آیا
امام حسن مجتبی علیه السلام پس از فوت
رسول خدا صلّی الله علیه وآله و سلّم در زمان
خلفای ثلاثه در جنگها و فتوحات اسلامی شرکت داشته است یا نه؟ عدهای گفتهاند حسنین علیهما السلام در فتح گرگان و اصفهان در ایران و نیز فتح طبرستان (مازندران) در زمان
عمر و در فتح شمال آفریقا در زمان
عثمان شرکت داشتهاند.
ولی محققان میگویند این نسبتی دروغین است که به آنها بسته شده. بیش نیست. زیرا حسنین علیهما السلام به همان دلیل در این جنگها شرکت نکردند که
علی علیه السلام شرکت نکرد؛ و آن دلیل این است که شرکت فرزندان رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم تأیید حکومت خلفای سهگانه و شیوههای حکومتی آنان بود؛ در حالی که آنان از هر فرصتی برای افشاگری علیه غاصبان حکومت و قاتلین مادرشان استفاده میکردند.
البته برخی از محققین بر این عقیدهاند که همه جنگهایی که در زمان خلفای ثلاثه صورت گرفته است مشروع نبوده است ولی این مطلب درست به نظر نمیرسد؛ زیرا بسیاری از این جنگها جنبهی دفاعی داشته و اگر مسلمین حمله نمیکردند، مورد تهاجم واقع میشدند.
مراجعه شود به:
امام حسن علیه السلام پیش از حکومت پدر