مراحل دوره فروپاشی و زوال سلسله صفویه-از ورد افغانان تا سقوط کامل اصفهان





1- به سال 1110 دسته ای از افراد قبیله بلوچ به کرمان حمله آوردند ، به حدود یزد رسیدند و بندر عباس را مورد تهدید قرار دادند .
2- به سال 1120 ه . افغانان غلجایی به سرکردگی حیرویس قندهار را تصرف کردند و گرگین خان یازدهم را به قتل رساندند . ( قندهار از زمان تصرف مجدد آن به سال 1058 ه . به دست عباس دوم ، در اختیار صفویه بود . )
3- شاه سلطان حسین ، کیخسرو برادر زاده گرگین را از اصفهان اعلام کرد اما به خاطر اختلافات رسیدن میان قزلباشها و نیروی گرجی ، کیخسرو نتوانست اوضاع را به حال عادی برگرداند خودش نیز درجریان درگیری با افغانان ، مورد حمله آنان قرار گرفت و کشته شد .
4- شاه سلطان حسین سپاه دیگری به سرکردگی محمد زمان خان اعزام کرد ، او نیز پیش از رسیدن به قندهار درگذشت و سپاهیانش پراکنده شدند .
5- بنابراین از آن پس تا هنگام مرگش در سال 1127 قندهار را بی هیچ دردسری در اختیار داشت .
6- پس از مرگ سیروس پسرش محمود رهبری افغانیان غلجایی را بر عهده گرفت .
7- محمود آرزوی سرنگون شاه سلطان حسین را در سر داشت . شورش گروه عمده دیگر از قبایل افغان یعنی ابدالیها که ساکن منطقه هرات بودند کمک عمده ای به محمود در پیشبرد هدفش کرد .
8- اگرچه ابدالی ها در تصرف مشهد شکست خودند . اما شکستهای خفت باری بر نیروهای صفوی که به مقابله با آنها فرستاده شده بود وارد آورند.
9- در این زمان به دنبال از دست دادن نقاطی از کشور از جمله ، قندهار ، جزایر بحرین ، میان نیروهای داخلی و دربار اختلاف پیش آمد .
10- مریم بیگم ، عمه شاه سلیمان ، پس از دست رفتن جزایر بحرین ( 1129 ه . ) شاه سلطان حسین را به دلیل سستی و بی توجهی به سرنوشت کشور ملامت کرد .
11- مریم بیگم در صدد تدارک لشکری برای سرکوب باغیان برآمد . شاه سلطان حسین از شرم این اقدام ناچار شد ، دربارش را به قزوین حرکت دهد ، تا سپاهیان تازه نفس فراهم آورد .
12- در اواخر تابستان سال ( 1131 ه . ) محمود با هدایت نیرویی در مورد 11000 تن از طریق دشت به تسخیر کرمان پرداخت .
13- در این زمان اختلافات داخلی میان خاندان صفوی به اوج گرفته بود ، حتی توطئه ای به منظور به سلطنت رساندن برادر تواناتر و لایق تر شاه سلطان حسین به نام عباس در اصفهان به عمل آمد ( در این زمان شاه سلطان حسین در قزوین به سر می بردم . اما با شکست مواجهه شد .
14- وزیر شاه ، فتحعلی خان داغستانی ، به منظور تصرف مجدد تصرف مجدد قندهار و هرات ، در صدد نقشه ای برآمد .
15- مخالفت محمد حسین ملاباشی و رحیم خان حکیم باشی ، مانع انجام طرح فتحعلی خان شد .
16- مخالفتهای محمد حسین ملاباشی و رحیم خان باشی با فتحعلی خان داغستانی منجر به قتل وزیر توسط شاه سلطان حسین گردید .
17- در سال 1133 محمود با نیروی نظامی قوی از کرمان گذشت به سوی اصفهان به حرکت افتاد .
18- در این زمان شاه با پیشنهاد عده ای از اطرافیان به جای دفاع از شهر تصمیم به حمله فوری گرفت .
19- سپاه صفوی در این حمله که مرکب بود از دهقانان و بازرگانان تعلیم ندیده و تعداد اندکی سپاه منظم ، به طرف سلو ن آباد در 29 کیلومتری اصفهان حرکت کردند .
20- به واسطه اختلاف میان فرماندهان مشترک ، تاکتیکهای جنگی نا بجای فرماندهان عملیاتی سپاه صفویه و ثبات قدم سر فرمانده سپاهیان محمود ، شکست احتمالی افغانان به پیروزی تبدیل شد .
21- محمود که نیروی نظامی اش کمتر از آن بود که بتواند با یورشی بر شهر مسلط شود ، اصفهان را مدت شش ماه به محاصره کشید .
22- شاه سلطان حسین در اول 1135 ه . بدون قید شرط تسلیم شد و تاج و تخت را به محمود بخشید .
23- محمود در ( 25 محرم 1135 ه . ) وارد اصفهان شد و بر تخت نشست .
24- به این ترتیب مدت بیش از نیم قرن بود که بنیادهای سیاسی ، نظامی اجتماعی دولت صفویه بی وقفه در حال فرسایش بود سرنگونی آن ، هنگامی که فرا رسید ، تنها به ضربه مختصر حدود 20000افغان احتیاج داشت .



منبع:CDایرانیا

تاریخ این دوره بر حسب مناطق جغرافیایی ایران بزرگ:
1.ایران فعلی
2. افغانستان
3. عراق
4. آسیای میانه
5.قفقاز
6. حجاز










1.معماری
2.علوم
3.دین
4.فنون
5.هنر
6.شهرسازی
7.نژادها
8.مهاجرت ها



1.روش های پژوهش در آداب و رسوم گذشتگان
2.فلسفه تاریخ



تعداد بازدید ها: 7438