امام سجاد علیه السلام با انجام موفقیت‌آمیز رسالت خطیر خود در رهبری قافله اسیران
کربلا و به ثمر نشاندن اهداف آن نهضت و خنثی‌سازی نقشه‌های امویان و کارگزاران آن با بازگشت به
مدینه طیّبه و در تداوم انجام مسئولیت امامت خویش، زندگی سیاسی خود را در شرائط بسیار حساس و منحصر به فردی شروع نمود. گزارش مختصر این شرائط تحت عنوان « اوضاع زمانه حضرت سجاد علیه السلام در مقطع حضور آن حضرت در مدینه تا پایان عمر » ارائه گردیده است.
و حرکتهای عمیق سیاسی امام در ابتدای بازگشت به مدینه نیز تحت عنوان «
ورود امام سجاد «علیه السلام» به همراه کاروان بازماندگان عاشورا به مدینه و خطبه افشاگرانه و آگاهی بخش حضرت » و «
ورود اهل بیت به مدینه و عزاداری کنار قبر پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم » و «
ملاقات با محمد بن حنفیه » و «
تداوم عزاداری حضرت سجاد برای پدر » بحث و بررسی گردیده است.
حال برای بررسی این بخش از حیاط طیّب امام سجاد (علیه السلام) باید موضوعات زیر را بررسی نمود: