تاریخچه ی:
گزارشی از حجه الوداع آخرین حج پیامبر - ص
((حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله|پیامبر خدا صلی الله علیه و آله)) در سال دهم هجرت از سوی خداوند متعال مأمور شد که در ((مناسک حج)) شرکت کند و انحرافاتی را که در این تکلیف باشکوه عبادی سیاسی اجتماعی اسلام در طول تاریخ پیش آمده بود، به مردم گوشزد کند.
به دنبال این مأموریت الهی، در ((ماه ذیقعده|ماه ذی القعده)) سال دهم دستور داد که در ((مدینه، مدینة النبی، یثرب|شهر مدینه)) و میان قبایل اعلان کنند که رسول خدا عازم خانه خداست.
به دنبال این فراخوان عمومی هزاران نفر آمادگی خود را برای همراهی با پیامبر و حضور در مراسم حج اعلان کردند.
پیامبر ((ابو دجانه انصاری|ابودجانه)) را جانشین خود در مکه قرار داد و در حالی که بیش از 60 شتر برای ((قربانی)) همراه داشت، به سوی مکه حرکت کرد. هنگامی که به ((ذوالحلیفه)) رسید، با پوشیدن دو پارچه ساده از ((مسجد شجره)) محرم شد و لبیکگویان از ((باب بنی شیبه)) وارد ((بیت الله الحرام - کعبه، خانه خدا|مسجدالحرام)) شد؛ در حالی که خدا را حمد و ثنا میگفت و به ((حضرت ابراهیم علیه السلام|حضرت ابراهیم علیه السلام)) درود میفرستاد.
آنگاه در برابر ((حجرالاسود|حجرالاسود)) ایستاد و آن را ((استلام حجرالاسود|استلام)) کرد و هفت بار دور خانه خدا طواف کرد. سپس پشت ((مقام ابراهیم)) دو رکعت نماز خواند و پس از نماز، سعی میان ((صفا و مروه)) را انجام داد. بعد رو به زائران کرد و فرمود:« هر کس همراه خود قربانی نیاورده، از احرام خارج شود و تمام ((محرمات احرام)) پس از ((تقصیر)) (کوتاه کردن موی و یا گرفتن ناخن) بر او حلال میشود؛ ولی هر کس همراه خود قربانی آورده باید در احرام باقی بماند تا لحظهای که قربانی خود را در ((منی « منا »|منی)) ذبح کند.»
علی علیه السلام نیز از ((یمن)) در حالی که تعدادی قربانی همراه داشت به همراه جمعی از نیروهای اسلام خود را به ((مکه|مکه)) رساند و پیامبر از دیدن او بسیار خوشحال شد. پیامبر اکرم تا روز هشتم ذی الحجه درون خیمهای که در بیرون مکه افراشته شده بود، اقامت کرد و آنگاه در روز هشتم ذی الحجه به سوی عرفات حرکت کرد و تا طلوع آفتاب روز نهم در منی ماند.
سپس بر شتر خود سوار شد و سواره به سمت ((عرفات)) حرکت کرد و در منطقهای به نام ((نمره)) در حالی که بر روی شتر سوار بود سخنان تاریخی خود را ایراد کرد. رسول خدا تا غروب روز نهم در ((عرفه)) ماند و قسمتی از شب دهم را در ((مزدلفه)) ماند و در فاصله طلوع فجر و آفتاب در ((مشعر)) به سر برد و روز ((عید قربان)) رهسپار سرزمین منی شد و مراسم ((رمی جمره)) و قربانی و تقصیر را به جا آورد و برای ادامه مناسک حج به سوی مکه حرکت کرد.
به این ترتیب پیامبر در این سفر که آخرین حج او بود و به «حجه الوداع» معروف شد، تمام اعمال مراسم حج را به مردم آموخت. به این آخرین حج پیامبر «حج بلاغ» و «حج اسلام» نیز گفته میشود.
!منابع:
*بحارالانوار، ج21، ص 405-319-385
*فروغ ابدیت، ج2، صص 835-726
!مراجعه شود به:
*((پیامبر اکرم و معرفی حضرت علی علیه السلام به عنوان جانشین))