شرح بیماری
آسیب به سر عبارت است از ضربه به سر، همراه با یا بدون از دست دادن هوشیاری یا سایر علایم قابل مشاهده. بسته به ماهیت ضربه، زخم‌های سر ممکن است باز یا بسته باشند.
علایم شایع
به گستردگی صدمه بستگی دارند. توجه داشته باشید که بودن یا نبودن تورم در محل وارد آمدن ضربه ربطی به جدی بودن آسیب ندارد. علایم شامل هر کدام یا تمام موارد زیر هستند:
- خواب آلودگی یا گیجی
- استفراغ یا تهوع
- تاری دید
- منگی
- اشکال در صحبت کردن
- ضعف عضلانی
- هم‌اندازه نبودن مردمک‌ها
- از دست هوشیاری به‌طور موقتی یا برای مدت طولانی
- فراموشی
- تحریک‌پذیری
- سردرد
- خونریزی از پوست سر در صورتی که زخم شده باشد.
علل
وارد آمدن ضربه به سر. بدترین آسیب‌ها معمولاً در اثر تصادفات رخ می‌دهند.
عوامل افزایش دهنده خطر
- مصرف الکل
- ورزش‌های خطرناک، مثل بوکس
- اختلالات صرعی و تشنجی
- سوار شدن بر دوچرخه و موتور سیکلت بدون کلاه ایمنی
پیشگیری
- قبل از رانندگی از داروهای روان گردان استفاده نکنید. از مصرف الکل جداً پرهیز کنید.
- به هنگام دوچرخه سواری یا حرکت با موتور سیکلت از کلاه ایمنی استفاده کنید.
- همیشه به هنگام سوارشدن در خودرو از کمربند ایمنی استفاده نمایید. شیرخواران و کودکان کم سن و سال را نیز در صندلی‌های عقب قرار داده، با کمربند ایمنی مخصوص از آنها مراقبت نمایید.
عواقب مورد انتظار
با شناسایی زودهنگام علایم خطر و درمان معمولاً قابل معالجه است. عوارض ضربه به سر ممکن است جان بیمار را به خطر اندازند یا باعث معلولیت دایمی شوند.
عوارض احتمالی
درمان
اصول کلی
- بستری کردن برای زیر نظر گرفتن بیمار، در صورتی که علایم شدید باشند.
- اقدامات تشخیصی عبارتند از: آزمایش خون و مایع نخاع، عکسبرداری ساده از جمجمه و گردن با اشعه ایکس، و سی تی اسکن از سر.
- تعیین گستردگی آسیب تنها با معاینه و مشاهده دقیق امکان‌پذیر است. امکان دارد پس از معاینه و بررسی فرد توسط پزشک، وی به خانه فرستاده شود، اما باید یک فرد قابل اطمینان در کنار او بماند و مراقب بروز علایم جدی باشد. بیست و چهار ساعت اول پس از ضربه از نظر بروز علایم و عوارض جدی بسیار مهم است، اگرچه این گونه علایم و عوارض ممکن است دیرتر (تا 6 ماه پس از آسیب) نیز ظاهر شوند.
- اگر شما مراقبت از فرد را به عهده دارید، او را تا 24 ساعت هر 2 ساعت یا طبق آنچه توصیه شده است بیدار کنید. اگر فرد بیدار نشد، فوراً پزشک را خبر کنید. در صورت بروز علایم زیر نیز پزشک را در جریان بگذارید:
- استفراغ
- ناتوانی از حرکت دادن دست یا پا در یک طرف به خوبی طرف دیگر
- سفتی گردن
- هم‌اندازه یا هم شکل نبودن مردمک ها
- تشنج
- بی‌قراری قابل توجه
- سردرد شدید که تا بیش از 4 ساعت پس از آسیب ادامه یابد.
- گیجی یا عدم آگاهی نسبت به زمان، محیط اطراف، یا افراد
داروها
تا زمانی که تشخیص قطعی نشده باشد نباید هیچ‌گونه دارویی به فرد، از قبیل استامینوفن یا آسپیرین داد.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
بیمار باید تا زمانی که خطر رفع نشده باشد در رختخواب به استراحت بپردازد.
رژیم غذایی
رژیم غذایی فقط شامل مایعات تا زمانی که خطر رفع شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علایم آسیب سر را دارید یا در یک نفر دیگر این علایم را مشاهده کرده‌اید.
- اگر پس از واردکردن ضربه، شما شاهد بروز هر کدام از علایمی که در قسمت اصول کلی درمان ذکر شده بودید.
منبع: www.irteb.com