر این تلوتلوخوردن اثرمیگذارند.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!