در این تعاریف بر بنیان اصول و قواعد روان‏شناختى به تحلیل دین و پدیده‏هاى دینى پرداخته شده است.در این نوع تعاریف، تاکید بر امور فردى، منافع شخصى و جنبه‏هاى اخلاقى بیش از هر امر دیگرى کاملا مشهود است .

• پروفسور ویلیام جیمز در انواع تجربه دینى‏ ، دین‏ را به معناى احساسات ، اعمال و تجربیات هر یک از افراد بشر در خلوت خودشان دانسته است .

و در جای دیگر می نویسد:

• دین عبارتست از حس شورمندانه حمایت دیدن .

• آلبرت رویه، یکى از مورخان ادیان، دین‏ را بیش از هر چیز مبتنى بر نیاز بشر در پى بردن به یک ترکیب هماهنگ بین سرنوشت‏ خودش و عوامل مؤثر مخالف در جهان مى‏داند.

امانوئل کانت نیز با تأکید بر جنبه اخلاقی دین می نویسد:

• دین عبارتست از تشخیص همه تکالیف و وظایف آدمی به عنوان دستورات الهی .

رابرت هیوم می گوید:

• از دیدگاه روان‏شناسى، دین یک فعالیت فکرى، احساس و یک عمل ارادى است و سپس دین را چیزى بیش از یک تجربه ذهنى صرف مى‏داند. او مى‏گوید: به طور کلی میتوان این گونه تعریف نمود که:

• دین جنبه ای از تجربیات و از جمله افکار، احساسات و فعالیتهای فرد است که به آن وسیله کوشش می‌کند تا در رابطه با آنچه الهی می پندارد، زندگی کند. لذا دین همواره اشاره به یک موضوع مورد پرستش و ایمان دارد .

البته گاهی در این دیدگاه تعاریفى نیز دیده مى‏شود که از موضع نفى و انکار، همه ادیان را محکوم و آنها را محصول تخیلات موهوم، تعصب ، افکار موروثى و یا جهل تلقى مى‏کند.
دین در نزد این افراد با تعابیرى مانند یک ترس مبهم از قواى نامرئى‏ و یا فر وحشت و هراس‏ تعریف مى‏شود.

• تحلیل‏های فروید نیز درباره دین ارائه داده است در ردیف همین دیدگاه‏ها قرار دارد.
• تحلیل اساطیرى وحى را نیز مى‏توان یکى دیگر از این موارد به حساب آورد . و دیگر تعاریف...

منابع

1- هیوم، رابرت، ادیان زنده جهان، ص21-26
2- الیاده،میرچا، دین پژوهی،ج2 ، ص61
3- همو، همان، ج 2، مقاله روانشناسى دین، ص 301
4- علیزاده، بیوک، حیات تعقلى اسلام، ص 84
5- جوادى آملى، عبدالله، شناخت‏شناسى در قرآن، ص 154