ارسباران که در گذشتهای نه چندان دور به محدوده وسیعی از کناره ارس حد فاصل جلفا تا مغان و بلندیهای سبلان، بزقوش و سهند اطلاق میشد، اکنون به دلایل متعددی نظیر تحدید عرصه های منحصر بفرد جنگلی و تجمع قلمرو زیستی عشایر قرعه داغ، عمدتا به مرزهای سیاسی شهرستانهای کلیبر و اهر و ارسباران محدود می گردد. ارسباران از نقطه نظر اکولوژیکی، ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و تاریخی، منطقه ای منحصر بفرد در کشور بشمار رفته و به لحاظ ویژگیهای خاص طبیعی، اقلیمی، اقتصادی و انسانی، ایلات و عشایر، فرهنگ و سنن قومی و ملی مذهبی از سایر مناطق آذربایجان متمایز می باشد. ارسباران گنجینه ای پر ارزش از فون و فلور غنی و منحصر بفردی بشمار می رود که بدلیلی سوابق تاریخی کهن و شیوه های زیستی ایلاتی از تمامی ابعاد اهمیت می یابد.
ارسباران که از کرانه شمالی با کشورهای تازه استقلال یافته ارمنستان، آذربایجان و نخجوان همسایه است در گذرگاه تاریخ همواره مورد نظر کشورگشایان و فرمانرویان بوده است. آثار قدیمی نظیر سنگ نبشته های با خط میخی، قلاع نظامی استراتژیک و مهمی چون آقچه قلعه سی و قلعه جمهور (بابک) و پل های باستانی متعدد بر روی ارس موید این جاذبه می باشد. در مجموع می توان گفت ارسباران کانون تجمیع زیبائی، شکوه و عظمت طبیعت، قدرمت تاریخی، تنوع فرمهای بیولوژیک نباتی و جانوری و سایر مولفه هائی است که هر کدان به تنهایی می تواند هر منطقه را ممتاز و نامی سازد.
وسعت ارسباران کنونی حدود 925000 هکتار برآورد می شود که مجموعه جمعیت انسانی شانل 201482 نفر روستایی در 860 پارچه آبادی مسکونی، 88806 نفر شهری ساکن شهرهای اهر، کلیبر و ورزقان و حدود 31350 نفر عشایر مربوط به طوایف محمد خانلو، چلبیانلو، داش گروس، حسین اکلو، قره چورلو و حاجی عللو را در خود جای می دهد. در سال 1375 تعداد زنانی ارسبارانی ساکن حدود 145970 نفر و شمار مردان 144318 نفر گزارش شده که حاکی از برتری زنان نسبت به مردان و کمتر بودن نسبت جنسی از عدد یک می باشد. به این ترتیب ارسباران قلمرو زیستی حدود 320000 مرد و زن سخت کوش بیدار و محروم آذربایجانی می باشد.
ناحیه موسوم به ارسباران کنونی واجد سه کانون شهری کلیبر، اهر و ورزقان و 27 دهستان و 860 پارچه آبادی مسکونی می باشد. بخشهای هوراند، مرکزی اهر، مرکزی و ورزقان و خروانق، مرکزی کلیبر و خداآفرین به طور کامل در این خطه واقع گردیده است.
منتظر ادامه مطلب باشید ... (نظر یادتون نره، ممنون)
امتیاز: 0.00
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از
صفحه قبلی
اقدام کنید.
جنگلهای ارسباران با مساحت 140000 هکتار در شمال غرب کشور و در شیبهای شمالی رشته کوه قره داغ قرار دارند.
این جنگلها عمدتا حمایتی و شاخه زاد هستند و علیرغم اینکه از نظر تولید چوب صنعتی مورد استفاده قرار نمی گیرند اما به لحاظ عملکرد، از نظر بهره برداریهای جاری و محلی و *از نظر اثرات زیست محیطی و حفاظت آب و خاک نقش ارزنده ای در اقتصاد ملی ایفا می کنند. جهت حفظ ذخایر ژنتیکی و تنوع زیستی از سال 1350 حدود 72000 هکتار از این جنگلها حفاظت شده اعلام گردیده و مدیریت مبتنی بر حفاظت در آن اعمال می گردد.
در جنگلهای ارسباران هر هکتار از رویشگاه توانایی جذب 3/3 تن CO2 را در سال دارد؛ بنابراین، میتواند 4/2 تن اکسیژن را سالانه در هر هکتار تولید کند. در نتیجه کل عرصههای جنگلی ارسباران قادرند سالی 360 هزار تن اکسیژن نیز آزاد سازند.
تصویری از جنگلهای بلوط ارسباران(مشگین شهر)
امتیاز: 0.00
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از
صفحه قبلی
اقدام کنید.
محدوده ای به وسعت حدود 80427 هکتار ما بین عرض شمالی 40و38-09و39 درجه و طول شرقی 42و46-03و47 درجه قرار دارد که بنام منطقه حفات شده ارسباران شناخته میشود. ارسباران از زمانهای قدیم به دلیل تراکم جمعیت و تنوع زیاد پرندگان وپستانداران بزرگ قابل شکار، مورد توجه خوانین، سلاطین و ساکنین محلی بوده و از دیر باز به عنوان یکی شکارگاههای شناخته شده این رزمین مطرح بوده است.
سوای جاذبه های شکارگاهی، ارزشهای فراوان اقتصادی، اجتماعی و فر هنگی این منطقه بویژه از لحاظ وجود گونه های گیاهی و جانوری کمیاب، چشم اندازهالی بکر و بدیع و اکوسیستم های منحصر بفرد و شکنندگی و آسیب پذیری فزاینده آن باعث گردیده این منطقه به دنبال تشکیل شورای عالی شکاربانی و نظارت بر صید منطقه حفاظت شده ارسباران و در پی آن تشکیل سازمان حفات محیط زیست به ترتیب در سالهای 1350 و 1352 ابتدا به عنوان منطقه ممنوعه و سپس منطقه حفاظت شده ارسباران تحت حفاظت و نظارت اعلام گردد. این منطقه بدلیل برخورداری از چشم اندازهای بکر و منحصر بفرد طبیعی، وجود زیستگاه یکی از نادرترین پرندگان دنیا بنام سیاه خروس و غنای سرشار گیاهی و جانوری در سال 1355 از سوی سازمان جهانی یونسکو بعنوان ذخیرگاه زیستکره در فهرست مناطق با ارزش طبیعی جهان ثبت و در ردیف یکی از نه ذخیره گاه زیست کره کشور به شبکه جهانی ذخیرگاههای زیستکره پیوست محدود منطقه به ترتیب از سمت شمال غرب و شرق ما بین سه رودخانه ارس، ایلگنه چای و کلیبر و از سمت جنوب از طریق خط الراس ارتفاعات سایر گرام داغ، قندران باشی، توپخانه و قره موت احاطه شده است.
سیمای طبیعی ارسباران
ارسباران در یک نگاه کلی منطقه کوهستانی و پرنشیب و فراز بوده و اراضی دشتی آن منحصر به دشتهای اهر- ورزقان، قره دوز و کرانه رود ارس می باشد. بررسی ها نشان می دهند که حدود 1/79 درصد از سطح این ناحیه را تیپ کوهها تشکیل داده و وصعت اراضی تپه ماهور بله حدود 14 درصد بالغ می گردد. بقیه وسعت منطقه را فلاتنها و تراسهای فوقانی (8/3 درصد) و دشتهای واریزه ای، آبرفتی و سیلابی تشکیل می دهند. وسعت دشت اهر- ورزقان و قره دوز بر اساس اطلاعات طرح آب جامع کشور به ترتیب 150 و 68 کیلومتر مربع اندازهگیری شدهاند.
مهمترین ارتفاعات منطقه ارسباران را قیز قلعهسی ، هشت سر ، دوز کند ، سرپه دره ، قازان داغی ، بیگز ، قرهداغ ، ذینگالو ، قره موت ، شیور داغی ، قاباخ تپه ، صیدلر ، کسبه ، زکی داغی ، چول داغ ، دربند داغی ، سربرادران ، مشک عنبر ، گامیش آباد ، قزل داغ ، بوغدا داغی ، گوره درق ، زبدر و کیامکی داغ تشکیل میدهند که منشا شکل گیری رودخانههای دائمی و فصلی متعددی نظیر اهر چای ، الهرد چای ، گشایش چای ، جاجان چای ، گویچه بل چای ، زرین رکاب چای ، علویق چای ، دوریق چای ، ورزقان چای ، جنگل آباد چای ، ملک چای ، حاجیلرچای ، مردانقم چای ، ایلگنه چای ، کلیبر چای ، خمارلوچای ، سلن چای ، اشتبین چای ولکان چای میباشند.
ناحیه ارسباران را دو رژیم آبراههای اصلی زهکشی مینمایند که یکی ارس در شمال منطقه بوده و دیگری دره رود در مرز شرقی ناحیه میباشد. دره رود نیز خود پس از دریافت اهر چای و طی مسیر طولانی از جنوب به شمال در نزدیکی اصلاندوز به ارس پیوند میخورد.
حداقل ارتفاع حوزه ارسباران شمالی 130 متر و حداکثر آن 3414 متر از سطح دریا میباشد. همچنین ارتفاع متوسط وزنی حوزه ارسباران شمالی 1414متر، شیب متوسط وزنی 38 درصد و شیب عمومی 36 درصد برآورد گردیده است. در حوزه ارسباران شمالی نزدیک به 60 درصد اراضی واجد شیب بالاتر از 30 درصد میباشد. در حوزه اهر چای بالاترین نقطه مربوط به ارتفاعات کسبه و پایینترین آن محل خروجی اهر چای در نزدیکی شهر اهر میباشد.
ادامه دارد ...
امتیاز: 0.00
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!
برای پاسخ دادن به این ارسال باید از
صفحه قبلی
اقدام کنید.
ترکیب رژیمهای بارندگی و درجه حرارت در سراسر منطقه به گونهای متعادل اقالیم متفاوتی از آب و هوای خشک و سرد در حاشیه رود ارس تا آب وهوای بسیار مرطوب در مناطق ییلاقی رشته کوههای جنوب منطقه را بوجود آورده وبهترین نقاط داخل منطقه را چشم اندازهایی با آب وهوای معتدل را تشکیل میدهد. ماههای تیر و دی به ترتیب گرمترین و سردترین ماههای سال بوده و در حالیکه در نواحی کوهستانی یخبندان و سرما حتی تا ماههای خرداد و شهریور نیز ادامه مییابد.
در کناره رود ارس ماههای فروردین تا شهریور غالبا بدون خطر یخبندان است. بدین ترتیب این منطقه تحت تاثیر دو نوع اقلیم خزری از جانب شمال و اقلیم مدیترانهای از جانب جنوب موقعیت اقلیمی خاص و منحصر بفرد مییابد. بیشترین میزان بارندگی با حدد 630 میلیمار در سال مربوط به ارتفاعات ییلاقی کلن و دوغرون در جنوب و کمترین آن حدود 250 میلیمتر در سال مربوط به حاشیه رود ارس میباشد. در همین مناطق میانگین سالانه تغییرات دما به ترتیب حدود 2 تا 17 درجه سانتیگراد میباشد. در مجموع در یک زمان از سال میتوان حداقل پنج ناحیه متمایز اقلیمی را در سطح منطقه تشخیص داد. با حرکت از سمت شمال به جنوب بازای افزایش ارتفاع به میزان صد متر حدود 6/0 درجه سانتیگراد از دمای هوا کاسته میگردد.
ارسباران را با رطوبت مطبوع ابرهای سرگردان و تغییرات دائمی شرایط جوی حقیقتا میتوان یکی از زیباترین و معتدلترین نقاط ایران دانست.
امتیاز: 0.00
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد
شما باید یک عنوان و متن وارد کنید!