حضرت علی علیه السلام پس از پیروزی در
جنگ جمل و استقرار پایه‌های حکومت الهی خود، تصمیم گرفت ریشه‌ی حکومت اموی را در
شام ریشه‌کن کند؛ امام در این راه اصرار فراوانی بر بیعت
معاویه داشت و هدفش این بود که از این طریق دست او را از اموال و حقوق مسلمانان کوتاه سازد.
اما معاویه نیز با نیرنگ در جمع مردم شام اعلام کرد که:« من نماینده‌ی امیرمؤمنان
عمر بن خطاب و
عثمان بن عفان هستم. کاری نکرده‌ام که شرمنده‌ی کسی باشم ولی من ولی عثمان هستم که مظلوم کشته شده است و خداوند می‌گوید:« آن کس که مظلوم کشته شود، ما به ولّی او قدرت بخشیده‌ایم؛ ولی در کشتن اسراف نورزید که مقتول از جانب خدا یاری شده است.»( سوره‌ی اسراء، آیه 33)
آن گاه معاویه افزود:« من مایلم نظر شما را درباره قتل عثمان بدانم.»
مردمی که در مسجد بودند، برخاستند و گفتند:« ما خواهان انتقام خون عثمان هستیم.»
به این ترتیب آنها با معاویه بیعت کردند و تأکید نمودند که در این راه جان و مال خود را فدا خواهند کرد.
منابع:
- فروغ ولایت، ص 481 - 486
- وقعه صفین، ص 31 - 32
مراجعه شود به: